Kế hoạch bài dạy Toán 9 - Tuần 30 - Tiết 59: Phương trình quy về phương trình bậc 2 - Năm học 2023-2024 - Phạm Thùy Giang

Nội dung tài liệu: Kế hoạch bài dạy Toán 9 - Tuần 30 - Tiết 59: Phương trình quy về phương trình bậc 2 - Năm học 2023-2024 - Phạm Thùy Giang

1. Kế hoạch bài dạy ĐS 9 Kì 2 Năm học: 2023 - 2024 Ngày soạn Ngày 08/04/2024 08/04/2024 28/03/2023 Dạy Tiết 2 5 Lớp 9A 9C Tuần 30 - Tiết 59: PHƯƠNG TRÌNH QUY VỀ PHƯƠNG TRÌNH BẬC 2 I. MỤC TIÊU 1- Kiến thức, kĩ năng: Sau khi học xong bài này, học sinh: a. Kiến thức: - Học sinh biết cách giải một số dạng phương trình quy được về phương trình bậc hai như: phương trình trùng phương, phương trình có chứa ẩn ở mẫu thức, một vài dạng phương trình bậc cao có thể đưa về phương trình tích hoặc giải được nhờ ẩn phụ. b. Kĩ năng: - Học sinh ghi nhớ khi giải phương trình chứa ẩn ở mẫu thức trước hết phải tìm điều kiện của ẩn và phải kiểm tra đối chiếu điều kiện để chọn nghiệm thoả mãn điều kiện đó. - Học sinh được rèn kĩ năng phân tích đa thức thành nhân tử để giải phương trình tích. 2- Định hướng phát triển phẩn chất và năng lực học sinh: a. Các phẩm chất: - Trung thực, tự trọng, chí công vô tư - Tự lập, tự tin, tự chủ và có tinh thần vượt khó - Có trách nhiệm với bản thân, cộng đồng, đất nước b. Các năng lực chung: - Năng lực tự học, năng lực tư duy linh hoạt, năng lực sáng tạo, năng lực sử dụng ngôn ngữ, năng lực tính toán. c. Các năng lực chuyên biệt: - Năng lực thu thập, chế biến thông tin toán học - Năng lực lưu trữ thông tin toán học - Năng lực vận dụng toán học vào giải quyết vấn đề II. CHUẨN BỊ : 1. Chuẩn bị của thầy: - Đồ dùng dạy học : Thước, Bảng phụ tóm tắt hệ thức Vi-ét, Bảng phụ ghi các bài tập 2.Chuẩn bị của trò: - Ôn tập nội dung hệ thức Vi -ét và các trường hợp nhẩm nghiệm phương trình bậc hai. - Dụng cụ học tập : Bảng nhóm, thước, bài tập GV đã cho về nhà. III. TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC GV: Phạm Thùy Giang- Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ - An Lão
2. Kế hoạch bài dạy ĐS 9 Kì 2 Năm học: 2023 - 2024 A. Hoạt động khởi động: HS làm bài tập: - HS1 : x2 – 13x + 36 =0 - HS2 : 4x2 + x - 5 =0 - HS3: 3x2 + 4x + 1 =0 - Gọi HS nhận xét, bổ sung - GV nhận xét, đánh giá, bổ sung, ghi điểm * Đặt vấn đề : Thực tế khi giải pt ta có thể gặp một số pt mà để giải pt đó ta có thể quy về pt bậc hai để giải. Trong bài hôm nay ta sẽ giải một số pt như thế. B. Hoạt động hình thành kiến thức Hoạt động của GV Hoạt động của HS Ghi bảng Hoạt động 1. Phương trình trùng phương. (10’) - Giới thiệu dạng tổng quát - Nghe và ghi bài. 1. Phương trình trùng phương. của pt trùng phương. *Dạng: ax4 + bx2 + c = 0 (a 0) ? Hãy lấy ví dụ về pt trùng - Tại chỗ lấy ví dụ. VD1: Giải pt: x4 - 13x2 + 36 = 0 phương. Đặt x2 = t (t 0) ? Làm thế nào để giải được pt - Suy nghĩ tìm cách giải theo Ta được pt: t2 – 13t + 36 = 0 trùng phương. gợi ý của Gv. = (-13)2 – 4.1.36 = 25 - Gợi ý: đặt x2 = t thì ta thu = 5 được pt nào 13 5 t1 = = 9 (TMĐK) => cách giải - Làm VD1, một em lên bảng 2 - Yêu cầu Hs làm VD1. trình bày đến lúc tìm được t. 13 5 t2 = = 4 (TMĐK) - Đk: t 0 2 - HS : Trình bày +) t1 = 9 x2 = 9 x = 3 ? t cần có điều kiện gì - Pt đã cho có 4 nghiệm. +) t2 = 4 x2 = 4 x = 2 ? Hãy giải pt với ẩn t. - Đại diện các tổ lên bảng Vậy pt đã cho có 4 nghiệm: ? Vậy pt đã cho có mấy trình bày, dưới lớp làm bài x1 = - 2; x2 = 2; x3 = - 3; x4 = 3 nghiệm. vào vở, sau đó nhận xét bài - Cho Hs làm ?1. Đưa thêm trên bảng. ?1 Giải các pt trùng phương: câu c: x4 – 9x2 = 0 a) 4x4 + x2 - 5 = 0 - Yêu cầu mỗi tổ làm một Phương trình có hai nghiệm: phần. - Pt trùng phương có thể vô x1 = 1; x2 = - 1 nghiệm, có 1 nghiệm, 2 b) 3x4 + 4x2 + 1 = 0 - Gọi Hs nhận xét bài trên nghiệm, 3 nghiệm và nhiều Phương trình đã cho vô nghiệm. bảng. nhất là 4 nghiệm. c) x4 – 9x2 = 0 ? Pt trùng phương có thể có Phương trình có ba nghiệm: bao nhiêu nghiệm. x1 = 0; x2 = 3; x3 = - 3 Hoạt động 2. Phương trình chứa ẩn ở mẫu thức. (8’) ? Nêu các bước giải pt có chứa - Nhắc lại các bước giải pt có 2. Phương trình chứa ẩn ở mẫu thức. ẩn ở mẫu. chứa ẩn ở mẫu. * Cách giải: Sgk/ 55 GV: Phạm Thùy Giang- Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ - An Lão
3. Kế hoạch bài dạy ĐS 9 Kì 2 Năm học: 2023 - 2024 Hoạt động của GV Hoạt động của HS Ghi bảng - Cho Hs làm ?2 x2 3x 6 1 ?2 Giải pt: (1) - Đk: x 3 x2 9 x 3 ? Tìm điều kiện của ẩn x. - Trình bày tiếp lời giải. - Đk: x 3 - Yêu cầu Hs giải tiếp. - Pt (1) x2 – 3x + 6 = x + 3 - HS : Làm bài , Nhận xét x2 – 4x + 3 = 0 Có a + b + c = 0 - GV: Sửa bài . x1 = 1 (TMĐK); Nhận xét c x2 = = 3 (loại) a Vậy nghiệm của pt (1) là: x = 1. Hoạt động 3. Phương trình tích. (10’) - Đưa ví dụ 2 - Theo dõi đề bài 3. Phương trình tích. ? Một tích bằng 0 khi nào. - Khi trong tích có một nhân VD2: Giải pt: tử bằng 0. (x + 1)(x2 + 2x – 3) = 0 x + 1 = 0 hoặc x2 + 2x – 3 = 0 *Giải x + 1 = 0 x1 = - 1 ? Giải VD2. - Tại chỗ trình bày lời giải *Giải x2 + 2x – 3 = 0 VD2. có a + b + c = 0 x2 = 1; x3 = - 3 - Cho Hs làm ?3. - Làm ?3 Vậy pt có 3 nghiệm: x1 = - 1; x2 = 1; x3 = - 3 ? Dạng pt - Phương trình bậc 3 ?3 Giải pt: x3 + 3x2 + 2x = 0 ? Cách giải - Đặt nhân tủ chung, đưa về x(x2 + 3x + 2) = 0. dạng pt tích x = 0 hoặc x2 + 3x + 2 = 0 - Gọi Hs trình bày lời giải. - Một em lên bảng trình bày. *Giải x2 + 3x + 2 = 0 - GV: Sửa bài . Có a – b + c = 0 Nhận xét x2 = - 1; x3 = - 2 Vậy pt có 3 nghiệm: x1 = 0; x2 = - 1; x3 = - 2. C. Hoạt động luyện tập ? Nêu cách giải pt trùng phương. VD: Giải pt: x4 - 5x2 + 4 = 0 (Đặt ẩn phụ đưa về Đặt x2 = t (t 0) ? Khi giải pt có chứa ẩn ở mẫu cần lưu ý các bước nào. (Xác định đk và kl nghiệm) Ta được pt: t2 – 5t + 4 = 0 ? Làm thế nào để giải được pt 1+(-5)+4=0 trùng phương. - HS : Trình bày t1 =1 (TMĐK) GV: Phạm Thùy Giang- Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ - An Lão
4. Kế hoạch bài dạy ĐS 9 Kì 2 Năm học: 2023 - 2024 => cách giải pt bậc hai) - Pt đã cho có 4 nghiệm. t2 = 4 (TMĐK) - Yêu cầu mỗi tổ làm một phần. - Đại diện các tổ lên bảng +) t1 = 1 x2 = 1 x = 1 - Gọi Hs nhận xét bài trên bảng. trình bày, dưới lớp làm bài +) t2 = 4 x2 = 2 x = 2 ? Pt trùng phương có thể có bao vào vở, sau đó nhận xét bài Vậy pt đã cho có 4 nghiệm: nhiêu nghiệm. trên bảng. x1 = - 2; x2 = 2; x3 = - 1; x4 = 1 D. Hoạt động vận dụng Kiểm tra 15 phút Câu 1: Phương trình: x3 +3x2 + 2x = 0 có tất cả các nghiệm là: A. x1 = - 1; x2 = -2 B. x1 = 0; x2 = -2; x3 = - 1 C. x1 = 2; x2 = 1 D. x1 = 2; x2 = 1; x3 = 0 Câu 2: Phương trình: x4 - 6x2 + 5 = 0 có số nghiệm là: A. 1 B. 2 C. 3 D. 4 Câu 3: Giải PT a. x4 + 3x2 - 4 = 0 b. (3x2 - 5x +1)( x2 - 1) = 0 Đáp án-Biểu điểm Câu 1-B (1,5đ) Câu 2-D (1,5đ) Câu 3- Giải PT đúng, đủ điều kiện : 2 đ - Đối chiếu, kết luận đúng đủ số nghiệm: 1đ - Thiếu đk và đối chiếu trừ 0,5đ Câu 4: - Giải PT đúng được 2đ - Kết luận đúng, đủ:1đ Trình bày cả bài: 1đ E. Hoạt động tìm tòi mở rộng * Hướng dẫn tìm tòi ở nhà: - Nắm vững cách giải từng loại pt, xem lại các VD, bài tập đã chữa. - Phân dạng bài tập trong tiết luyện tập - BTVN : 34+35+36+37ab IV. PHỤ LỤC GV: Phạm Thùy Giang- Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ - An Lão
5. Kế hoạch bài dạy ĐS 9 Kì 2 Năm học: 2023 - 2024 GV: Phạm Thùy Giang- Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ - An Lão