Kế hoạch bài dạy Toán 9 (Cánh diều) - Tuần 18 - Tiết 44: Ôn tập cuối kì 1 - Năm học 2024-2025 - Phạm Thùy Giang

Nội dung tài liệu: Kế hoạch bài dạy Toán 9 (Cánh diều) - Tuần 18 - Tiết 44: Ôn tập cuối kì 1 - Năm học 2024-2025 - Phạm Thùy Giang

1. Kế hoạch bài dạy Đại số 9 Năm học 2024-2025 Ngày soạn Ngày 06/01/2025 07/01/2025 Ngày dạy Tiết TKB 4 4 20/12/2024 Lớp 9A 9D TUẦN 18: TIẾT 44: ÔN TẬP CUỐI KÌ I I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức - Phương trình bậc nhất hai ẩn. - Hệ hai phương trình bậc nhất hai ẩn. - Phương trình tích - Phương trình chứa ẩn ở mẫu. - Bất đẳng thức - Bất phương trình bậc nhất một ẩn. - Các bước giải bài toán bằng cách lập hệ phương trình. - Căn bậc hai, căn thức bậc hai, căn bậc hai và phép nhân, căn bậc hai và phép chia, đưa thừa số ra ngoài và vào trong dấu căn bậc hai, căn bậc ba, căn thức bậc ba 2. Năng lực Ôn tập và củng cố các kiến thức liên quan đến phương trình và hệ phương trình, bất phương trình: - Viết được nghiệm của phương trình bậc nhất hai ẩn - Giải được hệ hai phương trình bậc nhất hai ẩn - Biết được các bước giải bài toán bằng cách lập hệ phương trình. - Áp dụng các kiến thức đã học để giải quyết một số vấn đề thực tiễn liên quan đến hệ hai phương trình. - Giải được phương trình tích - Giải được phương trình chứa ẩn ở mẫu quy về phương trình bậc nhất một ẩn. - Chứng minh được bất đẳng thức theo tính chất liên hệ giữa thứ tự và phép cộng, phép nhân - Giải được bất phương trình bậc nhất một ẩn. - Thực hiện được các phép toán về căn bậc hai - Áp dụng các kiến thức đã học để giải các dạng toán liên quan và giải quyết một số vấn đề thực tiễn liên quan đến căn bậc hai, căn bậc ba, căn thức bậc hai, bậc ba 3. Phẩm chất - Tự giác, tích cực, sáng tạo trong các hoạt động học tập và tính toán. - Có tinh thần trách nhiệm trong việc thực hiện nhiệm vụ được giao. * Mục tiêu dành cho HS Hoà nhập: - Kiến thức: Phương trình bậc nhất một ẩn. Bất phương trình bậc nhất một ẩn. CBH - Năng lực: Giải phương trình bậc nhất một ẩn, bất phương trình bậc nhất một ẩn. Tính được CBH của những số chính phương - Phẩm chất: Thật thà, thẳng thắn trong báo cáo kết quả II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU 1- Giáo viên: KHBD, bảng phụ, máy chiếu (Ti vi), phiếu học tập, thước thẳng 2- Học sinh: SGK, vở ghi, dụng cụ học tập, máy tính cầm tay. Bút dạ viết bảng phụ. III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC: 1. Hoạt động 1: MỞ ĐẦU GV: Phạm Thuỳ Giang Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ
2. Kế hoạch bài dạy Đại số 9 Năm học 2024-2025 a) Mục tiêu: Nhớ lại các kiến thức liên quan đến căn bậc hai, căn thức bậc hai, căn bậc ba, căn thức bậc ba. b) Nội dung: Giáo viên tổ chức cho học sinh trò chơi: “NGÔI SAO MAY MẮN” dưới dạng trả lời câu hỏi trắc nghiệm: Phiếu học tập số 1.(HS trả lời đúng mỗi câu nhận được 1 ngôi sao may mắn) Phiếu học tập số 1 Câu 1: Trong các phương trình sau, phương trình nào là phương trình bậc nhất hai ẩn? A. 4x 5y 1 B. x y z 3; C. 3x2 x 2 0; D. 0x 0y 8 . x 2y 3 Câu 2: Hệ phương trình nhận cặp số nào sau đây là nghiệm? x 2y 1 A. 1; 1 . B. 1;1 . C. 1;1 . D. 1; 1 . Câu 3: Phương trình 5 x 2 2x 1 0 có mấy nghiệm A. 1 B. 2 C. 3D.Vô nghiệm 4x 1 3 Câu 4: Điều kiện xác định của phương trình 1 là: x 2 x 3 A. x 2 B. x 3 C. x 2 và x 3 D. x 2 và x 3 Câu 5: Biết rằng m n với m , n bất kỳ, chọn câu đúng. A. m 3 n 3. B. m 3 n 3. C. m 2 n 2 . D. n 2 m 2 . Câu 6: Hãy chọn câu đúng. Nếu a b thì A. 2a 2b . B. 3b 3a .C. 4b 4a . D. 5b 5a . Câu 7: Bất phương trình nào sau đây là bất phương trình bậc nhất một ẩn? Hãy chọn câu đúng? 1 3 A. x 0 B. y 10 2x C. y 1 D. 0 0.y 8 2y2 4 Câu 8: Căn bậc hai của 4 là A. 2 B. 2 C. 16 và 16 D. 2 và 2 Câu 9: Nếu x 3 thì x bằng A. 81 B. 9 C. 6 D. 3 Câu 10: Điều kiện xác định của 2 x là A. x 2 B. x 2 C. x 2 D. x 2 c) Sản phẩm: Câu trả lời của HS. d) Tổ chức thực hiện: HS hoạt động cá nhân dưới sự hướng dẫn của GV. Hoạt động của GV – HS Sản phẩm dự kiến Bước 1: GV giao nhiệm vụ học tập: Trả lời: Phiếu học tập số 1 - GV cho HS hoạt động cá nhân: đứng tại chỗ Câu 1: D trả lời miệng Câu 2: C Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ Câu 3: B - Trả lời câu hỏi mà giáo viên yêu cầu thực hiện Câu 4: C trong trò chơi NGÔI SAO MAY MẮN Câu 5: A GV: Phạm Thuỳ Giang Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ
3. Kế hoạch bài dạy Đại số 9 Năm học 2024-2025 Hoạt động của GV – HS Sản phẩm dự kiến Bước 3: Báo cáo, thảo luận Câu 6: B - GV gọi HS có câu trả lời nhanh nhất Câu 7: C - HS cả lớp quan sát, lắng nghe, nhận xét. Câu 8: D Bước 4: Kết luận, nhận định Câu 9: B - GV nhận xét các câu trả lời của HS. Khen Câu 10: A thưởng HS có kết quả nhanh và đúng. - GV hệ thống lí thuyết qua các câu hỏi trong phiếu học tập 2. Hoạt động 2: ÔN TẬP Hoạt động 2.1: Ôn tập về phương trình, hệ phương trình a) Mục tiêu: - Ôn tập và củng cố các kiến thức liên quan đến phương trình và hệ phương trình - Biết được các bước giải bài toán bằng cách lập hệ phương trình. - Áp dụng các kiến thức đã học để giải các dạng toán liên quan và giải quyết một số vấn đề thực tiễn liên quan đến hệ hai phương trình. - Giải được hệ hai phương trình bậc nhất hai ẩn - Giải được phương trình tích - Giải được phương trình chứa ẩn ở mẫu quy về phương trình bậc nhất một ẩn. b) Nội dung: HS thực hiện các yêu cầu trong phiếu học tập số 2 Phiếu học tập số 2 Bài 1: Viết công thức nghiệm tổng quát và biểu diễn tập nghiệm của các phương trình sau trên mặt phẳng tọa độ: x 5y 3. Bài 2: Giải các hệ phương trình sau: 1 1 1 x y 3 2x 3y 1 x y 12 a) b) c) 3x 4y 4 5x 2y 3 8 15 1 x y Bài 3: Hai tổ sản xuất cùng may một loại áo. Nếu tổ thứ nhất may trong 3 ngày, tổ thứ hai may trong 5 ngày thì cả hai tổ may được 1310 chiếc áo. Biết rằng trong mỗi ngày tổ thứ nhất may nhiều hơn tổ thứ hai 10 chiếc áo. Hỏi mỗi tổ may trong một ngày được bao nhiêu chiếc áo? Bài 4: Giải các phương trình sau : x 3 x 2 a) x 3x 5 6x 10 0 b) 2 x 3 x c) Sản phẩm: Lời giải của HS. d) Tổ chức thực hiện: HS hoạt động cá nhân và hoạt động nhóm, dưới sự hướng dẫn của GV. Hoạt động của GV – HS Sản phẩm dự kiến Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ: Bài 1: - HS hoạt động cá nhân : thực hiện giải Bài 1 Ta có : x 5 y 3 Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: x 3 5 y - HS: thực hiện giải Bài 1, ghi kết quả trên Vậy phương trình có nghiệm tổng quát là giấy nháp 3 5y; y y R Bước 3: Báo cáo, thảo luận: GV: Phạm Thuỳ Giang Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ
4. Kế hoạch bài dạy Đại số 9 Năm học 2024-2025 - HS lên bảng ghi bài giải, HS khác nhận xét Đường thẳng biểu diễn tập nghiệm của Bước 4: Kết luận, nhận định: phương trình là đường thẳng x 5 y 3 . - GV đánh giá, chốt lại kiến thức + Tại y 0 thì x 3 thì đường thẳng đi qua điểm 3; 0 . 3 + Tại x 0 thì y thì đường thẳng đi qua 5 3 điểm ( 0; ). 5 Vậy đường thẳng x 5 y 3 là đường thẳng 3 đi qua hai điểm 3; 0 và ( 0; ). 5 Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ: Bài 2: Giải các hệ phương trình sau: - HS hoạt động nhóm 8 người: thảo luận, thực x y 3 (1) hiện giải Bài 2, ghi kết quả trên bảng nhóm a) 3x 4y 4 (2) Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: - Từ (pt (1) ta có x = y + 3 - HS thảo luận, thực hiện giải Bài 2, ghi kết - Thế x = y + 3 vào pt (2), ta được pt: quả trên bảng nhóm 3(y + 3) – 4y = 4 hay y = 5 Bước 3: Báo cáo, thảo luận: Từ đó x = 5 + 3 = 8 - HS treo bảng nhóm Vậy, hệ phương trình có nghiệm duy nhất - HS đại diện 1 nhóm trình bày bài giải , HS là (8 ; 5) nhận xét, đánh giá chéo, GV đánh giá, dẫn dắt, 2x 3y 1 (1) chốt lại kiến thức. b) Bước 4: Kết luận, nhận định: 5x 2y 3 (2) - GV đánh giá, chốt lại kiến thức Nhân hai vế của pt (1) với 5 và nhân hai vế của pt (2) với 2, ta được hệ pt: 10x 15y 5 10x 4y 6 Cộng từng vế của hai phương trình, ta được: - 11y = 11 hay y = - 1 Thế y = - 1 vào pt (1) ta được: 2x – 3. (-1) = 1 hay x = - 1 Vậy, hệ phương trình có nghiệm duy nhất là (- 1 ; - 1) 1 1 1 x y 12 c) 8 15 1 x y - Điều kiện xác định: x 0, y 0 GV: Phạm Thuỳ Giang Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ
5. Kế hoạch bài dạy Đại số 9 Năm học 2024-2025 1 1 Đặt a và b . Khi đó ta có hệ x y pt: 1 a b 12 8a 15b 1 1 1 Giải hệ pt được a ; b 28 21 Từ đó x = 28, y = 21 Vậy, hệ phương trình có nghiệm duy nhất là (28 ; 21) Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ: Bài 3. - HS hoạt động cá nhân: đọc bài, tìm cách giải, Gọi số áo tổ thứ nhất và tổ thứ 2 may trong thực hiện giải bài 3 1 ngày là a,b ( a, b N ) - HS giải bài 3 dưới sự hướng dẫn của GV Tổ thứ nhất may trong 3 ngày, tổ thứ hai may Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: trong 5 ngày thì cả hai tổ may được 1310 - HS giải bài 3 dưới sự hướng dẫn của GV chiếc áo + Chọn ẩn, điều kiện Ta có phương trình 3a 5b 1310 + Lập hệ pt Tổ thứ nhất may nhiều hơn tổ thứ hai 10 + Giải hệ pt, kết luận chiếc áo nên ta có phương trình a b 10 Bước 3: Báo cáo, thảo luận: 3a 5b 1310 - HS trả lời câu hỏi của GV, lên bảng trình bày Ta có hệ phương trình a b 10 bài giải a 170 - HS nhận xét, đánh giá Giải phương trình ta được nghiệm Bước 4: Kết luận, nhận định: b 160 - GV đánh giá, chốt lại kiến thức Vậy số áo tổ thứ nhất và tổ thứ 2 may trong 1 ngày lần lượt là 170 và 160 chiếc. Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ: Bài 4: Giải các phương trình sau : - HS hoạt động cá nhân: đọc bài, tìm cách giải, a) x 3x 5 6x 10 0 thực hiện giải bài 4 x 3x 5 6x 10 0 - HS giải bài 4 dưới sự hướng dẫn của GV x 3x 5 2 3x 5 0 Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: - HS giải bài 4 dưới sự hướng dẫn của GV 3x 5 x 2 0 Bước 3: Báo cáo, thảo luận: x 2 0 hoặc 3x 5 0 - HS trả lời câu hỏi của GV, lên bảng trình bày 5 x 2 hoặc x . bài giải 3 - HS nhận xét, đánh giá Vậy phương trình đã cho có hai nghiệm là: Bước 4: Kết luận, nhận định: 5 ; 2. - GV đánh giá, chuẩn kiến thức 3 x 3 x 2 b) 2 x 3 x Điều kiện xác định x 0 và x 3 . x 3 x 2 2 x 3 x GV: Phạm Thuỳ Giang Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ
6. Kế hoạch bài dạy Đại số 9 Năm học 2024-2025 (x 3)x (x 2)(x 3) 2x(x 3) x(x 3) x(x 3) x(x 3) (x 3)x (x 2)(x 3) 2x(x 3) x2 3x x2 3x 2x 6 2x2 6x 4 x 6 3 x 2 3 Ta thấy x (thỏa mãn điều kiện xác 2 định). Vậy phương trình đã cho có nghiệm là 3 x 2 Hoạt động 2.2: Ôn tập về bất đẳng thức, bất phương trình bậc nhất một ẩn a) Mục tiêu: - Chứng minh được bất đẳng thức theo tính chất liên hệ giữa thứ tự và phép cộng, phép nhân - Giải được bất phương trình bậc nhất một ẩn. b) Nội dung: HS thực hiện các yêu cầu trong phiếu học tập số 3 Phiếu học tập số 3 Bài 1. a) Cho a > b. Hãy so sánh: - 5a + 6 < - 5b + 6 b) Cho x y . Chứng minh rằng: 3x 5 3y 4 Bài 2. Giải các bất phương trình: a) 5 7x 4x 7 b) 3x 6 2x 3. x 4 Bài 3. Tổng chi phí của một doanh nghiệp sản xuất áo sơ mi là 410 triệu đồng/ tháng. Giá bán của mỗi chiếc áo sơ mi là 350 nghìn đồng. Hỏi trung bình mỗi tháng doanh nghiệp phải bán được ít nhất bao nhiêu chiếc áo sơ mi để thu được lợi nhuận ít nhất là 1,38 tỉ đồng sau 1 năm? c) Sản phẩm: Lời giải của HS. d) Tổ chức thực hiện: HS hoạt động dưới sự hướng dẫn của GV. Hoạt động của GV – HS Sản phẩm dự kiến Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ: Bài 1. - HS hoạt động cặp đôi: thảo luận, thực hiện a) Từ a > b, ta có: - 5a < - 5b giải Bài 1 Suy ra: - 5a + 6 < - 5b + 6 Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: - HS thảo luận, thực hiện giải Bài 1, ghi kết b) Từ x > y, ta có: 3x > 3y quả trên giấy nháp suy ra: 3x + 5 > 3y + 5 (1) Bước 3: Báo cáo, thảo luận: Vì 5 > - 4 nên 3y + 5 > 3y – 4 (2) - HS lên bảng trình bày bài giải Theo tính chất bắc cầu, từ (1) và (2) suy ra: - HS khác nhận xét 3x 5 3y 4 Bước 4: Kết luận, nhận định: - GV đánh giá, chuẩn kiến thức Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ: Bài 2. Giải các bất phương trình: a) 5 7x 4x 7 GV: Phạm Thuỳ Giang Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ
7. Kế hoạch bài dạy Đại số 9 Năm học 2024-2025 - HS hoạt động cặp đôi: thảo luận, thực hiện 7x 4x 7 5 giải Bài 2 3x 12 Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: x 4 - HS thảo luận, thực hiện giải Bài 2, ghi kết Vậy nghiệm của bất phương trình là x 4 quả trên giấy nháp e) Ta có: 3x (6 2x) 3.(x 4) Bước 3: Báo cáo, thảo luận: 3x 6 2x 3x 12 - HS đại diện lên bảng trình bày bài giải x 6 3x 12 - HS khác nhận xét 6 12 3x x Bước 4: Kết luận, nhận định: 18 2x - GV đánh giá, chuẩn kiến thức x 9 Vậy nghiệm của bất phương trình là x 9 Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ: Bài 3. - HS hoạt động cá nhân: thực hiện giải Bài 3 Giả sử trung bình mỗi tháng doanh nghiệp dưới sự hướng dẫn của GV bán được x chiếc áo sơ mi Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: ( x ¥ * ) - HS thực hiện giải Bài 3 dưới sự hướng dẫn Lợi nhuận của doanh nghiệp sau 12 tháng là: của GV 12(350000x 410000000) (đồng) Bước 3: Báo cáo, thảo luận: Do đó để doanh nghiệp thu được lợi nhuận ít - HS trả lời câu hỏi của GV nhất là 1,38tỉ đồng thì: - GV ghi bảng 12(350000x 410000000) 1380000000 - HS ghi vào vở Giải bất phương trình trên, ta có: Bước 4: Kết luận, nhận định: 12(350000x 410000000) 1380000000 - GV tổng hợp, chuẩn kiến thức 350000x 410000000 115000000 350000x 115000000 410000000 350000x 525000000 525000000 x 350000 x 1500 Vậy trung bình mỗi tháng doanh nghiệp phải bán được ít nhất 1500 chiếc áo sơ mi để doanh nghiệp thu được lợi nhuận ít nhất là 1,38tỉ đồng sau 1 năm Hoạt động 2.3: Ôn tập về: Căn bậc hai, căn thức bậc hai, căn bậc ba, căn thức bậc ba a) Mục tiêu: - Các phép toán về căn bậc hai - Áp dụng các kiến thức đã học để giải các dạng toán liên quan và giải quyết một số vấn đề thực tiễn liên quan đến căn bậc hai, căn bậc ba, căn thức bậc hai, bậc ba b) Nội dung: HS thực hiện các yêu cầu trong phiếu học tập số 4 Phiếu học tập số 4 Bài 1. Thực hiện các phép tính sau: 2 2 a) 8 3 2 12 192 b) 2 3 2 3 GV: Phạm Thuỳ Giang Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ
8. Kế hoạch bài dạy Đại số 9 Năm học 2024-2025 x x 2 2 x Bài 2: Cho biểu thức M : với x 0 và x 1 x 1 x 1 x x x x a) Rút gọn M 1 b) Tìm x để M 2 c) Sản phẩm: Lời giải của HS. d) Tổ chức thực hiện: HS hoạt động dưới sự hướng dẫn của GV. Hoạt động của GV – HS Sản phẩm dự kiến Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ: Bài 1. - GV tổ chức cho HS thảo luận theo nhóm đôi a) 8 3 2 12 192 Bài 1, sau đó mời 1 HS lên bảng trình bày, các 8 3 2 43 643 HS khác theo dõi, nhận xét và góp ý Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: 8 3 4 3 8 3 - HS thảo luận nhóm và làm việc dưới sự 12 3 hướng dẫn của GV 2 2 b) Bước 3: Báo cáo, thảo luận: 2 3 2 3 - HS treo bảng phụ lên bảng ghi bài làm các 2 2 3 2 2 3 nhóm, các HS khác theo dõi bài làm nhóm bạn, nhận xét và góp ý; 2 3 2 3 2 3 2 3 Bước 4: Kết luận, nhận định: 4 2 3 4 2 3 GV tổng kết, chốt lại cách làm. Chiếu đáp án để HS rút kinh nghiệm 4 3 8 Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ: Bài 2. - GV tổ chức cho HS làm bài 2 : hoạt động cá a) Ta có: x x 2 2 x M : nhân, dưới sự hướng dẫn của GV x 1 x 1 x x x x Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: x x 2 2 x - HS hoạt động cá nhân, trả lời câu hỏi của GV : x 1 x 1 x 1 x x x 1 Bước 3: Báo cáo, thảo luận: - HS trả lời câu hỏi của GV, các HS khác theo x x 1 x 2 x 1 2 x : x 1 x 1 x 1 x 1 x x 1 x x 1 dõi bài làm, nhận xét và góp ý Bước 4: Kết luận, nhận định: x x x 2 x 2 2 x - GV tổng kết, chốt lại cách làm. GV ghi bảng : x 1 x 1 x x 1 - HS ghi vào vở x 2 x x x 1 . x 1 x 1 2 x x x , với x 0; x 1 x 1 b) Ta có GV: Phạm Thuỳ Giang Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ
9. Kế hoạch bài dạy Đại số 9 Năm học 2024-2025 1 M 2 2x x 1 0 x 1 2 x 1 0 1 x 4 (thỏa mãn)  Hướng dẫn tự học ở nhà - Ôn lại: phương trình, hệ hai phương trình, hất đẳng thức , bất phương trình , căn bậc hai, căn bậc ba - Về nhà làm lại các bài tập đã học - Chuẩn bị tiết: Kiểm tra cuối kì I GV: Phạm Thuỳ Giang Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ