Kế hoạch bài dạy Toán 9 (Cánh diều) - Chương 6 - Bài 1: Mô tả và biêu diễn dữ liệu trên các bảng, biểu đồ - Năm học 2024-2025 - Phạm Thúy Giang

Nội dung tài liệu: Kế hoạch bài dạy Toán 9 (Cánh diều) - Chương 6 - Bài 1: Mô tả và biêu diễn dữ liệu trên các bảng, biểu đồ - Năm học 2024-2025 - Phạm Thúy Giang

1. GV: PHẠM THÙY GIANG TRƯỜNG THCS NGUYỄN CHUYÊN MỸ Ngày soạn Ngày 21/01/2025 20/01/2025 28/12/2024 27/12/2024 Ngày Tiết 4, 5 3, 4 4, 5 3, 4 07/12/2024 dạy TKB Lớp 9D 9A 9D 9A CHƯƠNG VI. MỘT SỐ YẾU TỐ THỐNG KÊ VÀ XÁC SUẤT BÀI 1. MÔ TẢ VÀ BIỂU DIỄN DỮ LIỆU TRÊN CÁC BẢNG, BIỂU ĐỒ (5 TIẾT) I. MỤC TIÊU: 1. Kiến thức: Học xong bài này, HS đạt các yêu cầu sau: - Lí giải và thiết lập được dữ liệu vào bảng, biểu đồ thích hợp ở dạng: bảng thống kê; biểu đồ tranh; biểu đồ dạng cột/cột kép, biểu đồ hình quạt tròn; biểu đồ đoạn thẳng. - Phát hiện và lí giải được số liệu không chính xác dựa trên mối liên hệ toán học đơn giản giữa các số liệu đã được biểu diễn trong những ví dụ đơn giản. - Lí giải và thực hiện được cách chuyển dữ liệu từ dạng biểu diễn này sang dạng biểu diễn khác. 2. Năng lực Năng lực chung: - Năng lực tự chủ và tự học trong tìm tòi khám phá - Năng lực giao tiếp và hợp tác trong trình bày, thảo luận và làm việc nhóm - Năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo trong thực hành, vận dụng. KẾ HOẠCH BÀI DẠY ĐẠI SỐ 9 NĂM HỌC 2024-2025 1
2. GV: PHẠM THÙY GIANG TRƯỜNG THCS NGUYỄN CHUYÊN MỸ Năng lực riêng: tư duy và lập luận toán học, giao tiếp toán học; mô hình hóa toán học; giải quyết vấn đề toán học. - Tư duy và lập luận toán học: So sánh, phân tích dữ liệu, phân tích, lập luận để lí giải và thiết lập được dữ liệu vào biểu đồ, phát hiện các số liệu không chính xác. - Mô hình hóa toán học: mô tả các dữ kiện bài toán thực tế, giải quyết bài toán gắn với các dạng biểu đồ. - Giải quyết vấn đề toán học: sử dụng cách giải và thiết lập các dữ kiện vào biểu đồ, lí giải chuyển đổi dữ liệu giữa các dạng biểu đồ. - Giao tiếp toán học: đọc, hiểu thông tin toán học. - Sử dụng công cụ, phương tiện học toán: sử dụng máy tính cầm tay. 3. Phẩm chất - Tích cực thực hiện nhiệm vụ khám phá, thực hành, vận dụng. - Có tinh thần trách nhiệm trong việc thực hiện nhiệm vụ được giao. - Khách quan, công bằng, đánh giá chính xác bài làm của nhóm mình và nhóm bạn. - Tự tin trong việc tính toán; giải quyết bài tập chính xác. II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU 1 - GV: SGK, SGV, Tài liệu giảng dạy, giáo án PPT, PBT (ghi đề bài cho các hoạt động trên lớp), các hình ảnh liên quan đến nội dung bài học,... 2 - HS: - SGK, SBT, vở ghi, giấy nháp, đồ dùng học tập (bút, thước...), bảng nhóm, bút viết bảng nhóm. III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG (MỞ ĐẦU) KẾ HOẠCH BÀI DẠY ĐẠI SỐ 9 NĂM HỌC 2024-2025 2
3. GV: PHẠM THÙY GIANG TRƯỜNG THCS NGUYỄN CHUYÊN MỸ a) Mục tiêu: Gợi động cơ, tạo tình huống xuất hiện trong thực tế để HS tiếp cận với biểu đồ. b) Nội dung: HS đọc tình huống, từ đó nảy sinh nhu cầu sử dụng biểu đồ. c) Sản phẩm: HS trả lời câu hỏi và hoàn thiện các bài tập được giao. d) Tổ chức thực hiện: Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ: - GV trình chiếu câu hỏi mở đầu, cho HS suy nghĩ và trả lời. Ở các lớp dưới, chúng ta đã làm quen với việc biểu diễn, phân tích và xử lí dữ kiện thu được ở dạng bảng, biểu đồ thống kê. Làm thế nào để mô tả và biểu diễn dữ kiện trên các bảng, biểu đồ? Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: HS quan sát và chú ý lắng nghe, thảo luận nhóm và thực hiện yêu cầu theo dẫn dắt của GV. Bước 3: Báo cáo, thảo luận: GV gọi đại diện một số thành viên nhóm HS trả lời, HS khác nhận xét, bổ sung. Bước 4: Kết luận, nhận định: GV ghi nhận câu trả lời của HS, trên cơ sở đó dẫn dắt HS vào tìm hiểu bài học mới: “Trong bài học này, chúng ta sẽ tìm hiểu một số dạng biểu đồ thường gặp trong thực tế và làm thế nào để biểu diễn các dữ liệu thông qua biểu đồ”. ⇒ MÔ TẢ VÀ BIỂU DIỄN DỮ LIỆU TRÊN CÁC BẢNG, BIỂU ĐỒ. B. HÌNH THÀNH KIẾN THỨC MỚI Hoạt động 1: Biểu diễn dữ liệu trên bảng thống kê, biểu đồ tranh a) Mục tiêu: - HS nhận biết và biểu diễn dữ liệu trên bảng thống kê, biểu đồ tranh. KẾ HOẠCH BÀI DẠY ĐẠI SỐ 9 NĂM HỌC 2024-2025 3
4. GV: PHẠM THÙY GIANG TRƯỜNG THCS NGUYỄN CHUYÊN MỸ - Lí giải và thực hiện được cách chuyển dữ liệu từ bảng thống kê sang biểu đồ tranh. b) Nội dung: - HS đọc SGK, nghe giảng, thực hiện các nhiệm vụ được giao, suy nghĩ trả lời câu hỏi, thực hiện HĐ1, Luyện tập 1 và các Ví dụ. c) Sản phẩm: HS hình thành được kiến thức bài học, câu trả lời của HS cho các câu hỏi, HS biểu diễn được dữ liệu trên bảng thống kê, biểu đồ tranh. d) Tổ chức thực hiện: HĐ CỦA GV VÀ HS SẢN PHẨM DỰ KIẾN Bước 1: Chuyển giao I. Biểu diễn dữ liệu trên bảng thống kê, biểu đồ tranh nhiệm vụ: - GV cho HS quan sát HĐ1 và đọc yêu cầu của phần a) Bảng 1 có 5 dòng và 4 cột. HĐ1 b) Cột đầu tiên của Bảng 1 cho biết 4 đối tượng là các lớp 9A, + a) HS quan sát và đưa 9B, 9C, 9D. ra câu trả lời về số dòng và số cột của bảng. Dòng đầu tiên của Bảng 1 cho biết các tiêu chí là các câu lạc bộ Thể thao, Nghệ thuật, Tin học. + HS thảo luận nhóm đôi đưa ra ý kiến về ý b c) Các cột còn lại của Bảng 1 lần lượt cho biết số học sinh và c. tham gia câu lạc bộ Thể thao, Nghệ thuật, Tin học tương ứng với các lớp 9A, 9B, 9C, 9D. Ghi nhớ - Từ kết quả của HĐ1, GV cho HS khái quát về Để biểu diễn dữ liệu trên bảng thống kê, ta có thể làm như sau: KẾ HOẠCH BÀI DẠY ĐẠI SỐ 9 NĂM HỌC 2024-2025 4
5. GV: PHẠM THÙY GIANG TRƯỜNG THCS NGUYỄN CHUYÊN MỸ cách biểu diễn dữ liệu Bước 1. Các đối tượng thống kê lần lượt được biểu diễn ở cột trên bảng thống kê. đầu tiên, trong khi các tiêu chí thống kê lần lượt được biểu diễn ở dòng đầu tiên hoặc ngược lại. Bước 2. Các số liệu thống kê theo tiêu chí của mỗi đối tượng thống kê lần lượt được biểu diễn ở dòng (hoặc cột) tương ứng. Ví dụ 1: SGK – tr.4 - HS đọc – hiểu Ví dụ 1 và thực hiện lại vào vở Hướng dẫn giải: SGK – tr.4 cá nhân. - GV cho HS thực hiện cá nhân Luyện tập 1. Luyện tập 1 + Sau đó, GV chỉ định 1 Bảng thống kê biểu diễn các số liệu đã cho như sau: HS lên bảng thực hiện giải bài toán. + HS dưới lớp nhận xét, bổ sung + GV chốt đáp án. - GV hướng dẫn HS thực hiện Ví dụ 2 Ví dụ 2: SGK – tr.6 + GV hướng dẫn HS Hướng dẫn giải: SGK – tr.6+7. chuyển đổi dữ liệu từ bảng thống kê sang biểu đồ tranh. KẾ HOẠCH BÀI DẠY ĐẠI SỐ 9 NĂM HỌC 2024-2025 5
6. GV: PHẠM THÙY GIANG TRƯỜNG THCS NGUYỄN CHUYÊN MỸ + Quy định khối lượng tương ứng với một biểu tượng biểu diễn. → GV chỉ định 1 HS lên bảng thực hiện. Kết luận - Từ kết quả của Ví dụ 2, GV khái quát các Để biểu diễn dữ liệu trên biểu đồ tranh, ta có thể làm như sau: bước biểu diễn dữ liệu Bước 1. Các đối tượng thống kê được biểu diễn ở cột đầu tiên. Bước 2: Thực hiện Bước 2. Chọn biểu tượng để biểu diễn số liệu thống kê. Các nhiệm vụ: biểu tượng đó được trình bày ở dòng cuối cùng. - HĐ cá nhân: HS suy Bước 3. Số liệu thống kê theo tiêu chí của mỗi đối tượng thống nghĩ, hoàn thành vở. kê được biểu diễn bằng các biểu tượng ở dòng tương ứng. - HĐ cặp đôi, nhóm: các thành viên trao đổi, đóng góp ý kiến và thống nhất đáp án. Cả lớp chú ý thực hiện các yêu cầu của GV, chú ý bài làm các bạn và nhận xét. - GV: quan sát và trợ giúp HS. Bước 3: Báo cáo, thảo luận: KẾ HOẠCH BÀI DẠY ĐẠI SỐ 9 NĂM HỌC 2024-2025 6
7. GV: PHẠM THÙY GIANG TRƯỜNG THCS NGUYỄN CHUYÊN MỸ - HS trả lời trình bày miệng/ trình bày bảng, cả lớp nhận xét, GV đánh giá, dẫn dắt, chốt lại kiến thức. Bước 4: Kết luận, nhận định: GV tổng quát lưu ý lại kiến thức trọng tâm Hoạt động 2: Biểu diễn dữ liệu trên biểu đồ cột, biểu đồ cột kép a) Mục tiêu: - HS nhận biết và biểu diễn dữ liệu trên biểu đồ cột, biểu đồ cột kép. - Lí giải và thực hiện được cách chuyển dữ liệu từ bảng thống kê sang biểu đồ cột, biểu đồ cột kép. b) Nội dung: - HS đọc SGK, nghe giảng, thực hiện các nhiệm vụ được giao, suy nghĩ trả lời câu hỏi, thực hiện HĐ2, 3; Luyện tập 2; 3 và các Ví dụ. c) Sản phẩm: HS hình thành được kiến thức bài học, câu trả lời của HS cho các câu hỏi, HS biểu diễn được dữ liệu trên biểu đồ cột, biểu đồ cột kép. d) Tổ chức thực hiện: HĐ CỦA GV VÀ SẢN PHẨM DỰ KIẾN HS KẾ HOẠCH BÀI DẠY ĐẠI SỐ 9 NĂM HỌC 2024-2025 7
8. GV: PHẠM THÙY GIANG TRƯỜNG THCS NGUYỄN CHUYÊN MỸ Bước 1: Chuyển II. Biểu diễn dữ liệu trên biểu đồ cột, biểu đồ cột kép giao nhiệm vụ: - GV cho HS quan sát HĐ2 và đọc yêu cầu của a) Các đối tượng thống kê là sáu tháng cuối năm dương lịch: phần HĐ2 tháng 7, tháng 8, tháng 9, tháng 10, tháng 11, tháng 12. + HS thảo luận nhóm Các đối tượng trên lần lượt được biểu diễn ở trục nằm ngang. đôi đưa ra câu trả lời. b) Tiêu chí thống kê là lượng mưa (mm) của mỗi tháng. Tiêu chí thống kê được biểu diễn ở trục thẳng đứng. c) Số liệu thống kê theo tiêu chí của mỗi đối tượng thống kê lần lượt được biểu diễn bởi chiều cao của những hình chữ nhật cách đều nhau, có cùng chiều rộng. d) Bảng thống kê biểu diễn các dữ liệu thống kê nêu trong biểu đồ cột như sau: Ghi nhớ - Từ kết quả của Để biểu diễn dữ liệu trên biểu đồ cột, ta có thể làm như sau: HĐ2, GV cho HS Bước 1. Vẽ hai trục vuông góc với nhau khái quát về cách - Trên trục nằm ngang: biểu diễn các đối tượng thống kê. biểu diễn dữ liệu trên - Trên trục thẳng đứng: xác định độ dài đơn vị để biểu diễn số biểu đồ cột. liệu thống kê và cần chọn độ dài hơn vị thích hợp với số liệu. KẾ HOẠCH BÀI DẠY ĐẠI SỐ 9 NĂM HỌC 2024-2025 8
9. GV: PHẠM THÙY GIANG TRƯỜNG THCS NGUYỄN CHUYÊN MỸ Bước 2. Tại vị trí các đối tượng thống kê trên trục nằm ngang, vẽ những cột hình chữ nhật: các đều nhau; có cùng chiều rộng; có chiều cao thể hiện số liệu thống kê theo tiêu chí của mỗi đối tượng thống kê. Bước 3. Hoàn thiện biểu đồ: ghi tên các trục và ghi số liệu tương ứng trên mỗi cột (nếu cần). - HS đọc – hiểu Ví dụ Ví dụ 3: SGK – tr.6 3 và thực hiện lại vào Hướng dẫn giải: SGK – tr.6 vở cá nhân. Luyện tập 2 - GV cho HS thực hiện cá nhân Luyện Bảng thống kê biểu diễn các số liệu là: tập 2. + Sau đó, GV chỉ định 1 HS lên bảng thực hiện giải bài Biểu đồ cột biểu diễn các số liệu đó như sau: toán. + HS dưới lớp nhận xét, bổ sung + GV chốt đáp án. HĐ3 KẾ HOẠCH BÀI DẠY ĐẠI SỐ 9 NĂM HỌC 2024-2025 9
10. GV: PHẠM THÙY GIANG TRƯỜNG THCS NGUYỄN CHUYÊN MỸ - GV cho HS quan sát a) Các đối tượng thống kê là các năm 2016, 2017, 2018, 2019. và đọc yêu cầu của Các đối tượng thống kê trên lần lượt được biểu diễn ở trục nằm phần HĐ3 ngang. + HS thảo luận nhóm b) Tiêu chí thống kê là tổng sản phẩm trong nước (GDP) theo đôi đưa ra câu trả lời. giá hiện hành của mỗi năm. Tiêu chí thống kê được biểu diễn ở trục thẳng đứng. c) Trong biểu diễn thống kê của Việt Nam, các cột đều được tô màu xanh và được quy định bằng hình chữ nhật màu xanh ở phía trên của biểu đồ. Trong biểu diễn thống kê của Singapore, các cột đều được tô màu cam và được quy định bằng hình chữ nhật màu cam ở phía trên của biểu đồ. d) Bảng thống kê biểu diễn các dữ liệu thống kê nêu trong biểu đồ cột kép như sau: Nhận xét → GV yêu cầu HS • Khi số lượng đối tượng thống kê ít, ta có thể dùng bảng thống khái quát các bước kê hoặc biểu đồ cột để biểu diễn dữ liệu. Biểu đồ cột là cách biểu diễn biểu đồ cột biểu diễn trực quan các số liệu thống kê, vì thế biểu đồ cột thuận kép. lợi hơn bảng thống kê trong việc nhận biết đặc điểm của các số Từ đó nêu ra các liệu thống kê. nhận xét. KẾ HOẠCH BÀI DẠY ĐẠI SỐ 9 NĂM HỌC 2024-2025 10
11. GV: PHẠM THÙY GIANG TRƯỜNG THCS NGUYỄN CHUYÊN MỸ • Nếu mỗi đối tượng thống kê đều có hai số liệu thống kê theo hai tiêu chí khác nhau thì ta nên dùng biểu đồ cột kép để biểu diễn dữ liệu. Ngoài ra, khi muốn so sánh hai tập dữ liệu với nhau, ta cũng dùng biểu đồ cột kép. - GV cho HS thảo Luyện tập 3 luận nhóm đôi thực hiện Luyện tập 3. Bảng thống kê biểu diễn dữ liệu như sau: Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: - HĐ cá nhân: HS suy nghĩ, hoàn thành vở. - HĐ cặp đôi, nhóm: các thành viên trao Biểu đồ cột kép biểu diễn các số liệu trên như sau: đổi, đóng góp ý kiến và thống nhất đáp án. Cả lớp chú ý thực hiện các yêu cầu của GV, chú ý bài làm các bạn và nhận xét. - GV: quan sát và trợ giúp HS. Bước 3: Báo cáo, thảo luận: - HS trả lời trình bày miệng/ trình bày KẾ HOẠCH BÀI DẠY ĐẠI SỐ 9 NĂM HỌC 2024-2025 11
12. GV: PHẠM THÙY GIANG TRƯỜNG THCS NGUYỄN CHUYÊN MỸ bảng, cả lớp nhận xét, GV đánh giá, dẫn dắt, chốt lại kiến thức. Bước 4: Kết luận, nhận định: GV tổng quát lưu ý lại kiến thức trọng tâm Hoạt động 3: Biểu diễn dữ liệu trên biểu đồ đoạn thẳng a) Mục tiêu: - HS nhận biết và biểu diễn dữ liệu trên biểu đồ đoạn thẳng. - Lí giải và thực hiện được cách chuyển dữ liệu từ bảng thống kê sang biểu đoạn thẳng. b) Nội dung: - HS đọc SGK, nghe giảng, thực hiện các nhiệm vụ được giao, suy nghĩ trả lời câu hỏi, thực hiện HĐ4; Luyện tập 4 và các Ví dụ. c) Sản phẩm: HS hình thành được kiến thức bài học, câu trả lời của HS cho các câu hỏi, HS biểu diễn được dữ liệu trên biểu đồ đoạn thẳng. d) Tổ chức thực hiện: HĐ CỦA GV VÀ SẢN PHẨM DỰ KIẾN HS Bước 1: Chuyển III. Biểu diễn dữ liệu trên biểu đồ đoạn thẳng giao nhiệm vụ: HĐ4 KẾ HOẠCH BÀI DẠY ĐẠI SỐ 9 NĂM HỌC 2024-2025 12
13. GV: PHẠM THÙY GIANG TRƯỜNG THCS NGUYỄN CHUYÊN MỸ - GV cho HS quan sát a) Các đối tượng thống kê là sáu tháng cuối năm 2019: tháng 7, và đọc yêu cầu của tháng 8, tháng 9, tháng 10, tháng 11, tháng 12. phần HĐ4 Các đối tượng này được biểu diễn ở trục nằm ngang. + HS thảo luận nhóm b) Tiêu chí thống kê là lượng mưa (mm) của mỗi tháng. Tiêu chí đôi đưa ra câu trả lời. đó được biểu diễn ở trục thẳng đứng. c) Số liệu thống kê theo tiêu chí của mỗi đối tượng thống kê được biểu diễn bởi mỗi điểm đầu mút của các đoạn thẳng trong đường gấp khúc. d) Biểu đồ cột biểu diễn các dữ liệu thống kê nêu trong biểu đồ đoạn thẳng như sau: Kết luận Để biểu diễn dữ liệu trên biểu đồ đoạn thẳng, ta có thể làm như - Từ kết quả của HĐ4, sau: GV cho HS khái quát về cách biểu diễn dữ Bước 1. Vẽ hai trục vuông góc với nhau tại điểm . liệu trên biểu đồ đoạn - Trên trục nằm ngang: mỗi đối tượng thống kê được đánh dấu thẳng. bằng một điểm và các điểm này thường được vẽ cách đều nhau. KẾ HOẠCH BÀI DẠY ĐẠI SỐ 9 NĂM HỌC 2024-2025 13
14. GV: PHẠM THÙY GIANG TRƯỜNG THCS NGUYỄN CHUYÊN MỸ + GV chú ý cho HS: - Trên trục thẳng đứng: xác định độ dài đơn vị để biểu diễn số Mỗi điểm mốc được liệu thống kê và cần chọn độ dài đơn vị thích hợp với số liệu, xác định bởi hai “tọa đánh dấu điểm theo tiêu chí của đối tượng thống kê tương ứng. độ”, trong đó “hoành Bước 2. Với mỗi đối tượng thống kê, ta tiếp tục: độ” là điểm đánh dấu - Xác định điểm A đánh dấu số liệu thống kê trên trục thẳng đối tượng thống kê, đứng của đối tượng thống kê đó. “tung độ” là số liệu thống kê theo tiêu chí - Kẻ bằng nét đứt một đoạn thẳng có độ dài bằng OA, vuông góc của đối tượng đó. với trục nằm ngang và đi qua điểm đánh dấu đối tượng thống kê đó trên trục nằm ngang. Đầu mút trên của đoạn thẳng đó là điểm mốc của đối tượng thống kê. Bước 3. Vẽ đường gấp khúc gồm các đoạn thẳng nối liền liên tiếp các điểm mốc. Bước 4. Hoàn thiên biểu đồ: ghi tên các trục và ghi số liệu tương ứng trên mỗi điểm mốc (nếu cần). Ví dụ 5: SGK – tr.9 Hướng dẫn giải: SGK – tr.10 - HS đọc – hiểu Ví dụ Luyện tập 4 5. Bảng thống kê biểu diễn các số liệu là: - GV cho HS thực hiện cá nhân Luyện tập 4. + Sau đó, GV chỉ Biểu đồ đoạn thẳng biểu diễn các số liệu trên như sau: định 1 HS lên bảng KẾ HOẠCH BÀI DẠY ĐẠI SỐ 9 NĂM HỌC 2024-2025 14
15. GV: PHẠM THÙY GIANG TRƯỜNG THCS NGUYỄN CHUYÊN MỸ thực hiện giải bài toán. + HS dưới lớp nhận xét, bổ sung + GV chốt đáp án. Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: - HĐ cá nhân: HS suy nghĩ, hoàn thành vở. - HĐ cặp đôi, nhóm: các thành viên trao đổi, đóng góp ý kiến và thống nhất đáp án. Cả lớp chú ý thực hiện các yêu cầu của GV, chú ý bài làm các bạn và nhận xét. - GV: quan sát và trợ giúp HS. Bước 3: Báo cáo, thảo luận: - HS trả lời trình bày miệng/ trình bày bảng, cả lớp nhận xét, KẾ HOẠCH BÀI DẠY ĐẠI SỐ 9 NĂM HỌC 2024-2025 15
16. GV: PHẠM THÙY GIANG TRƯỜNG THCS NGUYỄN CHUYÊN MỸ GV đánh giá, dẫn dắt, chốt lại kiến thức. Bước 4: Kết luận, nhận định: GV tổng quát lưu ý lại kiến thức trọng tâm Hoạt động 4: Biểu diễn dữ liệu trên biểu đồ hình quạt tròn a) Mục tiêu: - HS nhận biết và biểu diễn dữ liệu trên biểu đồ hình quạt tròn. - Lí giải và thực hiện được cách chuyển dữ liệu từ bảng thống kê sang biểu đồ hình quạt. b) Nội dung: - HS đọc SGK, nghe giảng, thực hiện các nhiệm vụ được giao, suy nghĩ trả lời câu hỏi, thực hiện HĐ5; Luyện tập 5 và các Ví dụ. c) Sản phẩm: HS hình thành được kiến thức bài học, câu trả lời của HS cho các câu hỏi, HS biểu diễn được dữ liệu trên biểu đồ hình quạt tròn. d) Tổ chức thực hiện: HĐ CỦA GV VÀ HS SẢN PHẨM DỰ KIẾN Bước 1: Chuyển giao IV. Biểu diễn dữ liệu trên biểu đồ hình quạt tròn nhiệm vụ: - GV cho HS quan sát HĐ5 và đọc yêu cầu của phần HĐ5 KẾ HOẠCH BÀI DẠY ĐẠI SỐ 9 NĂM HỌC 2024-2025 16
17. GV: PHẠM THÙY GIANG TRƯỜNG THCS NGUYỄN CHUYÊN MỸ + HS thảo luận nhóm a) Các đối tượng thống kê là các môn thể thao ưa thích: cầu đôi đưa ra câu trả lời. lông, bóng bàn, bóng chuyền, bóng đá. Các đối tượng này được biểu diễn ở các hình quạt tròn. b) Số liệu thống kê theo tiếu chí của mỗi đối tượng thống kê lần lượt được biểu diễn bởi tỉ số phần trăm ghi ở mỗi hình quạt tròn, tương ứng với kết quả thống kê chọn môn thể thao ưa thích nhất - Từ kết quả của HĐ5, trong bốn môn. GV cho HS khái quát về cách biểu diễn dữ Kết luận liệu trên biểu đồ hình Để vẽ biểu đồ hình quạt tròn biểu diễn các số liệu thống kê tính quạt tròn. theo tỉ số phần trăm, ta có thể làm như sau: + GV chú ý cho HS: Bước 1. Vẽ đường tròn tâm bán kính 푅 Mỗi điểm mốc được Bước 2. Chuyển đổi số liệu của mỗi đối tượng thống kê (tính xác định bởi hai “tọa theo tỉ số phần trăm) về số đo cung tương ứng với đối tượng độ”, trong đó “hoành thống kê đó (tính theo độ) dựa trên nguyên tắc sau: % tương độ” là điểm đánh dấu ứng với %.360° đối tượng thống kê, Các số đo cung tương ứng với các đối tượng thống kê được cho “tung độ” là số liệu ở bảng sau: thống kê theo tiêu chí của đối tượng đó. Đối tượng thống kê 1 2 k Số đo cung tương ứng (đơn vị: độ) 푛1 푛2 푛 Chú ý: 푛1 + 푛2 + + 푛 = 360° Bước 3: - Vẽ tia gốc theo phương thẳng đứng KẾ HOẠCH BÀI DẠY ĐẠI SỐ 9 NĂM HỌC 2024-2025 17
18. GV: PHẠM THÙY GIANG TRƯỜNG THCS NGUYỄN CHUYÊN MỸ - Căn cứ vào bảng 7, sử dụng thước thẳng và thước đo độ, vẽ theo chiều quay của kim đồng hồ các cung 1, 1 2, , ―2 ―1 lần lượt có số đo là 푛1,푛2, ,푛 ―1. Khi đó cung ―1 có số đo là: 360° ― (푛1 + 푛2 + + 푛 ―1) = 푛 Bước 4. Hoàn thiện biểu đồ: ghi tên đối tượng thống kê vào hình quạt tương ứng; ghi số liệu tương ứng trên mỗi hình quạt; - HS đọc – hiểu Ví dụ các hình quạt được tô màu khác nhau (nếu cần) và xóa đi những 6, 7. thông tin không cần thiết trong biểu đồ. Ví dụ 6: SGK – tr.12 Hướng dẫn giải: SGK – tr.12 - GV cho HS thực hiện Ví dụ 7: SGK – tr.12 cá nhân Luyện tập 5. Hướng dẫn giải: SGK – tr.13 + Sau đó, GV chỉ định Luyện tập 5 1 HS lên bảng thực Bảng thống kê kết quả thăm dò ý kiến của 500 người mua hàng hiện giải bài toán. về màu sơn mà người mua yêu thích như sau: + HS dưới lớp nhận xét, bổ sung + GV chốt đáp án. Chuyển đổi số liệu thống kê ở bảng trên về số liệu thống kê tính theo tỉ số phần trăm, ta có bảng sau: KẾ HOẠCH BÀI DẠY ĐẠI SỐ 9 NĂM HỌC 2024-2025 18
19. GV: PHẠM THÙY GIANG TRƯỜNG THCS NGUYỄN CHUYÊN MỸ Từ các số liệu thống kê tính theo tỉ số phần trăm ở bảng trên, ta có các số đo cung tương ứng với các đối tượng thống kê ở bảng sau: Căn cứ vào bảng trên, ta có biểu đồ hình quạt biểu diễn các dữ liệu thống kê đã cho như sau: - GV tổng kết, đưa ra các nhận xét về ý nghĩa của các biểu đồ. Bước 2: Thực hiện Nhận xét nhiệm vụ: • Biểu đồ hình quạt tròn cho phép nhận biết nhanh chóng mỗi - HĐ cá nhân: HS suy đối tượng thống kê chiếm bao nhiêu phần trăm trong tổng thể nghĩ, hoàn thành vở. thống kê. - HĐ cặp đôi, nhóm: • Bảng thống kê hoặc biểu đồ cột cho phép nhận biết nhanh các thành viên trao chóng số liệu thống kê của mỗi đối tượng thống kê và so sánh đổi, đóng góp ý kiến các số liệu đó. và thống nhất đáp án. • Để vẽ biểu đồ hình quạt tròn từ bảng thống kê, trước hết từ Cả lớp chú ý thực hiện các số liệu ở bảng đó cần xác định các số đo cung tương ứng các yêu cầu của GV, với các đối tưởng thống kê. KẾ HOẠCH BÀI DẠY ĐẠI SỐ 9 NĂM HỌC 2024-2025 19
20. GV: PHẠM THÙY GIANG TRƯỜNG THCS NGUYỄN CHUYÊN MỸ chú ý bài làm các bạn và nhận xét. - GV: quan sát và trợ giúp HS. Bước 3: Báo cáo, thảo luận: - HS trả lời trình bày miệng/ trình bày bảng, cả lớp nhận xét, GV đánh giá, dẫn dắt, chốt lại kiến thức. Bước 4: Kết luận, nhận định: GV tổng quát lưu ý lại kiến thức trọng tâm C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP a) Mục tiêu: Học sinh củng cố lại kiến thức đã học thông qua một số bài tập. b) Nội dung: HS vận dụng các kiến thức của bài học làm bài tập 1 ; 2 ; 3 ; 4 ; 5 (SGK – tr.15), HS trả lời các câu hỏi trắc nghiệm. c) Sản phẩm học tập: Câu trả lời của HS về biểu diễn các biểu đồ. d) Tổ chức thực hiện: Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ: - GV cho HS làm câu hỏi trắc nghiệm: KẾ HOẠCH BÀI DẠY ĐẠI SỐ 9 NĂM HỌC 2024-2025 20