Kế hoạch bài dạy Sinh học 9 - Tiết 31 - Bài 30: Di truyền học với con người - Năm học 2023-2024 - Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ

Nội dung tài liệu: Kế hoạch bài dạy Sinh học 9 - Tiết 31 - Bài 30: Di truyền học với con người - Năm học 2023-2024 - Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ

1. KẾ HOẠCH BÀI DẠY- NĂM HỌC 2023-2024 Ngày soạn Ngày 19/12/2023 19/12/2023 11/12/2023 Dạy Tiết 5 1 Lớp 9C 9D ............................................................... Tiết 31 - Bài 30: DI TRUYỀN HỌC VỚI CON NGƯỜI I. MỤC TIÊU BÀI HỌC 1. Kiến thức, kỹ năng: Sau khi học xong bài này, học sinh: a) Kiến thức - Biết được di truyền học tư vấn là gì và nội dung của lĩnh vực này. - Hiểu để giải thích được cơ sở di truyền học của việc cấm nam giới lấy nhiều vợ và nữ giới lấy nhiều chồng. Cấm những người có quan hệ huyết thống trong vòng 4 đời kết hôn với nhau. - Vận dụng kiến thức để giải thích một số vấn đề thực tế. b. Kĩ năng: - Tiếp tục rèn và củng cố kĩ năng thu thập thông tin, xử lí tỡnh huống, hoạt động nhóm... 2. Định hướng phát triển phẩm chất và năng lực học sinh a. Các phẩm chất - Phát huy tính chăm chỉ, tự học, sống có tinh thần và trách nhiệm trong công việc. b. Các năng lực chung: - Năng lực giao tiếp, tự học, giải quyết vấn đề, năng lực hợp tác c. Các năng lực chuyên biệt - Năng lực hiểu biết sinh học, nghiên cứu. II. CHUẨN BỊ 1. Giỏo viên - Bảng số liệu 30.1 và 30.2/87 SGK. 2. Học sinh - Đồ dùng học tập, giấy nháp - Xem trước nội dung của bài. III. TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC A. Hoạt động khởi động (5 phút) - GV chiếu một đoạn phim ngắn về hậu quả kết hôn gần ở người. Yêu cầu HS nêu cảm tưởng, nhận xét → vào bài mới. B. Hoạt động hình thành kiến thức HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH HOẠT ĐỘNG 1 Di truyền y học tư vấn (10phút) - GV yêu cầu HS nghiên cứu bài tập SGK mục - HS nghiên cứu VD, thảo luận nhóm, I, thảo luận nhóm bàn trong 5 phút để trả lời các thống nhất câu trả lời: câu hỏi của bài tập: + Đây là loại bệnh di truyền. + Bệnh do gen lặn quy định vì ở đời trước của 2 gia đình này đã có người 1
2. KẾ HOẠCH BÀI DẠY- NĂM HỌC 2023-2024 mắc bệnh. + Không nên tiếp tục sinh con nữa vì họ đã mang gen lặn gây bệnh. - 1 HS trả lời, các HS khác nhận xét, bổ sung để hoàn thiện kiến thức. - GV giúp HS hoàn thiện kiến thức. ? Di truyền y học tư vấn là gì. ? Gồm những nội dung nào. - HS tự rút ra kết luận. - GV giảng giải và yêu cầu HS tự rút ra kết luận . *Kết luận - Di truyền y học tư vấn là một lĩnh vực của di truyền học kết hợp phương pháp xét nghiệm, chuẩn đoán hiện đại về mặt DT với nghiên cứu phả hệ. - Nội dung: chuẩn đoán, cung cấp thông tin và cho lời khuyên liên quan đến các bệnh và tật di truyền. HOẠT ĐỘNG 2 Di truyền học với hôn nhân và kế hoạch hoá gia đình(15phút) - Yêu cầu HS đọc thông tin SGK, thảo luận - Các nhóm phân tích thông tin, kết hợp nhóm bàn trong 5 phút câu hỏi: với hiểu biết thực tế trao đổi nhóm bàn ? Tại sao kết hôn gần làm suy thoái nòi giống. trong 5 phút. Đại diện nhóm trình bày, ? Tại sao những người có quan hệ huyết thống các nhóm khác nhận xét, bổ sung từ đời thứ 5 trở đi được phép kết hôn? ? Giải thích quy định “Hôn nhân 1 vợ 1 chồng” của luật hôn nhân và gia đình là có cơ sở sinh học? ? Vì sao nên cấm chuẩn đoán giới tính thai nhi? - GV chốt lại kiến thức phần 1. - GV hướng dẫn HS nghiên cứu bảng 30.2 và trả lời câu hỏi: ? Nên sinh con ở lứa tuổi nào để giảm thiểu tỉ lệ trẻ sơ sinh mắc bệnh Đao. ? Vì sao phụ nữ không nên sinh con ở tuổi 17 - 18 hoặc quá 35. - GV hướng dẫn lại cho HS yếu, kém. - GV giảng giải và yêu cầu HS tự rút ra kết - HS yếu, kém theo dõi. luận. - HS tự rút ra kết luận. *Kết luận 1. Di truyền học với hôn nhân. - Di truyền học đã giải thích cơ sở khoa học của một số quy định trong luật hôn nhân và 2
3. KẾ HOẠCH BÀI DẠY- NĂM HỌC 2023-2024 gia đình. + Những người có quan hệ huyết thống trong vòng 4 đời không được kết hôn với nhau. + Hôn nhân 1 vợ 1 chồng. 2. Di truyền học với kế hoach hoá gia đình - Phụ nữ sinh con độ tuổi 25 - 34 là hợp lí. - Từ độ tuổi trên 35 không nên sinh con vì tỉ lệ trẻ sơ sinh bị bệnh Đao tăng rõ. HOẠT ĐỘNG 3 Hậu quả di truyền do ô nhiễm môi trường(5phút) - GV yêu cầu HS nghiên cứu thông tin SGK - HS hoạt động cá nhân, xử lí thông tin và và mục “Em có biết” trang 85. nêu được: - Nêu tác hại của ô nhiễm môi trường đối với + Các tác nhân vật lí, hoá học, các khí cơ sở vật chất di truyền? Cho VD? thải , nước thải của các nhà máy thải ra, - Làm thế nào để bảo vệ di truyền cho bản sử dụng thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ quá thân và con người? mức gây đột biến gen, đột biến NST ở - GV: Các chất phóng xạ và hoá học có người  người bị bệnh tật di truyền. trong tự nhiên hoặc do con người tạo ra đã làm tăng độ ô nhiễm môi trường, tăng tỉ lệ - HS vận dụng thực tế, tự suy nghĩ trả lời. người mắc bệnh, tật di truyền Tại sao cần phải đấu tranh chống vũ khí hạt nhân, vũ khí hoá học và phòng chống ô nhiễm môi trường? - Tại sao phải sử dụng đúng quy cách thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ, thuốc chữa bệnh? - HS tự rút ra kết luận - GV yêu cầu HS tự rút ra kết luận *Kết luận - Các tác nhân: chất phóng xạ và các hoá chất có trong tự nhiên hoặc do con người tạo ra đã làm tăng ô nhiễm môi trường, tăng tỉ lệ người mắc bệnh, tật di truyền nên cần phải đấu tranh chống vũ khí hạt nhân, vũ khí hoá học và chống ô nhiễm môi trường. C. Hoạt động luyện tập (5 phút) - GV: Qua bài học này em cần nắm vững những vấn đề gì? - Yêu cầu HS làm bài tập trắc nghiệm: Câu 1: Chức năng của DT học tư vấn: a.Cung cấp thông tin về các bệnh, tật DT ở người. b.Chuẩn đoán các tật, bệnh DT ở người. c.Cho lời khuyên liên quan đến tật, bệnh DT ở người. d.Tất cả các nội dung trên đều đúng. Câu 2: Nội dung sai khi đề cập đến vai trò cuả di truyền y học là: a. Chữa được một số bệnh như đái đường, máu khó đông, hội chứng Đao. b. Dự đoán khả năng xuất hiện bệnh hay dị tật ở thế hệ con cháu. c. Hạn chế tác hại của bệnh. d. Hạn chế sự phát tán bệnh như hạn chế sinh đẻ, không cho kết hôn gần. 3
4. KẾ HOẠCH BÀI DẠY- NĂM HỌC 2023-2024 Đáp án: 1d, 2a D. Hoạt động vận dụng (2ph) ? Tại sao ở một số khu vực miền núi tỉ lệ tảo hôn vẫn diễn ra khá phổ biến? Điều này dẫn đến hậu quả gì? Theo em chúng ta cần làm gì để hạn chế vấn đề này? E. Hoạt động tìm tòi và mở rộng (3ph) - Học bài và trả lời câu hỏi 1, 2, 3 SGK. - Tìm hiểu các thông tin về công nghệ tế bào. - Hướng dẫn trả lời câu 2 SGKtr81: + Luật hôn nhân và gia đình quy định: một người chỉ lấy một vợ hoặc một chồng vì tỉ lệ nam: nữ ở tuổi trưởng thành 18-35 xấp xỉ 1:1 + Những người có quan hệ huyết thống trong vòng 3 đời không được kết hôn với nhau vì tỉ lệ trẻ sơ sinh bị dị tật bẩm sinh tăng lên rõ rệt dẫn tới suy thóai giống nòi. - Xem trước bài 31” Công nghệ tế bào”: + Khái niệm + Ứng dụng công nghệ tế bào. IV. PHỤ LỤC ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ........................................................................ DUYỆT KẾ HOẠCH BÀI DẠY TUẦN 14 Người Ngày duyệt Nhận xét Phản hồi của Chưa duyệt Duyệt duyệt GV PHT 27/11/2021 Đảm bảo X BGH ký và xác nhận: 4
5. KẾ HOẠCH BÀI DẠY- NĂM HỌC 2023-2024 5