Kế hoạch bài dạy Ngữ văn 9 - Tuần 7 - Tiết 32+33: Văn bản "Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga" - Năm học 2023-2024 - Lưu Nha Chang

Nội dung tài liệu: Kế hoạch bài dạy Ngữ văn 9 - Tuần 7 - Tiết 32+33: Văn bản "Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga" - Năm học 2023-2024 - Lưu Nha Chang

1. Kế hoạch bài dạy Ngữ Văn 9 Kì 1 Năm học: 2023 - 2024 Ngày soạn Dạy Ngày 19,20/10 19,23/10 12/10/2023 Tiết 3,1 5,3 Lớp 9D 9C Tuần 7 – Tiết 32, 33 Văn bản: LỤC VÂN TIÊN CỨU KIỀU NGUYỆT NGA ( Trích "Truyện Lục Vân Tiên" ) Nguyễn Đình Chiều I. MỤC TIÊU: 1. Kiến thức: - Những hiểu biết bước đầu về tác giả NĐC và tác phẩm Truyện Lục Vân Tiên . - Những hiểu biết bước đầu về nhân vật, sự kiện, cốt truyện trong tác phẩm Truyện Lục Vân Tiên. - Khát vọng cứu người, giúp đời của tác giả và phẩm chất của hai nhân vật Lục Vân Tiên và Kiều Nguyệt Nga. 2. Năng lực: - NL chung : giải quyết vấn đề, sáng tạo, tự học - NL chuyên biệt: hợp tác, sử dụng ngôn ngữ, cảm thụ văn học. 3. Phẩm chất: - Giáo dục học sinh thêm yêu mến trân trọng tài năng đức độ của nhà thơ Nguyễn Đình Chiểu - Yêu quý các nhân vật có phẩm chất tốt đẹp như Lục Vân Tiên & Kiều Nguyệt Nga, học tập các phẩm chất tốt đẹp của họ: => Tình yêu thương & sự giúp đỡ mọi người. II. CHUẨN BỊ 1. Thầy - Hướng dẫn H soạn bài giáo án điện tử - Các phương pháp, kĩ thuật dạy học: cá nhân , kĩ thuật theo góc. 2. Trò - Đọc VB. Tìm hiểu chú thích. Trả lời các câu hỏi III. TỔ CHỨC DẠY VÀ HỌC Tiết 32 Hoạt động 1. Khởi động - Phương pháp: thuyết trình - Thời gian: 3 phút HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY HOẠT ĐỘNG CỦA CHUẢN KT- KN TRÒ 1/ Chuyển giao A. Khởi động GV đưa câu nói của Phạm Văn Đồng - Học sinh nắm Trên trời có những vì sao có ánh sáng khác thường, được cách dẫn dắt nhưng thoạt nhìn chưa thấy sáng; song càng nhìn càng - Học sinh chú ý vào bài mới, gây sáng Nguyễn Đình Chiều.– nhà thơ yêu nước vĩ đại lăng nghe, quan sát hứng thú cho học của nhân dân miền nam thế kỷ XIX – là một trong chân dung nhà thơ sinh những ngôi sao như thế. (Phạm Văn Đồng) Cùng với chiếu chân dung NĐC, GV dẫn dăt giới thiệu bài dạy: Truyện LVT của NĐC là một tác phẩm có sức sống mạnh mẽ và lâu bền trong lòng nhân dân, đặc biệt là nhân dân Nam Bộ.... Hoạt động 2. Hình thành kiến thức - Thời gian: 72 phút GV: Lưu Nha Chang - Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ - An Lão 1
2. Kế hoạch bài dạy Ngữ Văn 9 Kì 1 Năm học: 2023 - 2024 - Phương pháp: Vấn đáp, thuyết trình - Kĩ thuật: động não HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY HOẠT ĐỘNG CỦA CHUẨN KT- KN TRÒ I. Hướng dẫn đọc, chú thích ( 20p) B. Hình thành kiến 1/ Chuyển giao - Học sinh quan sát thức GV Chiếu chân dung tác giả , tác phảm lên máy, hình ảnh , kết hợp I. Đọc và tìm hiểu chú đặt câu hỏi SGK thích ? Nêu sự hiểu biết của em về tác giả ? Tác phẩm ra đời vào khoảng thời gian nào? 1. Tác giả, tác phẩm Nêu mối quan hệ giữa hoàn cảnh lịch sử xã hội a. Tác giả : với sự ra đời phẩm - Học sinh độc lập - Nguyễn Đình Chiểu 2/ Thực hiện suy nghĩ và nêu là nhà thơ Nam Bộ, - Yêu cầu học sinh quán sát hình ảnh, sgk và độc những nét ngắn gọn sống và sáng tác ở thời lập trả lời về tác giả, tác phảm kì đau thương mà anh - GV: Chú ý theo dõi học sinh hoạt động dũng của dân tộc ta vào 3/ Báo cáo đầu TK XIX. - Yêu cầu học sinh trả lời câu hỏi - GV: Chú ý lắng nghe và bổ sung 4/ Đánh giá - Độc lập suy nghĩ và b. Tác phẩm GV: bổ sung, chốtKT 2 học sinh khá trả lời, - Ra đời khoảng đầu Sự đóng góp của ông với nền văn học nước đánh giá câu trả lời những năm 50 của thế nhà, tấm lòng, trách nhiệm của ông với đất của bạn ki XIX nước,tình cảm nhân dân Nam Bộ dành cho ông khi ông mất Gv: giới thiệu thêm sự nghiệp văn chương của ông lên máy, hoàn cảnh xã hội với sự ra đời của tác phẩm Ơ thời đại đó, chế độ phong kiến khủng hoảng nghiêm trọng, kỉ cương, trật tự xã hội lỏng lẻo, đạo đức suy vi, vì vậy một tác phẩm như thế đã đáp ứng nguyện vọng của nhân dân ( khát vọng công lí, ca ngợi đạo lí con người..) 1/ Chuyển giao - Yêu cầu học sinh đọc tóm tắt, trả lời về thể 2. Đọc và tìm hiểu chú loại, bố cục - 1 học sinh đọc tóm thích 2/ Thực hiện tắt tác phẩm a. Đọc, tóm tắt tác - Hướng dẫn học sinh trả lời câu hỏi phẩm 3/ Báo cáo - Học sinh thảo luận - Yêu cầu học sinh hđ cá nhân trả lời câu hỏi tự do độc lập trả lời - GV dẫn dắt, gợi ý học sinh ? Dựa vào nội dung của truyện có nhận xét gì về kết cấu của truyện ( có gì giống với truyện cổ b. Chú thích tích?) 4/ Đánh giá - Thể loại : truyện thơ( - Yêu cầu học sinh nhận xét câu trả lời thơ Nôm) GV: chốt kiến thức - Kết cấu truyền thống: chương hồi xoay quanh - Độc lập suy nghĩ, 2 - Kết cấu truyền thống( diễn biến cuộc đời của các nhân vật, truyện viết ra học sinh khá trả lời Người tốt gặp trắc trở... nhằm truyền dạy đạo lí làm người cuối cùng tai qua... cái + Xem trọng tình nghĩa con người- con người thiện chiến thắng cái ác trong xã hội +Đề cao tinh thần nghĩa hiệp, sẵn sàng cứu khốn phò nguy - Vị trí đoạn trích : GV: Lưu Nha Chang - Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ - An Lão 2
3. Kế hoạch bài dạy Ngữ Văn 9 Kì 1 Năm học: 2023 - 2024 + Thể hiện khát vọng của nhân dân dân hướng tới nằm phần đầu của lẽ công bằng truyện * giống với truyện cổ tích: người tốt gặp trắc trở, - Học sinh nhận xét, - Đại ý :khắc họa vẻ bị hãm hại nhưng được thần linh giúp đỡ, cuối bổ sung đẹp của chân dung cùng tai qua nạn khỏi, đền trả xứng đáng, kẻ xấu LVT và KNN. phải bị trừng trị... - Đoạn trích nằm phần đầu của truyện. Diễn biến sự việc trong đoạn trích nằm trong kiêu kết cấu của các truyện truyền thống: người tốt thường gặp nhiều gian truân, trắc trở bị hãm hại.... rồi cũng tai - Lắng nghe giáo viên qua nạn khỏi, cái thiện luôn thắng cái ác. chốt kiến thức, vị trí, - Đoạn trích khắc họa vẻ đẹp của chân dung LVT nội dung đoạn trích - Từ khó và KNN. II. Hướng dẫn học sinh tìm hiểu VB( 47p) 1. Nhân vật LVT GV: nêu lại hoàn cảnh LVT gặp cướp và việc chàng đánh cướp( tình huống này là thử thách đầu tiên, là một cơ hội để cho chàng hành động đúng với lí tưởng con đường chàng chọn) - Học sinh lắng nghe II . Tìm hiểu văn 1/ Chuyển giao bản. a. Khi đánh cướp 1. Hình ảnh Lục Vân GV:Chiếu đoạn thơ lên máy ? Trước h/a bọn cướp hoành hành, LVT đó làm Tiên gì? Tìm những chi tiết miêu tả hành động của Lục Vân Tiên đối với bọn cướp? Phân tích những nghệ thuật đặc sắc được tác giả miêu tả? Kết quả việc làm của LVT? ? Qua hành động đánh cướp, em có nhận xét gì về LVT? a. Khi đánh cướp 2/ Thực hiện - Suy nghĩ, thảo luận - HS làm việc theo nhóm cặp (5 phút) theo nhóm bàn 3/ Báo cáo - Thời gian: 5 phút - Yêu cầu đại diện nhóm báo cao, phân tích( 5 phút) - Đại diện các nhóm - GV chú ý, quan sát đến học sinh, gợi ý để học trả lời sinh thực hiện nhiệm vụ - Một mình, bẻ gậy bên 4/ Đánh giá đường, xông vô GV: Đưa nhanh các chi tiết lên máy chiếu - Nhận xét bổ sung - Tả đột hữu xông- như - Hành động Triệu Tử - Lời nói - Nhận xét hoạt động -> dũng cảm, nhanh GV: Phân tich lại hình ảnh LVT đánh cướp gọn, không tính toán ? Hình ảnh LVT đánh cướp cứu KNN, em gợi - Lắng nghe -> Hành động dũng nhớ đến những nhân vật anh hùng nào mà em cảm, đánh cướp cứu biết? Nếu là em, trong hoàn cảnh đó, em sẽ làm người gì? GV: Chốt và chuyển ý: Đối với bon cướp chàng -> Tấm lòng chính dũng cảm, anh hùng, mạnh mẽ. Khi trò chuyện trực, hào hiệp với KNN LVT lại là chàng trai ntn? Tiết 33 GV chốt ý chuyển sang tiết 33 b. Khi trò chuyện với b. Khi trò chuyện với Kiều Nguyệt Nga 1/ Chuyển giao Kiều Nguyệt Nga GV: Lưu Nha Chang - Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ - An Lão 3
4. Kế hoạch bài dạy Ngữ Văn 9 Kì 1 Năm học: 2023 - 2024 Yêu cầu HS hđ nhóm đọc đoạn thơ và trả lời câu hỏi - LVT động lòng, an ?Tìm những chi tiết thơ giới thiệu những hành ủi.. động, lời nói của LVT với KNN? ? Khi thấy KNN có ý định trả ơn LVT đó có lời nói gì, hành động nào?Theo em vì sao LVT lại có những suy nghĩ và hành động , lời nói đó? Em có những suy nghĩ gì về LVT từ cuộc trò chuyện - Suy nghĩ, thảo luận này? theo nhóm bàn 2/ Thực hiện - Thời gian: 5 phút - Yêu cầu học sinh suy nghĩ câu hỏi. Thảo luận - Cư xử với KNN: từ theo cặp - Đại diện các nhóm tâm nhân hậu - GV gợi ý, dẫn dắt học sinh trả lời trả lời GV: Gợi ý lí tưởng của LVT ( lí tưởng, khát - Từ chốí sự trả ơn của vọng của tác giả) KNN 3/ Báo cáo - Nhận xét bổ sung - Yêu cầu học sinh trả lời câu hỏi - Học sinh lắng nghe -> Khiêm tốn, trọng 4/ Đánh giá nghĩa khinh tài - Giáo viên chốt kiến thức GV bình: Quan niệm về người anh hùng của - Lắng nghe LVT và cũng là lí tưởng về người anh hùng của NĐC là quan niệm nhân nghĩa: là người anh => Hành động dũng hùng thì luôn phải cứu giúp người đời, nhìn thấy cảm, tấm lòng hào điều hay điều đúng, việc nghĩa mà không làm thì hiệp, nhân hậu, trọng không phải là anh hùng. Điều này hòan toàn phù nghĩa ... hợp với tính cách của LVT..... 2. Hình tượng Kiều II.2 Hướng dẫn học sinh tìm hiểu nhân vật Kiều Nguyệt Nga Nguyệt Nga. 1/ Chuyển giao Yêu cầu HS hđ cá nhân, trả lời câu hỏi ? Tìm những chi tiết giới thiệu về Kiều Nguyệt - Là cô gái khuê các, Nga?( tên tuổi, thân phận) thựy mị nết na có học. ? KNN có những thái độ, suy nghĩ gì trước nghĩa - HS đọc VB tìm chi cử cao đẹp của LVT, em có suy nghĩ gì về ngôn tiết giới thiệu về Kiều - Biết ơn, trọng tình ngữ, cử chỉ của nàng ? Qua đó em hiểu gì về Nguyệt Nga, rút ra nghĩa. Kiều Nguyệt Nga ? nhận xét về nhân vật 2/ Thực hiện - Hướng dẫn HS lần lượt trả trả lời các câu hỏi 3/ Báo cáo - Trình bày - Yêu cầu học sinh báo cáo - GV chú ý lắng nghe, gợi ý, dẫn dắt - Nhận xét, bổ sung. 4/ Đánh giá GV: Phân tích lại và chốt kiến thức ? Qua 2 nhân vật tác giả muốn gửi gắm thông - Lắng nghe III. Tổng kết điệp gì với chúng ta về cuộc sống? GV: Tác giả gửi gắm niềm tin và ước vọng ... 1. Nghệ thuật KNN ... quan niệm sống - Miêu tả nhân vật III. Hướng dẫn học sinh tổng kết, khái quát(5p) thông qua cử chỉ, hành 1/ Chuyển giao động Yêu cầu học sinh điểm lại những nghệ thuật đặc - Sử dụng ngôn ngữ sắc , khái quát nội dung ý nghĩa - Học sinh dựa và ( Nghệ thuật miêu tả nhân vật được miêu tả bằng ngữ liệu, độc lập suy mộc mạc GV: Lưu Nha Chang - Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ - An Lão 4
5. Kế hoạch bài dạy Ngữ Văn 9 Kì 1 Năm học: 2023 - 2024 phương thức nào? Em có nhận xét gì về ngôn nghĩ , chốt lại những 2. Nội dung ngữ kể ) nghệ thuật và nêu - Ca ngợi phẩm chất 2/ Thực hiện được nội dung ý cao đẹp của 2 nhân vật - Học sinh tập trung suy nghĩ dựa và câu hỏi gợi nghĩa ý LVT và KNN và khát - GV quan sát, chú ý đến các đối tượng vọng hành đạo cứu đời 3/ Báo cáo - Trình bày của tác giả - Yêu cầu học sinh trả lời câu hỏi * Ghi nhớ/ SGK - GV chú ý lắng ghe, gợi ý, chốt kiến thức - Nhận xét, bổ sung. 4/ Đánh giá - Giáo viên chốt kiến thức - Lắng nghe - Đọc ghi nhớ. Hoạt động 3, 4: Luyện tập, vận dụng - Phương pháp : Vấn đáp, giải thích - Thời gian : 10 phút HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY HOẠT ĐỘNG CHUẢN KT- KN CỦA TRÒ 1/ Chuyển giao C. Luyện tập, vận ?Vẽ sơ đồ tư duy khái quát nhân vật LVT trong - 1 HS lên bảng vẽ dụng truyện. sơ đồ tư duy, HS ? Trong cuộc sống hiện nay, nhiều người có những dưới lớp vẽ vào vở hành động nghĩa hiệp như LVT, em hãy đưa một số - HS lăng nghe tình tình huống em biết... huống, vận dụng KT, 2/ Thực hiện KN để trả lời - Yêu cầu học sinh suy nghĩ, trả lời - Gv quan sát, chú ý 3/ Báo cáo - Lắng nghe giáo - GV lắng nghe HS trình bày viên đánh giá, phân 4/ Đánh giá tích - GV đánh giá học sinh, chấm điểm miệng cho HS Hoạt động 5: Tìm tòi, mở rộng - Phương pháp : Vấn đáp - Thời gian : 5 phút. HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY HOẠT ĐỘNG CHUẢN KT- CỦA TRÒ KN 1/ Chuyển giao E. Tìm tòi, mở GV yêu cầu rộng - Về nhà đọc thêm/ 116 - Tìm hiểu thêm kịch Lục Vân Tiên - Phát biểu cảm nghĩ nhân vật Lục Vân Tiên - Ôn tập lại các VB truyện, truyện thơ trung đại, lập bảng hệ thống kiến thức. * KK tự học: Lục Vân Tiên gặp nạn - HS lắng nghe yêu Tìm hiểu VB theo nội dung sau cầu của GV 1.Chủ đề: sự đối nghịch giữa thiện và ác, tác giả thể hiện niềm tin vào những điều tốt đẹp ở đời. 2. Nội dung - HS làm việc cá a. Tội ác của Trịnh Hâm. nhân ở nhà b. Việc làm nhân đức và nhân cách cao cả của ông ngư. * Soạn bài: Truyện trung đại Bước 2: Thực hiện - HS báo cáo trong - GV nhắc nhở HS thực hiện tiết học sau Bước 3: Báo cáo GV: Lưu Nha Chang - Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ - An Lão 5
6. Kế hoạch bài dạy Ngữ Văn 9 Kì 1 Năm học: 2023 - 2024 - GV nghe HS báo cáo Bước 4: Đánh giá: - GV nhận xét - HS lắng nghe GV: Lưu Nha Chang - Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ - An Lão 6