Kế hoạch bài dạy Ngữ văn 9 - Tuần 3 - Tiết 14-16: Văn bản "Chuyện người con gái Nam Xương" - Năm học 2023-2024 - Nguyễn Thị Hạnh

Nội dung tài liệu: Kế hoạch bài dạy Ngữ văn 9 - Tuần 3 - Tiết 14-16: Văn bản "Chuyện người con gái Nam Xương" - Năm học 2023-2024 - Nguyễn Thị Hạnh

1. Nguyễn Thị Hạnh THCS Nguyễn Chuyên Mỹ Ngày soạn Dạy Ngày 23/24/9 23,24/9 13/9/2022 Tiết 1,2 3,5 Lớp 9B 9C TUẦN 3 - TIẾT 14,15,16 Văn bản: CHUYỆN NGƯỜI CON GÁI NAM XƯƠNG (Trích Truyền kì mạn lục) - Nguyễn Dữ - I. MỤC TIÊU: Sau khi học xong bài này, HS nắm được 1. Kiến thức: - Cốt truyện, nhân vật, sự kiện trong một tác phẩm truyền kì - Hiện thực về số phận của người phụ nữ Việt Nam dưới chế độ cũ và vẻ đẹp truyền thống của họ. - Mối liên hệ giữa tác phẩm với truyện Vợ chàng Trương 2. Năng lực - Phát triển năng lưc giải quyết vấn đề, hợp tác, tự học. - Năng lực thẩm mĩ, ngôn ngữ 3. Phẩm chất: - Giáo dục cho học sinh tình cảm yêu mến, quí trọng gia đình, cảm thông cho số phận người phụ nữ II. CHUẨN BỊ 1. Giáo viên - Đọc, soạn bài - Các phương pháp : vấn đáp, giải thích, thuyết trình - Kĩ thuật: động não, KTB, bản đồ tư duy.. 2. Học sinh : - Đọc và soạn bài trước khi học. - Bút mầu. III. TỔ CHỨC DẠY VÀ HỌC Hoạt động 1 : Khởi động - Kĩ thuật: động não - Phương pháp: Giới thiệu, thuyết trình - Thời gian : 3p Tiết 14 HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY HOẠT ĐỘNG CỦA KIẾN THỨC CẦN TRÒ ĐẠT *B1. Chuyển giao: Đọc bài thơ: Bánh trôi nước của Hồ Xuân Hương - HS đọc bài thơ ? Bài thơ gợi cho em những suy nghĩ gì về thân phận người phụ nữ trong xã hội phong kiến xưa? - Trình bày kết quả *B2. Thực hiện: GV yêu cầu HS hđ cá nhân. Theo dõi, đôn đốc HS - Lắng nghe. *B3. Báo cáo: Theo dõi HS trình bày *B4. Đánh giá: GV nhận xét, cho điểm miệng ->GV giới thiệu: Hoạt động 2 : Hình thành kiến thức - Phương pháp: Vấn đáp, thuyết trình - Kĩ thuật: động não - Thời gian: 42 phút HĐ CỦA GIÁO VIÊN HĐ CỦA HỌC KIẾN THỨC CẦN SINH ĐẠT .................................................................................................................... Kế hoạch bài dạy Ngữ văn 9 Năm học 2022 - 2023
2. Nguyễn Thị Hạnh THCS Nguyễn Chuyên Mỹ I. Hướng dẫn HS đọc và tìm hiểu chú thích( 35p) I. Đọc và chú thích *B1. Chuyển giao: Yêu cầu HS hđ cá nhân thực 1. Tác giả, tác phẩm hiện yêu cầu a Tác giả ? Trình bày những hiểu biết về tác giả và giới + Nguyễn Dữ: Ông thiệu về tác phẩm truyền kì mạn lục? sống ở thế kỉ XVI, quê ở ? Giải thích nhan đề,vị trí của truyện? "Chuyện Hải Dương - học rộng người con gái Nam Xương" Truyện lấy nguồn tài cao, có nhiều sáng gôc từ đâu? tác thể hiện cái nhìn tích ? HS đọc tác phẩm? cực của ông đối với văn ? Câu chuyện kể về ai? Sự việc gì? học dân gian. ? Câu chuyện có bố cục như thế nào? Nêu đại ý b .Tác phẩm của từng phần, em hãy tóm tắt văn bản? (chú ý + Thể loại: Truyền kì đảm bảo những chi tiết chính) mạn lục : ? Nhận xét phần tóm tắt văn bản? + viết bằng chữ Hán Chuyện người con gái Nam Xương kể về nhân vật Vũ Nương. - ng con gái quê ở Nam Xương, vừa + Nhân vật : Người phụ đẹp người lại vừa đẹp nết. TS mến vì dung hạnh nữ và tri thức của nàng đã xin cưới nàng làm vợ. TS vốn là + VB "Chuyện " là người có tính đa nghi, đối với vợ phòng ngừa quá truyện thứ 16/20. sức. Khi Trương Sinh đi lính, Vũ Nương ở nhà - HS hđ cá nhân giới sinh con, nuôi con và thay chồng phụng dưỡng thiệu về tác giả, tác mẹ già. Thương con, những ngày ở một mình, phẩm; đọc VB, tìm bố + Nguồn gốc: Từ nàng hay đùa con, trỏ bóng mình trên vách bảo đó cục, nhân vật; tóm tắt chuyện dân gian “Vợ là cha Đản. Giặc tan, TS trở về, vì nghe lời ngây VB. chàng Trương” thơ của con trẻ, đã nghi oan cho Vũ Nương, mặc cho nàng giãi bày TS vẫn mắng nhiếc và đánh - Nhận xét phần trình đuổi nàng. Quá phẫn uất nên nàng đã gieo mình bày, bổ sung. 2. Đọc và chú thích. xuống sông tự vẫn để minh chứng cho sự thủy chung của mình. Vũ Nương được Linh Phi cứu và a. Đọc, tóm tắt sống ở chốn thủy cung. Tới khi gặp được Phan Lang, là người cùng làng, nàng tâm sự cùng Phan -Nghe giáo viên bổ b. Chú thích Làng rồi nhờ gửi lời cho chồng lập đàn giải oan ở sung - Bố cục : 3 phần bến sông thì nàng sẽ trở về. Trương Sinh theo lời + Cuộc hôn nhân, sự xa lập đàn giải oan cho vợ, nhưng hình bóng Vũ cách và phẩm hạnh của Nương chỉ hiện lên chốc lát rồi loang loáng mờ Vũ Nương. nhạt dần mà biến đi mất, nàng vĩnh viễn sống ở + Nỗi oan khuất và cái thủy cung, không thể quay lại nhân gian. chết bi thảm GV Tóm tắt lại + Vũ Nương dưới thuỷ - GV yêu cầu HS đọc phần chú thích và tìm hiểu cung và được giải oan. nhanh một số từ khó hiểu. II. Tìm hiểu văn bản GV: Giơí thiệu kĩ so sánh giữa gốc truyện cổ và 1. Nhân vật Vũ Nương. sự sáng tạo của ND. a. Vẻ đẹp của Vũ Nương II. Hướng dẫn HS tìm hiểu VB (7p) - Tính tình thùy mị nết * Vẻ đẹp của nhân vật Vũ Nương na, tư dung tốt đẹp ? Đọc và nhắc lại tiêu đề phần 1? ? Phần mở đầu truyện nhân vật Vũ Nương được giới thiệu ntn? GV: Chốt lại tư dung Vũ Nương, cuộc hôn nhân và nhân vật Trương sinh - Phát hiện chi tiết, trả lời câu hỏi Tiết 15 II. Hướng dẫn HS tìm hiểu VB - tiếp ( 45p) *B1. Chuyển giao:GV yêu cầu HS hđ cá nhân và * Với chồng: nhóm thực hiện các yêu cầu .................................................................................................................... Kế hoạch bài dạy Ngữ văn 9 Năm học 2022 - 2023
3. Nguyễn Thị Hạnh THCS Nguyễn Chuyên Mỹ Để làm toát lên được phẩm chất của Vũ Nương, tác giả đã đặt nhân vật vào các mối quan hệ trong - Là người vợ hiền thuc, gia đình. Hãy tìm các chi tiết thể hiện: thủy chung, đảm đang, 1. Thái độ, tình cảm của nàng với chồng tiết hạnh + Khi lấy chồng trong thời gian đầu Vũ Nương đã - Học sinh hđ nhóm cư xử như thế nào thảo luận theo nội * Với mẹ chồng : chăm + Tiễn chồng đi lính nàng đã dặn dò như thế nào? dung yêu cầu (10 sóc, khuyên lơn, lo ma + Khi xa chồng phẩm hạnh của Vũ Nương tiếp tục phút), thống nhất ý chay.. được thể hiện ra sao? kiến, -> con dâu hiếu thảo 2. Thái độ tình cảm của VN dành cho mẹ chồng 3. Thái độ tình cảm của VN dành cho con 4. Tìm những suy nghĩ, hành động, lời nói của vũ * Với con : yêu thương, Nương khi gặp Phan Lang ở dưới thuỷ cung ? nuôi dạy... Đánh giá về Vũ Nương qua lời nói đó? - học sinh đại diện các -> mẹ hiền, chu đáo, ? Em có đánh giá gì về Vũ Nương? nhóm lần lượt phân thương con ? Tác giả đã xây dựng nhân vật bằng những ngôn tích các chi tiết. ngữ kê chuyện nào? * Khi ở dưới thủy cung - Ngôn ngữ đối thoại, độc thoại nội tâm( tích hợp - Học sinh bổ sung, - Bao dung, vị tha, nhân sang TLV) nhận xét cho nhau, hậu, nặng lòng với gia *B2. Thực hiện: GV yêu cầu HS hđ nhóm, cá đình nhân thực hiện yêu cầu. Theo dõi, đôn đốc HS => người vợ hiền, thuỷ *B3. Báo cáo: Theo dõi, tư vấn, đôn đốc HS trình - Học sinh nhận xét, chung, người con dâu bày đánh giá về vẻ đẹp của hiếu thảo, người mẹ hết *B4. Đánh giá: GV nhận xét, bổ sung, chốt KT nhân vật Vũ Nương, lòng yêu thương con. bổ sung và ghi bài GV: Người phụ nữ như VN lẽ ra phải được sống cuộc sống êm ấm, hạnh phúc, thế nhưng bi kịch - Lắng nghe b. Bi kịch của Vũ đã đến với nàng. Nương *Bi kịch của Vũ Nương - VN bị chồng nghi oan *B1. Chuyển giao:GV yêu cầu HS hđ cá nhân -> nàng gieo mình thực hiện các yêu cầu xuống sông Hoàng ? Đó là bi kịch gì? Giang tự vẫn. ? Có nhiều nguyên nhân dẫn đến caí chết của Vũ Nương, theo em đó là những nguyên nhân nhân nào? Nguyên nhân nào là cơ bản nhất? Vì sao? Cái chết của Vũ Nương có ý nghĩa gì? - HS hđ cá nhân tìm ( Nguyên nhân cơ bản nhất : do ghen tuông, đa hiểu nguyên nhân cái nghi mù quáng của TS. chết của VN - Cái chết của Vũ Nương tố cáo chế độ XHPK nam quyền; là bài học đích đáng dành cho những kẻ hồ đồ độc đoán như TS, đồng thời ngợi ca ....) ? Tại sao Vũ Nương lại lấy cái chết để dãi bày nỗi - Học sinh trình bày, oan khuất của mình? Em có nhận xét về sự việc nhận xét và bổ sung này ?- (phù hợp tâm lí nhân vật) *B2. Thực hiện: GV yêu cầu HS hđ nhóm, cá nhân thực hiện yêu cầu. Theo dõi, đôn đốc HS *B3. Báo cáo: Theo dõi, tư vấn, đôn đốc HS trình bày *B4. Đánh giá: GV nhận xét, bổ sung, chốt KT GV: sự thật vẫn là sự thật, VN đã chết .TS dù xót xa ăn năn thì đã muộn. Sự ghen tuông mù quáng, ích kỉ, độc đoán đã cướp đi hạnh phúc... HP rất .................................................................................................................... Kế hoạch bài dạy Ngữ văn 9 Năm học 2022 - 2023
4. Nguyễn Thị Hạnh THCS Nguyễn Chuyên Mỹ mỏng manh, không biết trân trọng giữ gìn thì sẽ - Nghe giáo viên bổ sung về lí do Vũ không lấy lại được. Nương lựa chọn cái GV: Chốt và mở rộng sự việc Vũ Nương tự vẫn ( chết để minh oan cho mình tâm lí nhân vật) - GV chốt hết tiết 15, chuyển ý sang tiết 16 Tiết 16 2. Thái độ của tác giả II. Hướng dẫn HS tìm hiểu VB - tiếp( 20p) - Học sinh độc lập suy * Tìm hiểu thái độ của tác giả. nghĩ và trả lời *B1. Chuyển giao:GV yêu cầu HS hđ cá nhân thực hiện các yêu cầu - Phê phán, lên án sự ? Nhắc lại nguyên nhân chính dẫn đến cái chết của ghen tuông mù quáng Vũ Nương, thái độ của tác giả như thế nào trước sự việc đó? - ( Thái độ lên án, phê phán của mình trước sự đa - Cảm thông, ngợi ca nghi, ghen tuông mù quáng, thiếu hiểu biết, độc người phụ nữ tiết hạnh. đoán của Trương Sinh...) ? Hãy chỉ ra yếu tố kì ảo đoạn cuối truyện, yếu tố đó có ý nghĩa gì? tác giả muốn gửi gắm điều gì? - Học sinh lắng nghe, - Đan xen ảo với thực là yếu tố k thể thiếu trong ghi bài thể loại truyền kì, đặc biệt giúp cho câu chuyện III. Tổng kết kết thúc có hậu hơn gần gũi hơn : nỗi oan đựơc - Tìm chi tiết trong tài 1. Nghệ thuật giải và hoàn thiện thêm vẻ đẹp VN (sự cao - Khai thác vốn văn học thượng), lẽ công bằng trong xã hội liệu và thảo luận tự do - học sinh trả lời, học dân gian truyền thống -> Tấm lòng nhân đạo của tác giả, - Sáng tạo về nhân vật, sinh khác bổ sung GV: So sánh kết thúc của chuyện trong tích: Vợ sáng tạo trong cách kể chàng Trương và chuyện Người con.. của tác giả chuyện, sử dụng yếu tố để thấy được sự sáng tạo và thái độ của tác giả - truyền kì > Sáng tạo trong nghệ thuật - Học sinh nghe và ghi - Sáng tạo nên một kết *B2. Thực hiện: GV yêu cầu HS hđ nhóm, cá bài thúc tác phẩm không sáo nhân thực hiện yêu cầu. Theo dõi, đôn đốc HS mòn *B3. Báo cáo: Theo dõi, tư vấn, đôn đốc HS trình 2. Nội dung bày * Ghi nhớ/ SGK *B4. Đánh giá: GV nhận xét, bổ sung, chốt KT III. Hướng dẫn H tổng kết( 5p) Bước 1: chuyển giao nhiệm vụ - Sức hấp dẫn của văn bản bởi nghệ thuật đặc sắc. Hãy khái quát lại nghệ thuật đó? - Nội dung ý nghĩa của văn bản là gì? ( ca ngợi, lên án?) - Độc lập khái quát lại - Đọc ghi nhớ. nghệ thuật, nội dung Bước 2: Thực hiện VB - GV tư vấn, hướng dẫn HS thực hiện - Học sinh bổ sung và Bước 3: Báo cáo thống nhất, ghi bài - GV nghe HS khái quát NT, ND của VB. - Đọc ghi nhớ Bước 4: Đánh giá: - GV nhận xét - GV chốt Hoạt động 3: Luyện tập - Phương pháp : Vấn đáp - Thời gian : 10 phút. .................................................................................................................... Kế hoạch bài dạy Ngữ văn 9 Năm học 2022 - 2023
5. Nguyễn Thị Hạnh THCS Nguyễn Chuyên Mỹ HĐ CỦA GIÁO VIÊN HĐ CỦA HỌC SINH KIẾN THỨC CẦN ĐẠT *B1. Chuyển giao:GV yêu cầu HS hđ cá nhân thực - Học sinh tự kể lại III. Luyện tập hiện các yêu cầu câu chuyện - Hãy kể lại chuyện Người con gái .theo cách của - Học sinh nhận xét em? - Từ nhân vật Vũ Nương, em có suy nghĩ nghĩ gì về người phụ nữ NV trong thời đại ngày nay? - Học sinh độc lập , tự *B2. Thực hiện: GV yêu cầu HS hđ cá nhân thực hiện do nêu ý kiến yêu cầu. Theo dõi, đôn đốc HS *B3. Báo cáo: - Lắng nghe HS trình bày *B4. Đánh giá: - GV nhận xét, bổ sung, đánh giá cho điểm Hoạt động 4: Vận dụng - Phương pháp : Vấn đáp - Thời gian : 5 phút. HĐ CỦA GIÁO VIÊN HĐ CỦA HỌC SINH KIẾN THỨC CẦN ĐẠT *B1. Chuyển giao:GV yêu cầu HS hđ cá nhân thực IV. Vận dụng hiện các yêu cầu - HS hđ cá nhân vẽ - Vẽ bản đồ tư duy khái quát văn bản Chuyện người sơ đồ TD, 1 HS lên con gái Nam Xương bảng trình bày - HS thực hiện theo nhóm bàn. *B2. Thực hiện: GV yêu cầu HS hđ cá nhân thực hiện - Nhận xét, bổ sung yêu cầu. Theo dõi, đôn đốc HS *B3. Báo cáo: - Lắng nghe - Lắng nghe HS trình bày *B4. Đánh giá: - GV nhận xét, bổ sung, Hoạt động 5: Tìm tòi, mở rộng - Thời gian: 5 phút - Phương pháp: nêu vấn đề... Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Chuẩn KT Bước 1: chuyển giao nhiệm vụ D. HĐ tìm * Khuyến khích tự đọc " Luyện tập tóm tắt tác phẩm tự tòi, mở rộng sự" + Đọc kĩ và trả lời các câu hỏi phần tìm hiểu bài để nắm được mục đích và yêu cầu của việc tóm tắt VBTS. + Tóm tắt VB “ Chuyện người con gái NX” và “ Lão Hạc” - HS lắng nghe yêu cầu - Về nhà tìm xem vở kịch Chiếc bóng oan khiên của GV - Đọc bài đọc thêm / 35 - HS làm việc cá nhân ở - Soạn: Sự phát triển của từ vựng nhà Bước 2: Thực hiện - HS báo cáo trong tiết - GV tư vấn, hướng dẫn HS thực hiện học sau Bước 3: Báo cáo - HS lắng nghe - GV nghe HS báo cáo ở tiết học sau Bước 4: Đánh giá: - GV nhận xét .................................................................................................................... Kế hoạch bài dạy Ngữ văn 9 Năm học 2022 - 2023
6. Nguyễn Thị Hạnh THCS Nguyễn Chuyên Mỹ .................................................................................................................... Kế hoạch bài dạy Ngữ văn 9 Năm học 2022 - 2023