Kế hoạch bài dạy Ngữ văn 9 - Tuần 27 - Bài: Dạy học tự chọn. Cách làm bài nghị luân về một đoạn thơ, bài thơ - Năm học 2022-2023 - Lưu Nha Chang

Nội dung tài liệu: Kế hoạch bài dạy Ngữ văn 9 - Tuần 27 - Bài: Dạy học tự chọn. Cách làm bài nghị luân về một đoạn thơ, bài thơ - Năm học 2022-2023 - Lưu Nha Chang

1. Kế hoạch bài dạy Tự chọn Ngữ Văn 9 Kì 2 Năm học: 2022 - 2023 Ngày soạn Dạy Ngày 25/3&1/4 25/3&1/4 04/3/2023 Tiết 2 4 Lớp 9A 9D DẠY HỌC TỰ CHỌN Tuần 28-29 CÁCH LÀM BÀI NGHỊ LUẬN VỀ MỘT ĐOẠN THƠ, BÀI THƠ I. MỤC TIÊU: Sau khi học xong bài này, HS nắm được 1. Kiến thức, kĩ năng a. Kiến thức: - Đặc điểm, yêu cầu đối với bài văn nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ. - Các bước khi làm bài nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ b. Kĩ năng: - Tiến hành các bước làm bài nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ. Tổ chức triển khai các luận điểm. 2. Định hướng phát triển phẩm chất và năng lực của học sinh a. Các phẩm chất - Giáo dục cho học sinh tình yêu thiên nhiên, quê hương, gia đình, cội nguồn... b. Các năng lực chung - Năng lực hợp tác c. Năng lực chuyên biệt. - Phát triển năng lực giao tiếp và cảm thụ thẩm mĩ. II. CHUẨN BỊ 1 GV: - Soạn giáo án - Phương pháp, kĩ thuật: vấn đáp, nêu vấn đề, động não... 2. HS - HS : Ôn lại VB đã học. III. TỔ CHỨC DẠY VÀ HỌC A. Khởi động - Kĩ thuật: động não - Phương pháp: Giới thiệu, thuyết trình - Thời gian : 1 phút HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ CHUẢN KT- KN Chuyển giao A. Khởi động - GV bài mới: Các em đã được học cách - Học sinh lắng - Học sinh chú ý câu làm bài NL về một đoạn thơ, bài thơ, tiết học này chúng ta cùng ôn tập lại những hỏi . kiến thức cơ bản .... B. Luyện tập - Phương pháp: vấn đáp, theo nhóm - KT: động não - Thời gian: 43 phút HOẠT ĐỘNG CỦA THÀY HĐ CỦA TRÒ KT CẦN ĐẠT I. Hướng dẫn ôn lại kiến thức cơ bản I. Kiến thức *B1. Chuyển giao: cơ bản GV yêu cầu HS hoạt động cá nhân: - Khái niệm - Nhắc lại kiến thức cơ bản về kiểu bài: khái niệm, -- - Yêu cầu của kiểu GV: Lưu Nha Chang - Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ - An Lão 1
2. Kế hoạch bài dạy Tự chọn Ngữ văn 9 Kì 1 Năm học: 2022 - 2023 yêu cầu của kiểu bài, các bước làm bài, dàn bài bài chung - Các bước làm *B2. Thực hiện: - HS hoạt động bài - GV yêu cầu HS hđ cá nhân. cá nhân theo yêu - Dàn bài chung - Theo dõi, đôn đốc HS cầu. - *B3. Báo cáo: - Theo dõi HS trình bày *B4. Đánh giá: - Đại diện HS II. Bài tập - GV nhận xét, đánh giá, cho điểm KT miệng trình bày GV chốt KT Lập dàn ý và viết II. Bài tập - Nhận xét, bổ một số đoạn văn *B1. Chuyển giao: cho đề bài sau: sung GV yêu cầu HS hoạt động cá nhân và nhóm làm BT: Nêu cảm nhận Lập dàn ý và viết một số đoạn văn cho đề bài sau: của em về khổ Nêu cảm nhận của em về khổ thơ sau - Lắng nghe thơ sau “ Mọc giữa dòng sông xanh “ Mọc giữa dòng ............................................ sông xanh Tôi đưa tay tôi hứng”. ........................... *B2. Thực hiện: Tôi đưa tay tôi - GV yêu cầu HS hđ cá nhân và thao luận nhóm làm hứng”. BT. - Theo dõi, đôn đốc HS *B3. Báo cáo: - Theo dõi HS trình bày *B4. Đánh giá: - GV nhận xét, đánh giá, cho điểm KT miệng GV chốt KT 1. Tìm hiểu đề - Kiểu bài: NL về một đoạn thơ - VĐNL: Cảm xúc của tác giả trước bức tranh TN mua xuân xứ Huế. 2. Tìm ý - Giới thiệu khổ thơ, bài thơ - Bức tranh TN mùa xuân. - Cảm xúc đón nhận của tác giả - HS thảo luận - NT đặc sắc. 3. Lập dàn ý tìm ý, xây dựng a. MB: - GT Thanh Hải dàn ý. - GT bài thơ “ MXNN” - Nêu VĐNL: Cảm xúc của tác giả trước bức tranh - Tham khảo dàn TN mua xuân xứ Huế. ý. b. TB * Khái quát chung - H/c ra đời bài thơ - Mạch cảm xúc - Vị tri khổ thơ - Lên bảng viết * Cảm nhận đoạn văn, dưới + LĐ1: Vẻ đẹp của bức tranh mùa xuân trên quê lớp làm vào vở. 2 GV: Lưu Nha Chang - Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ - An Lão
3. Kế hoạch bài dạy Tự chọn Ngữ Văn 9 Kì 2 Năm học: 2022 - 2023 hương xứ Huế. - biện pháp NT đảo ngữ, động từ mọc được đảo lên đầu câu thơ->nhấn mạnh sự hồi sinh và sức sống của tạo vật mà mùa xuân đã mang lại, khắc sâu ấn tượng - Nhận xét đoạn hơn về vẻ đẹp của bông hoa. - Sự kết hợp tinh tế giữa các tính từ: xanh, tím biếc văn trong câu thơ vừa tạo nên sự hài hòa về màu sắc, vừa gợi được vẻ đẹp dịu dàng, tươi tắn, trẻ trung, mộng mơ của mùa xuân xứ Huế. - Hình ảnh dòng sông xanh, bông hoa tím biếc không chỉ miêu tả bức tranh thiên nhiên mùa xuân tuyệt đẹp mà còn gợi sự liên tưởng rất thú vị cho người đọc - Mùa xuân được miêu tả trong khổ thơ trên còn trở nên sống động bởi âm thanh của tiếng chim chiền chiện + LĐ2: Cảm xúc, thái độ đón nhận của tác giả - Cảm nhận của nhà thơ được thể hiện rất khéo léo và sáng tạo qua hình ảnh ẩn dụ chuyển đổi cảm giác đến kì diệu từ hình ảnh giọt long lanh rơi - Cảm nhận của nhà thơ về vẻ đẹp của mùa xuân còn được thể hiện qua cách gọi tiếng chim chiền chiện. Sự kết hợp của thán từ ơi và câu hỏi tu từ hót chi... trong câu thơ miêu tả âm thanh tiếng chim chiền chiện như vừa tạo ra một âm điệu dịu ngọt, thân thương, trìu mến vừa thể hiện được cảm xúc ngỡ ngàng, say sưa ngây ngất của nhà thơ trước sự kì diệu của thiên nhiên, đất trời lúc vào xuân. - Cảm xúc đó còn được thể hiện ở tư thế đón nhận rất độc đáo của nhà thơ: Tôi đưa tay tôi hứng. -> Sự kết hợp động từ đưa, hứng -> đã thể hiện được sự trân trọng nâng niu của nhà thơ trước vẻ đẹp tinh túy mà đất trời ban tặng cho con người. * Đánh giá về nghệ thuật của đoạn thơ. - Giọng điệu nhẹ nhàng, hình ảnh thơ giản dị, tự nhiên, gần gũi, giàu sức gợi cảm, cách sử dụng từ ngữ linh hoạt, sử dụng thành công biện pháp tu từ ẩn dụ-> một bức tranh thiên nhiên mùa xuân xứ Huế đẹp trong sáng tươi vui, tràn đầy sức sống. c. KB - Khẳng định lại VĐNL - Liên hệ : Đặt vào hoàn cảnh sáng tác bài thơ của nhà thơ ta càng thêm khâm phục một tâm hồn luôn say mê, tha thiết yêu đời, yêu TN, yêu cuộc sống của Thanh Hải. GV yêu cầu HS viết các đoạn văn theo nhóm. - GV nhận xét, chấm chữa. Tuần 29 GV: Lưu Nha Chang - Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ - An Lão 3
4. Kế hoạch bài dạy Tự chọn Ngữ văn 9 Kì 1 Năm học: 2022 - 2023 Cách 1 MỞ BÀI Cảm nhận khổ thơ thứ 2 Đề tài về lãnh tụ-> giới thiệu tên tác giả và tên bài thơ-> Ngày ngày mặt nêu nội dung cảm xúc của bài thơ -> vị trí, nôi dung đoạn trời đi qua trên lăng thơ ............................... Cách 2: giới thiệu tác giả-> nội dung bài thơ-> vị trí, .............Kết tràng nội dung đoạn thơ hoa dâng 79 mùa xuân Đoạn thơ THÂN BÀI *Khái quát bài thơ - Bài thơ được sáng tác năm 1976, khi cuộc kháng chiến chống Mĩ kết thúc thắng lợi, đất nước thống nhất, lăng chủ tịch HCM cũng vừa khánh thành , Viễn Phương cùng với đồng bào MN ra thăm lăng Bác. Với niềm xúc động dâng trào, nhà thơ đã bày tỏ tình cảm của mình đối với Bác Hồ qua bài thơ “Viếng lăng Bác”. - bài thơ là hành trình đáng nhớ một lần vào thăm lăng bác của tác giả. Từ niềm xúc động bồi hồi khi đến thăm lăng đến lòng thành kính , nỗi tiếc thương khi đứng trước thêm lăng , khi vào trong lăng và khép lại là tình cảm lưu luyến, bồi hồi của tác giả khi chia tay. - Đoạn thơ trên là khổ 2của bài thơ là cảm xúc của tác giả khi đứng trước thềm lăng Bác * Cảm nhận 1/ Đứng trước thềm lăng , nhà thơ trào dâng niềm xúc cùng với những cảm nhận và suy nghĩ về Bác . Ngày ngày mặt trời.....rất đỏ. -Phân tích 2 hình ảnh mặt trời + Hai câu thơ sóng đôi, hô ứng với nhau với 2 hình ảnh mặt trời. Hình ảnh Mặt trời đi qua trên lăng là mặt trời thưc được nhà thơ nhân hóa qua động từ đi, thấy đó là một hành tinh quan trọng nhất của vũ trụ mang ánh sáng, sự sống đến cho muôn loài, nó là nguồn cội của sự sống, ánh sáng, gợi lên sự kì vĩ, bất tử, vĩnh hằng + Mặt trời trong lăng: là hình ảnh ẩn dụ sáng tạo chỉ Bác Hồ kính yêu của chúng ta . Người rực rỡ như vầng mặt trời cách mạng. Anh sáng chân lý của Bác đã soi đường dẫn lối cho dt VN thoát khỏi những đêm trường nô lệ của thực dân , đé quốc đi đến cuộc sống ấm no, tự do, tươi sáng và hành phúc . Việc nhà thơ ví Bác như vầng mặt trời, đặt hình ảnh « mặt trời trong lăng » trong mối quan hệ song song với « mặt trời trên lăng »là để nâng cuộc đời và sự nghiệp cách mạng của Bác lên ngang tầm vũ trụ đồng thời gợi gợi cho người đọc liên tưởng tới sự nghiệp CM vĩ đại, trí tuệ tuyệt vời, tình thương bao la và công lao to lớn của Người. . Trong mỗi vần thơ người đọc còn thất được cả lòng kính yêu, sự ngưỡng vọng của tác giả đối với Bác 4 GV: Lưu Nha Chang - Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ - An Lão
5. Kế hoạch bài dạy Tự chọn Ngữ Văn 9 Kì 2 Năm học: 2022 - 2023 2/ Đứng trước thềm lăng, nhà thơ xúc động trước tình cảm thiêng liêng của dòng người vào lăng viếng Bác. - Tình cảm ấy được gợi lên từ những hình ảnh thơ đầy ấn tượng: Ngày ngày dòng người...79 mùa xuân. Phân tích điệp ngữ ngày ngày, tràng hoa, 79 mùa xuân - Dấu chấm lửng khép lại đoạn thơ kết hợp với giọng thơ tha trầm lắng, thiết tha có sức dư vang trong lòng người đọc, khẳng định Bác đã để lại muôn vàn tình yêu thương cho nhân dân VN và tình cảm của muôn dân VN từ thế hệ này sang thé hệ khác dành cho Bác không bao giờ vơi cạn,cũng không thể nói hết bằng lời. *Đánh giá nghệ thuạt Với thể thơ tự do, giọng điệu thơ nhỏ nhẹ, trầm lắng, thành kính, trang nghiêm cùng với việc lực chọn những hình ảnh thơ đẹp, chân thực, ngôn ngữ thơ bình dị giàu cảm xúc kết hợp với việc tác giả sử dụng từ ngữ linh hoạt , các biện pháp tu từ đặc sắc : ẩn dụ, hoán dụ....-> đoạn thơ thơ đã thể hiện sâu sắc, sinh động lòng thành kính, niềm biết ơn vô hạn của nhà thơ dành cho Bác Hồ khi đến thăm lăng Bác KẾT BÀI: -Đánh giá đoạn thơ trong bài - Dánh giá bài thơ, sự đóng góp của tác giả, tác phẩm( thể nói bài thơ đã góp phần làm nên những đóng góp riêng và độc đáo của VP trong đề tài viết về lãnh tụ và làm nổi bật bức chân dung của chủ tịch HCM với sự hội tụ đầy đủ của những phẩm chất cao quý ở Người: trái tim nhân hậu, nhân cách thanh cao, tâm hồn trong sáng, trí tuệ tuyệt vời Đặc biệt người đọc đã cảm nhận sâu sắc về công lao to lớn của Bác dành cho nhân dân VN. Cuộc đời và sự nghiệp cách mạng vĩ đại của luôn sống mãi trong trái tim của chúng ta. Vì vậy ,dân tộc VN đời đời nhớ ơn Người và nguyện mãi đi theo Người....). - Liên hệ bản thân GV: Hướng dẫn H viết từng đoạn 1: mở bài 2 khái quát 3: Luận điểm 1 4: luận điểm 2 5: đánh giá nghệ thuật 6: kết bài GV: Hướng dẫn H nhận xét, sửa chữa đoạn văn Yêu cầu đúng phương pháp, chú ý trình bày, diễn đạt C. Hướng dẫn về nhà(1 phút.) - Về nhà viết thành bài văn hoàn chỉnh cho đề bài trên GV: Lưu Nha Chang - Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ - An Lão 5
6. Kế hoạch bài dạy Tự chọn Ngữ văn 9 Kì 1 Năm học: 2022 - 2023 6 GV: Lưu Nha Chang - Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ - An Lão