Kế hoạch bài dạy Ngữ văn 9 - Tuần 23 - Bài: Dạy học tự chọn. Văn bản "Mùa xuân nho nhỏ" - Năm học 2022-2023 - Lưu Nha Chang

Nội dung tài liệu: Kế hoạch bài dạy Ngữ văn 9 - Tuần 23 - Bài: Dạy học tự chọn. Văn bản "Mùa xuân nho nhỏ" - Năm học 2022-2023 - Lưu Nha Chang

1. Kế hoạch bài dạy Tự chọn Ngữ Văn 9 Kì 2 Năm học: 2022 - 2023 Ngày soạn Dạy Ngày 18/2 18/2 02/2/2023 Tiết 2 4 Lớp 9C 9D TUÀN 23: DẠY HỌC TỰ CHỌN Văn bản: MÙA XUÂN NHO NHỎ I. MỤC TIÊU: Sau khi học xong bài này, HS nắm được 1. Kiến thức - Giúp HS củng cố, khắc sâu kiến thức về bài thơ - Rèn kĩ năng đọc, phân tích và cảm nhận thơ... 2. Các phẩm chất 3..Các năng lực - Giáo dục cho học sinh tình yêu thiên nhiên, cuộc sống và ý thức về sự cống hiến... - Năng lực hợp tác - Phát triển năng lực giao tiếp và cảm thụ thẩm mĩ. II. CHUẨN BỊ 1 GV: - Soạn giáo án - Phương pháp, kĩ thuật: vấn đáp, nêu vấn đề, động não... 2. HS - HS : Ôn lại VB đã học. III. TỔ CHỨC DẠY VÀ HỌC Hoạt động 1. Khởi động - Kĩ thuật: động não - Phương pháp: Giới thiệu, thuyết trình - Thời gian : 1 phút HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ CHUẢN KT- KN Chuyển giao A. Khởi động - GV bài mới: Các em vừa học xong bài - Học sinh lắng - Học sinh chú ý câu thơ “ MXNN”. Tiết học này chúng ta cùng ôn tập lại những kiến thức cơ bản hỏi . về phần thơ và truyện hiện đại đã học.... Hoạt động 2. Luyện tập - Phương pháp: vấn đáp, theo nhóm - KT: động não - Thời gian: 43 phút HOẠT ĐỘNG CỦA THÀY HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ KT CẦN ĐẠT I. Hướng dẫn ôn lại kiến thức cơ bản I. Kiến thức *B1. Chuyển giao: cơ bản GV yêu cầu HS hoạt động cá nhân: a. Tác giả - Nhắc lại thông tin về tác giả Thanh Hải và bài - Thanh Hải thơ MXNN (hoàn cảnh ra đời, thể lọai, PTBĐ, b. Tác phẩm giá trị ND và NT). - HS hoạt động cá - Hoàn cảnh ra *B2. Thực hiện: nhân theo yêu cầu. đời: tháng - GV yêu cầu HS hđ cá nhân. 11/1980 - Theo dõi, đôn đốc HS - Thể thơ: 5 chữ *B3. Báo cáo: - Đại diện HS trình - Mạch cảm xuc - Theo dõi HS trình bày bày - Bố cục: 4 phần GV: Lưu Nha Chang - Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ - An Lão 1
2. Kế hoạch bài dạy Tự chọn Ngữ văn 9 Kì 1 Năm học: 2022 - 2023 *B4. Đánh giá: - Nội dung: - GV nhận xét, đánh giá, cho điểm KT miệng - Nhận xét, bổ sung - Nghệ thuật GV chốt KT - Hoàn cảnh ra đời: tháng 11/1980, khi tác giả - Lắng nghe H đang nằm trên giường bệnh - Thể thơ: 5 chữ - Mạch cảm xúc: từ cảm xúc trước mùa xuân của TN, đất nước.... I - Bố cục: 4 phần II. Bài tập II. Bài tập *B1. Chuyển giao: Bài 1. GV yêu cầu HS hoạt động cá nhân làm BT: Bài tập 1 Chỉ ra nghệ thuạt Chỉ ra nghệ thuạt đặc sắc trong câu thơ sau và đặc sắc trong câu nêu hiệu quả thơ sau và nêu Một mùa xuân nho nhỏ - Đọc yêu cầu BT hiệu quả Lặng lẽ dâng cho đời - HS hoạt động cá Một mùa xuân Bài tập 2: nhân và nhóm làm nho nhỏ Viết đoạn văn ngắn từ 10-12 câu nêu nhận của các BT Lặng lẽ dâng cho em về vẻ đẹp của bức tranh mùa xuân xứ Huế đời và cảm xúc của tác giả qua khổ thơ đầu bài thơ *B2. Thực hiện: - Trình bày - GV yêu cầu HS hđ cá nhân và thao luận - Nhận xét bổ sung nhóm làm BT. - Theo dõi, đôn đốc HS - Lắng nghe *B3. Báo cáo: - Theo dõi HS trình bày *B4. Đánh giá: - GV nhận xét, đánh giá, cho điểm KT miệng GV chốt KT Bài 1 + Nghệ thuật: tu từ ẩn dụ qua hình ảnh: Mùa xuân nho nhỏ( những khát vọng hóa thân cao đẹp của tác giả đã làm nên mùa nhỏ của cuộc đời) từ láy „ lặng lẽ” cùng với động từ dâng + Hiệu quả: Khảng định cuộc đời của tác giả chính là một mùa xuân nhỏ và ông muốn lặng lẽ, khiêm nhường dâng hiến cho cuộc đời-> lẽ sống cao đẹp của ông. - 1 HS lên bảng viết Bài 2: HS nêu được một số ý sau đoạn văn, dưới lớp - Câu mở đoạn: Nêu nội dung đoạn thơ và cảm làm vào vở. xúc khái quát - Phát triển đoạn: Bức tranh thiên nhiên MX đẹp trong sáng tươi Bài 2. Viết đoạn vui, tràn đầy sức sống. Bức tranh ấy được vẽ 2 GV: Lưu Nha Chang - Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ - An Lão
3. Kế hoạch bài dạy Tự chọn Ngữ Văn 9 Kì 2 Năm học: 2022 - 2023 bằng những chi tiết tiêu biểu và hình ảnh chọn - Nhận xét đoạn văn văn ngắn từ 10-12 lọc về màu sắc, đường nét rất cụ thể: câu nêu nhận của Mọc giữa dòng.....tím biếc. em về vẻ đẹp của - Câu thơ mở ra trước mắt người đọc một bức tranh mùa không gian cao rộng, trong trẻo với dòng sông xuân xứ Huế và xanh và bông hoa tím. Sự kết hợp tinh tế giữa cảm xúc của tác các tính từ: xanh, tím biếc trong câu thơ vừa tạo giả qua khổ thơ nên sự hài hòa về màu sắc, vừa gợi được vẻ đẹp đầu bài thơ dịu dàng, tươi tắn, trẻ trung, mộng mơ của mùa xuân xứ Huế. - Biện pháp đảo ngữ với động từ mọc được đảo lên đầu câu thơ thứ nhất đã nhấn mạnh sự hồi sinh và sức sống của tạo vật mà mùa xuân đã mang lại. Sức sống mùa xuân trỗi dậy từ hình ảnh bông hoa tím biếc đang cựa quậy, vươn mình khoe sắc nổi bật trên nền dòng sông xanh. - Hình ảnh dòng sông xanh, bông hoa tím biếc không chỉ miêu tả bức tranh thiên nhiên mùa xuân tuyệt đẹp mà còn gợi sự liên tưởng rất thú vị cho người đọc. Hình ảnh dòng sông xanh kia phải chăng đó chính là dòng Hương duyên dáng xanh tươi như dải lụa mềm và bông hoa tím biếc ấy là một bông lục bình ai đó vô tình thả trên dòng sông gợi ta liên tưởng đến hình ảnh cô gái Huế với tà áo dài tím biếc đang ngồi tựa mạn thuyền cất lên những làn điệu ca Huế làm xao xuến lòng người khiến cho cô đô Huế vốn trầm mặc lại càng trở nên trầm mặc hơn. - Mùa xuân được miêu tả trong khổ thơ trên không chỉ đẹp ở màu sắc, đường nét mà còn trở nên sống động bởi âm thanh của tiếng chim chiền chiện: Ơi con chim...vang trời. - Âm thanh mùa xuân được gợi lên từ âm Bài 3. Viết đoạn thanh của tiếng chim chiền chiện. Tiếng chim văn ngắn 5- 7 câu chiền chiện như sứ giả mang mùa xuân đến, nêu suy nghĩ của đánh thức những nụ tầm xuân còn chúm chím e em về vai trò của ấp sau giấc ngủ đông dài trỗi dậy đón những vẻ VN với con người đẹp tinh túy nhất của mùa xuân. Tiếng hót trong vắt, cao vút, lảnh lót, vang xa của nó trên bầu trời khiến cho không gian MX như được đẩy cao lên, mở rộng thêm ra, hân, tươi vui, náo nức đến lạ thường. * Trước khung cảnh TN tươi đẹp ấy tác giả luôn mở rộng hồn mình để đón nhận. Điều đó được thể hiện rất rõ qua cảm nhận của nhà thơ về âm thanh của tiếng chim chiền chiện. Âm thanh này được hiện lên trong sự chuyển đổi cảm giác đến kì diệu của nhà thơ: GV: Lưu Nha Chang - Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ - An Lão 3
4. Kế hoạch bài dạy Tự chọn Ngữ văn 9 Kì 1 Năm học: 2022 - 2023 Từng giọt...rơi. - Hình ảnh giọt long lanh rơi gợi mở sự liên tưởng thú vị cho người đọc. Đó là giọt sương long của buổi sớm mai hay là giọt nắng bên thềm. Nhưng cũng có thể hiểu đó là những giọt âm thanh của tiếng chim chiền chiện lắng đọng lại rơi vào trong không gian. - Tiếng chim chiền chiện vốn là một vật vô hình chỉ có thể cảm nhận bằng thính giác đã đọng lại thành hình khối long lanh ánh sáng và sắc màu. Bởi nó không chỉ được cảm nhận bằng tai nghe, mắt nhìn mà còn bằng cả tâm hồn mở rộng của nhà thơ. Các thán từ ơi và từ để hỏi chi trong câu thơ như vừa tạo ra một âm điệu dịu ngọt, thân thương, trìu mến vừa thể hiện được cảm xúc ngỡ ngàng, say sưa ngây ngất của nhà thơ trước sự kì diệu của thiên nhiên, đất trời lúc vào xuân. - Cảm xúc đó còn được thể hiện ở tư thế đón nhận rất độc đáo của nhà thơ: Tôi đưa tay tôi hứng. -> Sự kết hợp động từ đưa, hứng -> đã thể hiện được sự trân trọng nâng niu của ông trước vẻ đẹp tinh túy mà đất trời ban tặng cho con người. Câu kết: Có thể nói chỉ bằng một vài nét vẽ tài tình, tinh tế trong khổ thơ trên, Thanh Hải đã thể hiện một tình yêu thiên nhiên tha thiết và một tâm hồn nhạy cảm trước thiên nhiên và một tinh thần lạc quan, yêu đời với khát vọng sống vô bờ của mình. Hoạt động 3. Tìm tòi và mở rộng (1 phút.) - Làm hoàn thành các bài tập 4 GV: Lưu Nha Chang - Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ - An Lão