Kế hoạch bài dạy Ngữ văn 9 - Tuần 22 - Tiết 109: Các thành phần biệt lập - Năm học 2022-2023 - Lưu Nha Chang

Nội dung tài liệu: Kế hoạch bài dạy Ngữ văn 9 - Tuần 22 - Tiết 109: Các thành phần biệt lập - Năm học 2022-2023 - Lưu Nha Chang

1. Kế hoạch bài dạy Ngữ Văn 9 Kì 2 Năm học: 2022 - 2023 Ngày soạn Dạy Ngày 10/02 10/02 20/01/2023 Tiết 4 5 Lớp 9A 9D TUẦN 22 - TIẾT 109 CÁC THÀNH PHẦN BIỆT LẬP I /MỤC TIÊU: Qua tiết học, học sinh cần nắm được 1/ Kiến thức : - Đặc điểm hai thành phần biệt lập: tình thái, cảm thán, thành phần phụ chú, thành phần gọi đáp - Công dụng của các thành phần trong câu. 2/Năng lực - Năng lực giao tiếp, năng lực hợp tác. + Năng lưc sử dụng ngôn ngữ: Sử dụng ngôn ngữ trong đặt câu 3/ Phẩm chất - Học tập sử dụng hai thành phần biệt lập này trong nói và viết. III. CHUẨN BỊ 1. Thầy: - Máy chiếu - Các phương pháp: vấn đáp, theo nhóm, giải thích - Các kĩ thuật: động não.. 2. Trò. - HS: Đọc và trả lời câu hỏi III. TỔ CHỨC DẠY VÀ HỌC A. Khởi động - Phương pháp : vấn đáp - Kĩ thuật : động não - Thời gian : 2 phút HOẠT ĐỘNG CỦA THÀY HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ CHUẨN KT- KN CẦN ĐẠT 1/ Chuyển giao A. Khởi động GV : Đưa ví dụ lên máy - Học sinh độc lập Trời ơi, chỉ còn có năm phút ! quan sát ví dụ ? Tiếng trời ơi thể hiện thái độ gì của nhân Học sinh hứng thú trả vật? lời và có thái độ tích 2/ Thực hiện cực đón bài học Yêu cầu học sinh quan sát ví dụ suy nghĩ, trả - suy nghĩ và trả lời lời 3/ Báo cáo Lăng nghe học sinh báo cáo 4/ Đánh giá - Nhận xét, đánh giá Nhận xét, chấm điểm Dẫn vào bài mới - Sự việc được nói đến là : còn 5 phút Tiếng trời ơi cho biết thái độ tiếc rẻ...-> một thành phần biệt lập - Lắng nghe. B. Hình thành kiến thức GV: Lưu Nha Chang - Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ - An Lão 1
2. Kế hoạch bài dạy Ngữ Văn 9 Kì 2 Năm học: 2022 - 2023 - Phương pháp: vấn đáp, thuyết trình - Kĩ thuật : động não, KTB - Thời gian: 20 phút HOẠT ĐỘNG CỦA THÀY HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ KIẾN THỨC CẦN ĐẠT I. Hướng dẫn H tìm hiểu thành phần tình thái I. Thành phần tình 1/ Chuyển giao thái. - Yêu cầu HS hđ cá nhân đọc các ví dụ a, b - HS đọc to các ví dụ 1.Ví dụ trong SGK, trong SGK a/ chắc... ? Phân tích thành phần câu ở các ví dụ - HS theo dõi và phân -> đánh giá, độ tin ? Các thành phần in đậm thể hiện nhận định tích ví dụ theo KT- cậy chắc chắn của người nói đối với sự việc nêu ở trong câu động não b/ Có lẽ... như thế nào ? Nếu không có các từ ngữ in + HS quan sát ví dụ -> đánh giá, độ tin đậm đó thì nghĩa sự việc của câu chứa nó có và các từ in đậm để cậy chắc chắn khác đi không ? vì sao? trả lời. - Nhận định của người nói đối với sự việc + HS lí giải , trả lời 2. Ghi nhớ: được nói đến trong câu, thể hiện độ tin cậy câu hỏi - Thành phần tình thái cao ( chắc) và thấp hơn( có lẽ), nếu không có là thành phần được các từ này, sự việc nói trong câu không thay dùng để thể hiện cách đổi nhìn của người nói ? Vậy bộ phận in đậm được gọi là thành phần - HS trả lời theo ý đối với sự việc được tình thái. Qua đó em hiểu như thế nào về hiểu. nói đến trong câu thành phần tình thái - học sinh rút ra khái 2/ Thực hiện niệm, ghi bài - Yêu cầu học sinh đọc, quan sát ví dụ suy - 2 HS tự lấy ví dụ và nghĩ, trả lời phân tích ví dụ - Hướng dẫn, tư vấn HS 3/ Báo cáo - Lăng nghe học sinh báo cáo 4/ Đánh giá - GV nhận xét hđ của HS - HS đọc ví dụ II. Thành phần cảm - Nhận xét, đánh giá, chốt KT ghi nhớ 1 - HS thảo luận trong thán ? Lấy ví dụ có dùng thành phần tình thái bàn phân tích ví dụ và II. Hướng dẫn H sinh tìm hiểu thành phần lần lượt trả lời câu hỏi 1. Ví dụ cảm thán a/ Ồ... 1/ Chuyển giao - HS nêu theo ý hiểu. - Yêu cầu HS hđ cá nhân đọc các ví dụ a, b - HS tiếp tục trả lời trong SGK ? Chú ý các từ in đậm. theo ý hiểu. b/ Trời ơi ? Phân tích thành phần câu và cho biết các từ in đậm có chỉ sự vật hay sự việc gì ? Nhờ - HS kết luận về thành -> giãi bày nỗi lòng, những từ ngữ nào trong câu mà ta hiểu được phần cảm thán, ghi tình cảm tại sao người nói kêu “trời ơi”, “ồ” bài ?Tóm lại, các từ in đậm dùng để làm gì? - - Các từ trên không chỉ vật hay sự việc. >. - nhờ những phần câu tiếp theo tiếng đó giải - HS đọc ghi nhớ thích cho người nghe biết tại sao người nói lại bộc lộ -> giúp người nói giãi bày nỗi lòng - GVKL:Những từ đó là thành phần cảm thán - Quan sát ví dụ 2. Ghi nhớ. ? Em hiểu thế nào là phần cảm thán? - Thành phần cảm GV: Lưu Nha Chang - Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ - An Lão 2
3. Kế hoạch bài dạy Ngữ Văn 9 Kì 2 Năm học: 2022 - 2023 2/ Thực hiện thán là thành phần Yêu cầu học sinh đọc, quan sát ví dụ suy - Học sinh thảo luận được dùng để bộc lộ , nghĩ, trả lời câu hỏi theo cặp tình cảm, tâm lí của - Hướng dẫn, tư vấn HS - học sinh chú ý ví dụ, người nói.. 3/ Báo cáo xác định các kiểu câu - từ ngữ cảm thán: - Lăng nghe học sinh báo cáo chao ôi, a, ơi 4/ Đánh giá - Học sinh nghe giáo - Thành phần cảm - GV nhận xét hđ của HS viên rút ra chú ý của thán có thể tách ra - Nhận xét, đánh giá, chốt KT ghi nhớ 1 thành phần cảm thán thành một câu riêng -> theo kiểu câu đặc biệt 1/ Chuyển giao - Học sinh dựa vào ví * Thành phần tình GV: Đưa ví dụ dụ rút ra kết luận thái và cảm thán là Chao ôi! Trăng đêm nay đẹp quá. chung về 2 thành những bộ phận không ? Ví dụ trên có mấy câu, xác định các kiểu phần cảm thán và tình tham gia vào việc câu? thái diễn đạt ý nghĩa sự 2/ Thực hiện - Học sinh nghe và việc của câu-> thành - Yêu cầu học sinh đọc, quan sát ví dụ suy ghi bài - > phần biệt lập nghĩ, trả lời - Hướng dẫn, tư vấn HS 3/ Báo cáo - Lăng nghe học sinh báo cáo 4/ Đánh giá - GV nhận xét hđ của HS - Nhận xét, đánh giá, chốt KT Giao viên nhận xét, kết luận rút ra lưu ý GV: Chốt, ghi bảng ? Yêu cầu học sinh đọc ghi nhớ C. Luyện tập - Phương pháp : Vấn đáp, giải thích - Kĩ thuật : động não - Thời gian : 18 phút. HOẠT ĐỘNG CỦA THÀY HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ KIẾN THỨC CẦN ĐẠT III. Hướng dẫn H luyện tập - HS làm việc cá nhân vào C. Luyện tập. ? Đọc và nêu yêu cầu của bài 1 ? VBT1/ 15 Bài tập 1/ 19 *GV gọi 4 HS, mỗi em 1 phần và gọi nhận - HS trình bày xét, GV tổng hợp đánh giá, chấm điểm - các HS lắng nghe và 1/ Chuyển giao nhận xét, bổ sung. Yêu cầu học sinh đọc bài tập bài tập 2,3 2/ Thực hiện - học sinh đọc yêu cầu bài GV tổ chức cho HS làm bài theo dãy bài 2, tập và 3. Mỗi dãy làm 1 bài và trình bày. - HS làm việc theo 2 dãy. - GV hướng dẫn học sinh trong dãy làm Dãy 1: bài tập 2 Bài tập 2/ 19 việc theo bàn,, tư vấn cho học sinh - Dãy 2- bài tập 3 3/ Báo cáo - Đại diện các nhóm trình - Lắng nghe học sinh 2 nhóm báo cáo bày Bài tập 3/ 19 4/ Đánh giá - HS khác lắng nghe nhận - Nhận xét hđ của HS xét, bổ sung GV: Lưu Nha Chang - Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ - An Lão 3
4. Kế hoạch bài dạy Ngữ Văn 9 Kì 2 Năm học: 2022 - 2023 - Nhận xét, đánh giá bài làm của HS. - Lắng nghe GV nhận xét D. Vận dụng - Phương pháp : Vấn đáp, giải thích - Kĩ thuật : động não - Thời gian : 5 phút. HOẠT ĐỘNG CỦA THÂY HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ KIẾN THỨC CẦN ĐẠT 1/ Chuyển giao D. Vận dụng - Đặt 3 câu có sử dụng thành phần tình thái và thành phần cảm thán - HS độc lập thực 2/ Thực hiện hiện - Yêu cầu 1 HS lên bảng làm BT, HS dưới - Nhận xét, đánh giá lớp làm BT vào vở 3/ Báo cáo - Lắng nghe GV nhận - Theo dõi bài làm của HS xét 4/ Đánh giá - Nhận xét hđ của HS - Nhận xét, đánh giá bài làm của HS. E. Tìm tòi, mở rộng - Phương pháp : Vấn đáp, giải thích - Kĩ thuật : động não - Thời gian : 2 phút. HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ KIẾN THỨC CẦN ĐẠT Bước 1: Chuyển giao E. Tìm tòi, mở - Học thuộc ghi nhớ rộng - Làm hoàn thành các bài tập. - Học sinh thực hiện ở - Tìm trong bài thơ Sang thu có tình thái từ nhà và báo cáo ở tiết nào, nêu ý nghĩa của chúng. học sau - Chuẩn bị bài mới: Các thành phần biệt lập ( tiếp ) Bước 2: Thực hiện: - GV hướng HS làm ở nhà Bước 3: Báo cáo: - GV lắng nghe HS báo cáo ở tiết học sau Bước 4: Đánh giá: - Đánh giá nhận nhận phần chuẩn bị ở nhà của HS GV: Lưu Nha Chang - Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ - An Lão 4
5. Kế hoạch bài dạy Ngữ Văn 9 Kì 2 Năm học: 2022 - 2023 Ngày soạn Dạy Ngày 11/02 11/02 20/01/2023 Tiết 1 3 Lớp 9A 9D TUẦN 22 - TIẾT 110 CÁC THÀNH PHẦN BIỆT LẬP ( tiếp ) I /MỤC TIÊU: Qua tiết học, học sinh cần nắm được 1/Kiến thức: - Đặc điểm hai thành phần biệt lập: thành phần phụ chú, thành phần gọi đáp - Công dụng của các thành phần trong câu. 2/Năng lực - Năng lực giao tiếp, năng lực hợp tác. + Năng lưc sử dụng ngôn ngữ: Sử dụng ngôn ngữ trong đặt câu 3/ Phẩm chất - Học tập sử dụng hai thành phần biệt lập này trong nói và viết. II. CHUẨN BỊ Hoạt động 1: Khởi động - Phương pháp: Nêu vấn đề - Kĩ thuật: Động não - Thời gian: 2 phút HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY HOẠT ĐỘNG CỦA CHUẨN KT- KN CẦN TRÒ ĐẠT 1/ Chuyển giao A. Khởi động Học sinh hứng thú, có GV: Chiếu lên máy ví dụ : Thảo( Lớp trưởng - Học sinh chú ý thái độ tích cực đón lớp tôi) là bạn đạt kết quả cao nhất trong kì thi ví dụ bài học vừ qua ? Cụm từ trong ngoặc đơn dùng để làm gì? - Học sinh phân 2/ Thực hiện tích ví dụ Quan sát, hướng dẫn học sinh trả lời 2 học sinh trả lời Yêu cầu 3/ Báo cáo - Nhận xét, đánh học sinh trả lời giá câu trả lời 4/ Đánh giá - Nghe giáo viên chốt và dẫn vào bài GV nhận xét và dẫn vào bài mới mới GV giới thiệu bài mới Hoạt động 2: Hình thành kiến thức - Phương pháp: vấn đáp - KT: động não, KTB - Thời gian: 18 phút GV: Lưu Nha Chang - Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ - An Lão 5
6. Kế hoạch bài dạy Ngữ Văn 9 Kì 2 Năm học: 2022 - 2023 HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ KIẾN THỨC CẦN ĐẠT I. Hướng dẫn H tìm hiểu phần gọi đáp B. Hình thành kiến 1/ Chuyển giao thức Yêu cầu HS hđ cá nhân - 1HS đọc các ví dụ I. Thành phần gọi - đáp ? Đọc các ví dụ trên máy chiếu. Chú ý - HS xác định các các từ in đậm. thành phần câu 1. Ví dụ: ? Xác định thành phần của câu ? (nòng - này” - gọi,thiết lập quan hệ cốt câu) - Thảo luận tự do và ? Các từ in đậm ở ví dụ a, b có thuộc nêu ý kiến, giải thích ý -thưa ông- đáp, duy trì nòng cốt câu không? gnhĩa và vai trò của quan hệ - Không thuộc nòng cốt câu. (Không những từ in đậm tham gia diễn đạt nghĩa sự việc của câu) ->TP gọi đáp ? Các từ in đậm ở 2 ví dụ dùng để làm gì 2. Ghi nhớ ? (Có tác dụng gì ?). - Ghi bài -> - là thành phần biệt lập GV chốt, ghi bài - HS lắng nghe. dùng để tạo lập hoặc duy *GV: Vậy những từ “thưa ông”, “này” trì mối quan hệ giao tiếp gọi là phần gọi - đáp. - Sử dụng những từ dùng - HS trả lời theo ý hiểu để gọi- đáp ? Vậy em hiểu thế nào là phần gọi đáp và và cho ví dụ minh hoạ, tác dụng của nó. Cho ví dụ ? ghi bài 2/ Thực hiện * Bài tập 1,2/ 32 Hướng dẫn học sinh làm bài tập - Học sinh đọc 2 bài 3/ Báo cáo tâp bài tập 1,2 theo - Lắng nghe HS trình bày nhóm 4/ Đánh giá GV nhận xét, dánh giá, chấm điểm -Học sinh làm bài tập theo 2 nhóm GV chốt KT Nhóm 1- HSTB: bài ? HS đọc ghi nhớ? tập 1 1/ Chuyển giao Nhóm 2- HSK-G : bài GV: Đưa 2 bài tập lên máy chiếu, yêu tập 2( VBT/ 24), cầu học sinh đọc yêu cầu đề bài - Thời gian: 5 phút ? Yêu cầu học sinh làm nhanh bài tập 1,2 - Đại diện 2 nhóm giải 2/ Thực hiện bài tập Hướng dẫn học sinh thảo luận, trả lời câu - học sinh bổ sung, hỏi nhận xét 3/ Báo cáo - nghe giáo viên nhận xét , kết luận - Lắng nghe HS trình bày 4/ Đánh giá GV: Lưu Nha Chang - Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ - An Lão 6
7. Kế hoạch bài dạy Ngữ Văn 9 Kì 2 Năm học: 2022 - 2023 GV: Đánh giá, chấm điểm II. Hướng dẫn H tìm hiểu thành phần phụ chú II. Thành phần phụ 1/ Chuyển giao chú Yêu cầu HS hđ cá nhân ? Đọc các ví dụ trên máy ? (Chú ý những - Học sinh đọc các ví 1/ Ví dụ từ in đậm ) dụ, độc lập giải thích lí - và cũng là đứa con ? Nếu lược bỏ các từ in đậm, nghĩa sự do duy nhất của anh việc của mỗi câu có thay đổi không, vì - tôi nghĩ vậy sao ? - 2 học sinh giải thích ý -> thành phần phụ chú ? Ở câu “a” các từ ngữ in đậm có tác nghĩa của các từ in đậm 2/ Ghi nhớ dụng gì ? trong 2 ví dụ Chú thích thêm cho đứa con gái đầu - dùng để bổ sung thêm lòng một số chi tiết cho nội dung chính của câu ? Ở ví dụ “b” cụm từ in đậm có tác dụng gì ? - đặt giữa 2 dấu gạch ngang, hai dấu phảy, 2 *GV: Vậy những từ in đậm đó là thành dấu ngoặc đơn hoặc giữa phần phụ chú. - Học sinh dựa vào ví dấu gạch ngang và dấu ? Qua đó em hiểu thế nào là phần phụ dụ, suy nghĩ kết luận phảy, hoặc đặt sau dấu 2 chú cũng như tác dụng và hình thức thể và đưa ra khái niệm chấm hiện của nó ? 2/ Thực hiện Hướng dẫn học sinh thảo luận, trả lời câu hỏi 3/ Báo cáo - Học sinh nghe và ghi - Lắng nghe HS trình bày bài 4/ Đánh giá GV nhận xét, chốt KT và ghi bảng ? HS đọc ghi nhớ? - đọc ghi nhớ Hoạt động 3: . Luyện tập - Phương pháp : Vấn đáp, giải thích, nhóm bàn - Thời gian : 10 phút. - KT: động não, KTB HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ KIẾN THỨC CẦN ĐẠT 1/ Chuyển giao - Học sinh nêu yêu cầu C. Luyện tập ? Nêu yêu cầu bài tập 3? bài tập, - Bài tập 3/ 33 2 Thực hiện - làm bài tập theo KT- KTB Hướng dẫn học sinh làm bài tập 3 theo KT- GV: Lưu Nha Chang - Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ - An Lão 7
8. Kế hoạch bài dạy Ngữ Văn 9 Kì 2 Năm học: 2022 - 2023 KTB( Rèn kĩ năng hợp tác) - Thời gian: 5 phút 3/ Báo cáo - Đại diện nhóm trả lời - Lắng nghe học sinh trả lời, trình bày ( Học sinh làm tại VBT/ 4/ Đánh giá 24)- Độc lập nêu yêu - Bài tập 4/ 33 Yêu cầu H nhận xét, sửa chữa cầu bài tập GV nhận xét và cho điểm - Nhận xét bài làm ? Đọc yêu cầu của các bài tập 4 -Nghe giáo viên chốt kiến thức ? Yêu cầu H nhận xét bài làm - Độc lập suy nghĩ, trả *GV bổ sung, chấm điểm lời Hoạt động 4: . Vận dụng - Phương pháp : Vấn đáp, giải thích - Thời gian : 13 phút. - Kĩ thuật: động não HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ KIẾN THỨC CẦN ĐẠT 1/ Chuyển giao D. Vận dụng ? Đọc yêu cầu BT 5?( năng lực tạo lập - HS làm việc cá nhân trong Viết đoạn văn văn bản) 10 phút 2/ Thực hiện - 1 HS khá viết tại bảng *GVHD: viết đúng hình thức đoạn văn. Dựa vào nội dung của văn bản đã học để - Học sinh nhận xét, sửa nêu cảm xúc và sử dụng thành phần phụ chữa chú cho hợp lí. - Nghe giáo viên sửa chữa 3/ Báo cáo và đánh giá - Các HS khác lắng nghe và - Hướng dẫn H sửa chữa đoạn văn nhận xét, bổ sung. - GV tổng hợp đánh giá, chấm điểm Hoạt động 5:Mở rộng, tìm tòi - Phương pháp : Vấn đáp, giải thích - Thời gian : 1 phút. - Kĩ thuật: động não HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ KIẾN THỨC CẦN ĐẠT Bước 1: Chuyển giao E. Tìm tòi, mở - Học thuộc ghi nhớ rộng - Làm hoàn thành các bài tập. - Học sinh thực hiện ở - Chuẩn bị bài mới: Liên kết câu và liên kết nhà và báo cáo ở tiết đoạn văn học sau Bước 2: Thực hiện: - GV hướng HS làm ở nhà Bước 3: Báo cáo: - GV lắng nghe HS báo cáo ở tiết học sau Bước 4: Đánh giá: GV: Lưu Nha Chang - Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ - An Lão 8
9. Kế hoạch bài dạy Ngữ Văn 9 Kì 2 Năm học: 2022 - 2023 - Đánh giá nhận nhận phần chuẩn bị ở nhà của HS GV: Lưu Nha Chang - Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ - An Lão 9