Kế hoạch bài dạy Ngữ văn 9 - Tuần 21 - Tiết 103: Văn bản "Mùa xuân nho nhỏ" - Năm học 2022-2023 - Lưu Nha Chang

Nội dung tài liệu: Kế hoạch bài dạy Ngữ văn 9 - Tuần 21 - Tiết 103: Văn bản "Mùa xuân nho nhỏ" - Năm học 2022-2023 - Lưu Nha Chang

1. Kế hoạch bài dạy Ngữ Văn 9 Kì 2 Năm học: 2022 - 2023 Ngày soạn Dạy Ngày 03/02 03/02 20/01/2023 Tiết 3 2 Lớp 9A 9D TUẦN 21 - TIẾT 103 Văn bản: MÙA XUÂN NHO NHỎ - Thanh Hải - I. MỤC TIÊU: Sau tiết học, học sinh cần nắm được 1/ Kiến thức - Nhận biết được những thông tin cơ bản về tác giả và khái quát về bài thơ ( xuất xứ, bố cục, thể thơ..) 2/.Năng lực * Năng lực ngôn ngữ - Biết vận dụng kiến thức về TV để hiểu văn bản: nội dung, ý nghĩa. * Năng lực văn học - Đọc hiểu tác phẩm thơ trữ tình 3/ Phẩm chất - Yêu nước, yêu thiên nhiên, yêu cuộc sống, biết yêu thương và dâng hiến II. CHUẨN BỊ. 1. Thầy - Các tư liệu về tác giả tác phẩm. - Soạn giáo án điện tử - Các phương pháp: vấn đáp, thảo luận nhóm.. - Kĩ thuật: động não, KTB 2. Trò - Soạn bài, tìm hiểu bài hát: Mùa xuân nho nhỏ III. TỔ CHỨC DẠY VÀ HỌC Hoạt động 1. Khởi động - Phương pháp: Thuyết trình - Kĩ thuật: Động não - Thời gian: 5 phút HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY HOẠT ĐỘNG CỦA CHUẨN KT- KN CẦN TRÒ ĐẠT Bước 1: Chuyển giao Học sinh hứng thú, có GV; Lí tưởng sống đẹp luôn được đánh giá là thái độ tích cực đón giá trị sống cao đẹp, chân chính của con người bài học lao động mới. Nội dung này đã được thể hiện trong một số tác phẩm tiêu biểu. Hãy nêu tên? - HS hđ cá nhân và Bước 2:Thực hiện trao đổi trong bàn - GV quan sát, tư vấn, gợi ý cho HS trả lời câu hỏi Bước 3: Báo cáo: - GV lắng nghe HS trả lời Bước 4: Đánh giá: - GV nhận xét và chuyển - HS trình bày GV giới thiệu: Ở kỳ 1 chúng ta đã bắt gặp hình ảnh những con người lao động mới say mê - Nhận xét, bổ sung GV: Lưu Nha Chang - Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ - An Lão 1
2. Kế hoạch bài dạy Ngữ Văn 9 Kì 2 Năm học: 2022 - 2023 công việc lặng lẽ cống hiến cho đời qua "Lặng lẽ Sa Pa", "Đoàn thuyền đánh cá". Cũng cùng 1 mạch cảm xúc trên nhà thơ Thanh Hải đã sáng - Lắng nghe tác bài "Mùa xuân nho nhỏ" mong muốn mình sẽ là một mùa xuân nho nhỏ để lặng lẽ dâng cho đời.... Hoạt động 2. Hình thành kiến thức - Phương pháp: Vấn đáp, thuyết trình - Thời gian:15 phút - Kĩ thuật: theo góc HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY HOẠT ĐỘNG KIẾN THỨC CẦN ĐẠT CỦA TRÒ I. Hướng dẫn HS tìm hiểu khái quát về I. Đọc và tìm hiểu chú thích. tác giả và tác phẩm 1. Tác giả, tác phẩm Bước 1: Chuyển giao a. Tác giả Yêu cầu 2 nhóm xem lai nội dung đã - HS nhóm 1 trình - 1930-1980, tên khai sinh là chuẩn bị bày sự hiểu biết Phạm Bá Ngoãn, Phong Điền, 2/ Báo cáo về tác giả tỉnh Thừa Thiên- Huế Nhóm 1 - Là một trong những cây bút Báo cáo thông tin về tác giả có công xây dựng nền văn học Nhóm 2: Báo cáo về tác phẩm - HS nhóm 2 trình cách mạng ở miền Nam từ 3/ Nhận xét, đánh giá bày về atcs phẩm những ngày đầu GV yêu cầu học sinh nhận xét, bổ sung, ( HS làm việc cá đánh giá nhân câu 1 vào b. Tác phẩm. GV chốt, nhận xét học sinh hoạt động VBT) - Hoàn cảnh ra đời: tháng ? Nêu phương án đọc 11/1980, khi nhà thơ đang *GVHD đọc và đọc mẫu - Nêu phương án nằm trên giường bệnh- không ? HS đọc văn bản? đọc VB. bao lâu trước khi qua đời 2/ Đọc , chú thích - Lắng nghe a. Đọc b. Chú thích - Mạch cảm xúc : Từ cảm xúc trước vẻ đẹp của ...., đất nước, tác giả thể hiện khát vọng... - Bố cục : 4 phần Hoạt động 2. Hình thành kiến thức - Phương pháp : vấn đáp ,nêu vấn đề, thuyết trình, theo nhóm - Thời gian: 25 phút - Kĩ thuật: Động não, KTB HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY HOẠT ĐỘNG CỦA KIẾN THỨC CẦN TRÒ ĐẠT II. Hướng dẫn H tìm hiểu văn bản II. Tìm hiểu văn 1. Cảm xúc trước mùa ... bản Bước 1: Chuyển giao HS đọc và nêu cảm 1. Cảm xúc trước Yêu cầu HS hđ theo cặp nhận mùa xuân của ? Đọc và nêu cảm xúc khái quát? thiên nhiên đất ? Theo em, mùa xuân thiên nhiên được gợi tả trời. GV: Lưu Nha Chang - Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ - An Lão 2
3. Kế hoạch bài dạy Ngữ Văn 9 Kì 2 Năm học: 2022 - 2023 qua những chi tiết nào?( hình ảnh, mầu sắc, - HS làm việc theo cắp : âm thanh nào ?) Thời gian 10 phút ? Tìm và phân tích giá trị nghệ thuật hấp dẫn + Tìm và phân tích giá - Vẻ đẹp trong trẻo, trong khổ thơ ? Từ đó em có cảm nhận như trị nghệ thuật trong khổ đầy sức sống của thế nào về bức tranh mùa xuân thiên nhiên thơ, cảm nhận về mùa thiên nhiên, đất trời ? Nêu cảm nhận cảm của em về bức tranh xuân của thiên nhiên, mùa xuân mùa xuân thiên nhiên trong khổ thơ? - HS đọc và nêu cảm ? Trước bức tranh mùa xuân đó cảm xúc của nhận tác giả ra sao? Tìm và phân tích những đặc sắc NT trong các câu thơ trên ? - Tác giả say sưa, Bước 2:Thực hiện - HS làm việc cá nhân : ngây ngất trước - GV quan sát, tư vấn, gợi ý cho HS cảnh đất trời vào Bước 3: Báo cáo: + HS tìm hình ảnh thơ xuân - GV lắng nghe HS trả lời thể hiện cảm xúc của -> Yêu thiên nhiên, Bước 4: Đánh giá: tác giả. yêu cuộc sống. - GV nhận xét, cho điểm - Trình bày *GV bình, chốt KT và chuyển - Nhận xét, bổ sung ? 4 câu thơ đầu là bức tranh thiên nhiên đất - Lắng nghe trời xứ Huế vào xuân tuyệt đẹp. Nếu bình về bức tranh đó thì em sẽ bình như thế nào? 2/ Thực hiện - HS bình bức tranh Gv gợi ý cho hs tìm và phân tích các hình mùa xuân ảnh của thiên nhiên( dòng sông xanh, bông hoa tím, tiếng chi, chiền chiện) 3/ Báo cáo HS lần lượt phân tích dòng sông xanh, bông hoa tím và động từ mọc GV lắng nghe 4/ Nhận xét và phân tích lại cho HS CHỐT HẾT TIẾT 103 Hướng dẫn hs tiếp tục tìm hiểu bài thơ GV: Lưu Nha Chang - Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ - An Lão 3
4. Kế hoạch bài dạy Ngữ Văn 9 Kì 2 Năm học: 2022 - 2023 Ngày soạn Dạy Ngày 03,04/2 03,04/2 08/2/2022 Tiết 4,1 5,3 Lớp 9A 9D Tuần 21 - Tiết 104.105 Văn bản: MÙA XUÂN NHO NHỎ - Thanh Hải - I. MỤC TIÊU: Sau tiết học, học sinh cần nắm được 1/ Kiến thức + Nhận biết và phân tích được chủ đề, tư tưởng, thông điệp mà bài thơ muốn gửi đến thông qua một số hình thức nghệ thuật + Nhận biết và phân tích được 1 số yếu tố nghệ thuật làm nổi bật chủ đề + Nhận biết và phân tích được nét độc đáo trong hình thức của bài thơ thông qua bố cục, kết cấu, biện pháp tu từ + Nêu được những suy nghĩ, tình cảm của cá nhân do bài thơ mang lại 2/.Năng lực * Năng lực ngôn ngữ - Biết vận dụng kiến thức về TV để hiểu văn bản: nội dung, ý nghĩa. * Năng lực văn học - Đọc hiểu tác phẩm thơ trữ tình 3/ Phẩm chất - Yêu nước, yêu thiên nhiên, yêu cuộc sống, biết yêu thương và dâng hiến II. CHUẨN BỊ. 1. Thầy - Các tư liệu về tác giả tác phẩm. - Soạn giáo án điện tử - Các phương pháp: vấn đáp, thảo luận nhóm.. - Kĩ thuật: động não, KTB 2. Trò - Soạn bài, tìm hiểu bài hát: Mùa xuân nho nhỏ III. TỔ CHỨC DẠY VÀ HỌC Tiết 104 Hoạt động 1. Khởi động - Phương pháp: Thuyết trình - Kĩ thuật: Động não - Thời gian: 5 phút HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY HOẠT ĐỘNG CỦA CHUẨN KT- KN CẦN TRÒ ĐẠT Bước 1: Chuyển giao Học sinh hứng thú, có - Nhắc lại thông tin vê tác giả Thanh Hải và bài - HS hđ cá nhân và thái độ tích cực đón thơ Mùa xuân nho nhỏ trao đổi trong bàn bài học Bước 2:Thực hiện trả lời câu hỏi - GV quan sát, tư vấn, gợi ý cho HS Bước 3: Báo cáo: - HS trình bày - GV lắng nghe HS trả lời Bước 4: Đánh giá: - Nhận xét, bổ sung - GV nhận xét, chấm điểm và chuyển ý, giới GV: Lưu Nha Chang - Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ - An Lão 4
5. Kế hoạch bài dạy Ngữ Văn 9 Kì 2 Năm học: 2022 - 2023 thiệu bài mới - Lắng nghe B. Hình thành kiến thức - Phương pháp: Vấn đáp, thuyết trình - Thời gian: phút - Kĩ thuật: Động não HOẠT ĐỘNG CỦA THÀY HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ KIẾN THỨC CẦN ĐẠT II. Hướng dẫn H tìm hiểu văn bản ( tiếp) – II. Tìm hiểu văn 40p bản 2. Cảm xúc về mùa xuân đất nước ( 25p) Bước 1: Chuyển giao Yêu cầu HS hđ cá nhân, trả lời câu hỏi 2. Cảm xúc trước ? Ý nghĩa mùa xuân trong khổ thơ này có gì mùa xuân của đất khác so với khổ thơ đầu? nước. ? Tìm những chi tiết miêu tả con người và đất nước vào xuân? Tại sao tác giả lại lựa chọn 2 hình ảnh này? Tác giả đã sử dụng NT - học sinh 2 đọc khổ gì khi nói về khí thế mùa xuân và con người thơ lao động ? Tác dụng ? ? Đọc chú thích “Lộc” – trong khổ thơ có ý nghĩa biểu trưng gì? - HS hđ cá nhân tìm ? Hình ảnh đất nước được tác giả khắc hoạ hình ảnh thơ trong tâp trung ở hình ảnh thơ nào? Phân tích tác SGK, độc lập suy nghĩ dụng của biện pháp nghệ thuật được sử dụng phân tích giá trị nghệ -Vẻ đẹp và sức sống trong hình ảnh thơ đó? thuật để làm nổi bật vẻ của đất nước qua ? Cảm xúc của tác giả như thế nào trước mùa đẹp con người và đất mấy nghìn năm đất nước? nước vào xuân, đón Bước 2:Thực hiện xuân - GV quan sát, tư vấn, gợi ý cho HS - Niềm tin vào tương Bước 3: Báo cáo: - Học sinh lắng nghe lai của đất nước của - GV lắng nghe HS trả lời - Độc lập nêu cảm xúc tác giả. Bước 4: Đánh giá: của tác giả trước hình - GV nhận xét, cho điểm ảnh đất nước vào xuân GV chốt lại ý nghĩa của từ lộc *GV bình, chốt KT, ghi bảng và chuyển ý sang tiết sau 3. Suy nghĩ và ước nguyện của nhà thơ trước mùa xuân đất nước ( 45p) 1/ Chuyển giao Đọc và nêu cảm xúc khái quát về khổ thơ 4, 3. Suy nghĩ và ước 5? nguyện của nhà thơ HS thảo luận nhóm bàn (10 phút) trước mùa xuân đất ? Trước mùa xuân của thiên nhiên, đất nước nước nhà thơ có ước nguyện gì ? qua hình ảnh đặc sắc nào ? giọng điệu, từ ngữ xưng hô trong đoạn thơ có gì ?Em có nhận xét gì về ước nguyện đó của tác giả? 2/ Thực hiện GV: Lưu Nha Chang - Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ - An Lão 5
6. Kế hoạch bài dạy Ngữ Văn 9 Kì 2 Năm học: 2022 - 2023 Hướng dẫn HS thảo luận theo KT- KTB 3/ Báo cáo - Theo dõi học sinh báo cáo kết quả thảo - Khát vọng, mong luận. ước được sống có ý 4/ Đánh giá - HS đọc và nêu cảm nghĩa, được cống GV nhận xét,phân tích, bình giảng đoạn 4 nhận hiến cho đất nước, 1/ Chuyển giao cho cuộc đời Yêu cầu HS hđ cá nhân: - HS thảo luận theo ? Em hãy phân tích ý nghĩa hình ảnh thơ KT- KTB, đại diện các “Một mùa xuân nho nhỏ nhóm trả lời, đồng thời Lặng lẽ dâng cho đời cá nhân làm vào VBT Dù là tuổi 20 câu 4/46 Dù là khi tóc bạc » - Thời gian: 10 phút ? Qua hình ảnh thơ đó nhà thơ muốn nhắn - 2-3 học sinh trả lời, nhủ chúng ta điều gì? học sinh nhóm khác 2/ Thực hiện nhận xét, bổ sung GV hướng dẫn tư vấn học sinh trả lời - Học sinh chú ý và 3/ Báo cáo ghi bài - Lắng nghe học sinh trả lời câu hỏi 4/ Đánh giá GV đánh giá, nhận xét và chốt kiến thức - HS lắng nghe. Chốt và bình lại hình ảnh thơ Yêu cầu HS hđ cá nhân: - HS độc lập suy nghĩ ? Từ cảm xúc của Thanh Hải gợi cho em liên trả lời, kết luận tưởng đến những ý thơ nào của tác giả Tố Hữu trong bài Một khúc ca xuân ? - HS đọc và tìm hình ảnh thơ, phân tích hình ảnh thơ Tiết 105 4. Lời ngợi ca quê GV bình và chốt kiến thức tiết 104 hương. II. Hướng dẫn H tìm hiểu văn bản ( tiếp) - HS nêu theo ý hiểu. 4. Lời ngợi ca quê hương.( 7p) - HS tìm và làm vào 1/ Chuyển giao VBT câu 5/ 47. ? Đọc diễn cảm khổ thơ cuối và cho biết hình ảnh quê hương xứ Huế được tác giả nhắc lại qua cụm từ nào ? - HS liên hệ bản thân ? Cảm xúc của nhà thơ ở đây là gì? - Khát vọng được hoà nhập vào cuộc đời của tác giả - Học sinh hđ cá nhân ? Từ khát vọng của Thanh Hải, bản thân em điểm lại những giá trị có những cảm xúc, suy nghĩ gì về lẽ sống, lí nghệ thuật, nội dung tưởng sống của cá nhân và của mỗi con người ? - học sinh đọc ghi nhớ 2/ Thực hiện III. Tổng kết GV hướng dẫn tư vấn học sinh trả lời 1/ Nghệ thuật 3/ Báo cáo - Thể thơ 5 chữ nhẹ - Lắng nghe học sinh trả lời câu hỏi - HS hđ cá lựa chọn nhàng, tha thiết , âm GV: Lưu Nha Chang - Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ - An Lão 6
7. Kế hoạch bài dạy Ngữ Văn 9 Kì 2 Năm học: 2022 - 2023 4/ Đánh giá khổ thơ thích nhất, đọc hưởng dân ca GV đánh giá, nhận xét và chốt kiến thức diễn cảm và nêu cảm - Hình ảnh thơ tự III. Hướng dẫn HS tổng kết (5p) xúc nhiên với hình ảnh ? Nêu những nét đặc sắc về nghệ thuật của giầu ý nghĩa biểu bài thơ? trưng ? Qua đó bài thơ đã thể hiện nội dung gì? - Ngôn ngữ giản dị, GV chốt lại nội dung và ghi bảng trong sáng, giầu ? Đọc ghi nhớ trong SGK? hình nảh, giầu cảm xúc,, điệp ngữ, ẩn dụ, điệp từ, từ xưng hô, cấu tứ chặt chẽ... 2/ Nội dung Thể hiện rung cảm tinh tế của nhà thơ trước vẻ đẹp của mùa xuân thiên nhiên, đát nước, khát vọng được cống hiến cuộc đời của mình cho đất nước C, D. Luyện tập, vận dụng - Phương pháp : Vấn đáp, giải thích - Kĩ thuật : động não - Thời gian : 30 phút. HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY HOẠT ĐỘNG TRÒ KIẾN THỨC CẦN ĐẠT 1/ Chuyển giao C, D. Luyện tập, 1. Trong bài thơ, em thích nhất khổ thơ nào? - HS hđ cá nhân nêu vận dụng Vì sao? cảm nhận của mình về 2. Viết đoạn văn ngắn từ 8 đến 10 câu nêu khổ mình thích cảm nhận của em về thiên nhiên mùa xuân trên quê hương em. - HS viết đoạn văn theo 2/ Thực hiện yêu cầu - GV gợi ý, hướng dẫn HS viết đoạn văn - Yêu cầu 1 HS lên bảng viết đoạn văn, HS - Trình bày dưới lớp làm vào vở 3/ Báo cáo - Nhận xét, bổ sung - Theo dõi lắng nghe HS trình bày cảm nhận, đoạn văn. 4/ Đánh giá - GV nhận xét, đánh giá, cho điểm bài làm - Lắng nghe của HS GV: Lưu Nha Chang - Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ - An Lão 7
8. Kế hoạch bài dạy Ngữ Văn 9 Kì 2 Năm học: 2022 - 2023 * GV cho học sinh nghe bài hát : Mùa xuân nho nhỏ ? Nêu cảm nhận của em sau khi nghe bài Học sinh lắng nghe và hát? nêu cảm xúc của bản thân E. Tìm tòi, mở rộng - Phương pháp : Vấn đáp, giải thích - Kĩ thuật : động não - Thời gian : 3 phút. HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ KIẾN THỨC CẦN ĐẠT Bước 1: Chuyển giao E. Tìm tòi, mở - Học thuộc bài thơ và ghi nhớ rộng - Tập phân tích khổ đầu - Học sinh thực hiện ở - Làm hoàn thành các bài tập. nhà và báo cáo ở tiết - Chuẩn bị bài mới: Viếng lăng Bác học sau Bước 2: Thực hiện: - GV hướng HS làm ở nhà Bước 3: Báo cáo: - GV lắng nghe HS báo cáo ở tiết học sau Bước 4: Đánh giá: - Đánh giá nhận nhận phần chuẩn bị ở nhà của HS GV: Lưu Nha Chang - Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ - An Lão 8