Kế hoạch bài dạy Ngữ văn 9 - Tuần 18 - Tiết 88: Truyện trinh thám - Năm học 2022-2023 - Lưu Nha Chang

Nội dung tài liệu: Kế hoạch bài dạy Ngữ văn 9 - Tuần 18 - Tiết 88: Truyện trinh thám - Năm học 2022-2023 - Lưu Nha Chang

1. Kế hoạch bài dạy Ngữ Văn 9 Kì 1 Năm học: 2022 - 2023 Ngày soạn Dạy Ngày 27 /12 27/12 2/12/2022 Tiết 2 5 Lớp 9A 9D Tuần 18 - Tiết 88 TRUYỆN TRINH THÁM I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức: - Nhận biết được một số yếu tố trong truyện trinh thám như : Không gian, thời gian, chi tiết, cốt truyện, n/vật chính, lời người kể chuyện 2. Năng lực - Năng lực hợp tác, giao tiếp. - Năng lực sử dụng ngôn ngữ, cảm thụ văn học. 3 Các phẩm chất - Giáo dục cho HS lòng nhân ái II. CHUẨN BỊ 1. GV: Các tư liệu về tác phẩm, đọc tác phẩm . 2. HS: Chuẩn bị bài theo HD của thầy cô. III. TỔ CHỨC DẠY VÀ HỌC Hoạt động 1 : Khởi động - Thời gian: 2 phút - Phương pháp: thuyết trình HĐ CỦA GV VÀ HS CHUẨN KTCĐ GV dẫn dắt, giới thiệu bài mới ( giữa truyện đời thường với truyện - Học sinh hứng thú, tập trinh thám) trung bài để chuẩn bị cho bài mới Hoạt động 2: Hình thành kiến thức - Thời gian: 31 phút - Phương pháp: nêu vấn đề, vấn đáp, thảo luận - Năng lực: giao tiếp, sử dụng ngôn ngữ, cảm thụ văn học HĐ CỦA GV HĐ CỦA HS CHUẨN KTCĐ I. Hướng dẫn HS tìm hiểu sơ lược về I.Tìm hiểu sơ lược về truyện trinh thám truyện trinh thám - Yêu cầu HS hoạt động cá nhân thực hiện 1.Khái niệm yêu cầu : - Truyện trinh thám là H: Theo em thế nào là truyện trinh thám ? những tác phẩm tự sự, - GV yêu cầu HS hoạt động cá nhân thực - HS hđ cá nhân viết về quá trình điều tra hiện yêu cầu. trình bày khái niệm vụ án của nhân vật thám - GV nhận xét, bổ sung, chốt kiến thức - Nhận xét phần tử. - Yêu cầu HS hoạt động nhóm bàn thực trình bày, bổ sung. hiện yêu cầu : - HS lắng nghe H: Trình bày hiểu biết của em về các nhân vật trong truyện trinh thám? Phân tích sơ - HS hoạt động lược đặc điểm nhận diện của nhân vật nhóm, đại diện GV: Lưu Nha Chang - Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ - An Lão 1
2. Kế hoạch bài dạy Ngữ Văn 9 Kì 1 Năm học: 2022 - 2023 trong truyện trinh thám ? nhóm trình bày. - GV yêu cầu HS hoạt động nhóm thực - HS bổ sung, nhận hiện yêu cầu. xét - GV nhận xét, bổ sung, chốt KT a. Nhân vật thám tử: - Là nhân vật trung tâm của truyện trinh thám. - Lắng nghe - Nhân vật thám tử giữ vai trò quyết định trong câu chuyện. Nếu không có nhân vật thám tử, tác phẩm không được xem là 2. Nhân vật truyện trinh thám. a.Nhân vật thám tử - Nhân vật thám tử trong các truyện trinh (nhân vật chính diện) thám phải có một số tố chất cơ bản để có - Là nhân vật trung tâm thể xử lý tốt các tình huống căng thẳng và của truyện trinh thám nguy hiểm. Là những con người tài đức, - Là những con người tài nghĩa hiệp, trừ gian diệt bạo. Họ theo dõi, đức, nghĩa hiệp, trừ gian phát hiện và điều tra tội phạm. diệt bạo. -Ngoài những người ăn lương bổng nhà Họ theo dõi, phát hiện nước (nghề nghiêp) còn có người vì hoàn và điều tra tội phạm. cảnh riêng, vì trình độ học thức, vì sở b.Nhân vật tội phạm thích mà làm thám tử. (Nhân vật phản diện) b.Nhân vật tội phạm +Tội phạm giết người + Tội phạm giết người cướp của cướp của +Tội phạm giết người vì ái tình +Tội phạm giết người vì +Tội phạm giết người do thù hận ái tình +Tội phạm giết người vì tâm thần +Tội phạm giết người do Trong truyện trinh thám, dạng tội phạm thù hận liên quan đến đời sống tình cảm (tình yêu, +Tội phạm giết người vì sự ghen tuông, lừa dối, ngoại tình ) tâm thần - Yêu cầu HS hoạt động cá nhân thực hiện yêu cầu : H: Trình bày hiểu biết của em về không gian, trong truyện trinh thám ? - GV yêu cầu HS hoạt động nhóm thực hiện yêu cầu. - GV nhận xét, bổ sung, chốt KT *Không gian phố thị -Nhà văn thường miêu tả các sự kiện mấu - HS hoạt động cá 3. Không gian trong chốt diễn ra trong một không gian nhỏ hẹp, nhân trình bày. truyện trinh thám môi trường quen thuộc của những người làm thuê làm mướn, đi ở cho bọn nhà giàu .Câu chuyện chỉ quẩn quanh trong - Nghe gv bổ sung, một phạm vi hạn hẹp, thường là không gian chốt KT và ghi bài. trong gia đình, nhiều lắm thì cũng ở một khu phố, 1 khu *Không gian phố thị. xưởng... * Không gian đường * Không gian đường rừng rừng -Câu chuyện thường xảy ra ở trong hang *Không gian thôn quê. GV: Lưu Nha Chang - Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ - An Lão 2
3. Kế hoạch bài dạy Ngữ Văn 9 Kì 1 Năm học: 2022 - 2023 động, khe, suối, ngọn núi * Không gian trên biển - Khung cảnh thường được mô tả bằng một cái nhìn đầy vẻ huyền bí, những điều li kì, rùng rợn, gợi không khí chết chóc, hoang lạnh, với những âm thanh ma mị. => Tất cả hình ảnh đó góp phần làm nên “không khí” trinh thám. *Không gian thôn quê. -Câu chuyện thường xảy ra ở trong ngôi nhà hoang, khu vườn, cánh đồng hoang * Không gian trên biển -Câu chuyện thường xảy ra ở trên 1 con 4.Thời gian trong tàu - HS hoạt động cá truyện trinh - Yêu cầu HS hoạt động nhóm bàn thực nhân trình bày thám hiện yêu cầu : - Nhận xét phần *Thời gian tuyến tính H: Trình bày hiểu biết của em về thời gian trình bày, bổ sung. - Kể lại diễn biến câu trong truyện trinh thám ? - Nghe giáo viên bổ chuyện theo trình tự - GV yêu cầu HS hoạt động cá nhân. sung, chốt KT và nhất định.Mọi sự kiện, - GV nhận xét, bổ sung, chốt KT ghi bài. biến cố tiếp nối nhau *Thời gian tuyến tính theo mạch vận động của - Kể lại diễn biến câu chuyện theo trình tự thời gian. nhất định. Mọi sự kiện, biến cố tiếp nối *Thời gian phi tuyến nhau theo mạch vận động của thời gian. tính - Đồng thời, để tăng sức hấp dẫn cho câu -Thông qua việc chắp truyện, thời gian trong truyện trinh thám nối các sự kiện theo thường có xu hướng “đêm hóa”, thời khắc trình tự thời gian đan ban đêm nhiều hơn ban ngày. - HS hoạt động cá xen hiện tại - quá khứ *Thời gian phi tuyến tính nhân trình bày rồi quay trở về hiện tại. - Thông qua việc chắp nối các sự kiện theo - Nhận xét phần (Kể ngược). trình tự thời gian đan xen hiện tại - quá khứ trình bày, bổ sung. rồi quay trở về hiện tại. (Kể ngược). - Nghe giáo viên bổ 5.Cốt truyện trinh - Yêu cầu HS hoạt động cá nhân thực hiện sung, chốt KT và thám yêu cầu : ghi bài. H: Trình bày hiểu biết của em về cốt truyện - Cốt truyện thường hấp trinh thám? dẫn, kịch tính, có tính - GV yêu cầu HS hoạt động cá nhân thực - HS hoạt động cá cách của một tấn bi kịch. hiện yêu cầu. nhân trình bày - Cốt truyện đơn giản - GV nhận xét, bổ sung, chốt kiến thức. - Nhận xét phần được xây dựng theo - Cốt truyện thường hấp dẫn, kịch tính, có trình bày, bổ sung. trình tự xảy ra các sự tính cách của một tấn bi kịch. - Nghe giáo viên bổ kiện. (Theo trình tự thời - Cốt truyện đơn giản được xây dựng theo sung, chốt KT và gian và diễn biến tâm trình tự xảy ra các sự kiện. (Theo trình tự ghi bài. trạng của nhân vật.) thời gian và diễn biến tâm trạng của nhân vật.) 6. Chi tiết trong truyện - Yêu cầu HS hoạt động cá nhân thực hiện trinh thám yêu cầu : - Ánh sáng, bóng tối và H: Trình bày hiểu biết của em về các chi cả sự im lặng, huyền bí, tiết trong truyện trinh thám? những điều li kì, rùng GV: Lưu Nha Chang - Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ - An Lão 3
4. Kế hoạch bài dạy Ngữ Văn 9 Kì 1 Năm học: 2022 - 2023 - GV yêu cầu HS hđ cá nhân thực hiện yêu rợn cầu. => Làm tăng thêm tính - GV nhận xét, bổ sung, chốt kiến thức lãng mạn, chất kỳ ảo, - Để tăng thêm sự kỳ ảo, ly kỳ cho không hấp dẫn của truyện trinh gian truyện, tác giả còn dùng nhiều chi tiết thám như ánh sáng, bóng tối và cả sự im lặng, huyền bí, những điều li kì, rùng rợn Chính điều này đã làm tăng thêm tính lãng mạn, chất kỳ ảo, hấp dẫn của thể loại truyện trinh thám. Hoạt động 3: Luyện tập, vận dụng - Thời gian: 10 phút - Phương pháp: nêu vấn đề, - Kỹ thuật: động não HĐ CỦA GV HĐ CỦA HS CHUẨN KTCĐ - GV yêu cầu HS hđ cá nhân thực hiện - Học sinh tự kể lại câu III. Luyện tập các yêu cầu : chuyện mà bản thân yêu ? Hãy kể lại 1 truyện trinh thám mà em thích. yêu thích? Nhân vật em yêu thích? Vì sao - Học sinh nhận xét em yêu thích nhân vật đó? - GV nhận xét, bổ sung, đánh giá, chấm điểm miệng Hoạt động 4 : Tìm tòi, mở rộng - Thời gian: 2 phút - Phương pháp: nêu vấn đề - Kỹ thuật: động não HĐ CỦA GV HĐ CỦA HS CHUẨN KTCĐ - GV yêu cầu HS hđ cá nhân thực hiện - Học sinh thực hiện hoạt IV/ Tìm tòi, mở các yêu cầu : động ở nhà rộng Nắm chắc các yếu tố trong truyện trinh thám. - Tiếp tục sưu tầm và tìm hiểu truyện trinh thám. - Về nhà tìm hiểu về bi kịch theo nội dung + Tổ 1: Khái niệm bi kịch + Tổ 2 : đặc điểm của bi kịch + Tổ 3: Cấu trúc của bi kịch + Tổ 4: Tìm một số tác phẩm thuộc thể loại bi kịch GV: Lưu Nha Chang - Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ - An Lão 4
5. Kế hoạch bài dạy Ngữ Văn 9 Kì 1 Năm học: 2022 - 2023 GV: Lưu Nha Chang - Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ - An Lão 5