Kế hoạch bài dạy Ngữ văn 9 - Tuần 15 - Tiết 77+78: Văn bản Cố Hương - Năm học 2023-2024 - Lưu Nha Chang

Nội dung tài liệu: Kế hoạch bài dạy Ngữ văn 9 - Tuần 15 - Tiết 77+78: Văn bản Cố Hương - Năm học 2023-2024 - Lưu Nha Chang

1. Kế hoạch bài dạy Ngữ Văn 9 Kì 1 Năm học: 2023 - 2024 Ngày soạn Dạy Ngày 21,22/12 21,25/12 16/12/2023 Tiết 3,1 5,3 Lớp 9D 9C TUẦN 15 - TIẾT 77, 78 Văn bản : CỐ HƯƠNG ( Lỗ Tấn) I. MỤC TIÊU: Sau tiết học này, học sinh cần nắm được 1. Kiến thức: - Những đóng góp của Lỗ Tấn vào nền văn học Trung Quốc và văn học nhân loại. - Tinh thần phê phán sâu sắc xã hội cũ và niềm tin vào sự xuất hiện tất yếu của cuộc sống mới, con người mới. - Màu sắc trữ tình đậm đà trong tác phẩm. - Những sáng tạo về nghệ thuật của nhà văn Lỗ Tấn trong truyện Cố hương. 2. Năng lực - NL chung : giải quyết vấn đề, sáng tạo. - NL chuyên biệt: hợp tác, giao tiếp, sd ngôn ngữ, cảm thụ VH. 3. Phẩm chất: - Giáo dục tình yêu quê hương đất nước, tình bạn trong sáng thuỷ chung, căm ghét chế độ phong kiến hà khắc.Giáo viên: II. CHUẨN BỊ 1. Thầy - Các tư liệu, tranh ảnh về tác giả, tác phẩm, bảng phụ. - Các PP và KT dạy học: thảo luận nhóm, động não.. 2. Trò: Đọc và soạn bài ở nhà. Thu thập các thông tin về tác giả, tác phẩm. III. TỔ CHỨC DẠY VÀ HỌC Tiết 77 A. Khởi động - Phương pháp: Thuyết trình - KT: động não - Thời gian: 2 phút HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY HOẠT ĐỘNG CỦA KIẾN THỨC – KN TRÒ CẦN ĐẠT GV giới thiệu bài: Nỗi nhớ quê hương từng là Học sinh hứng thú, tập đề tài cho bao nhà văn, nhà thơ gửi vào trang viết trung bài để chuẩn bị của mình với bao cảm xúc trào dâng. Có khi đó - Lắng nghe. cho bài mới là niềm vui mừng, phấn khởi khi được trở lại quê nhà nhưng cũng có khi lại là nỗi buồn tủi ngậm ngùi Và Lỗ Tấn, tuy không buồn tủi bẽ bàng khi trở về quê như Hạ Tri Chương, những trong ông cũng le lói một nỗi buồn bùi ngùi tê tái vì cảnh quê, con người quê đã có nhiều đổi thay. Và tâm trạng người về thăm quê lần cuối cùng ấy ntn B. Hình thành kiến thưc - Phương pháp: Vấn đáp, thuyết trình - Thời gian: 43 phút GV: Lưu Nha Chang - Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ - An Lão
2. Kế hoạch bài dạy Ngữ Văn 9 Kì 1 Năm học: 2023 - 2024 HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY HOẠT ĐỘNG CỦA KIẾN THỨC – KN CẦN TRÒ ĐẠT I/ Hướng dẫn học sinh đọc và tìm hiểu chú thích I. Tìm hiểu chung ( 28p) 1. Tác giả, tác phẩm 1/ Chuyển giao: Yêu cầu HS hđ cá nhân: a. Tác giả - Trình bày những hiểu biết của em về cuộc đời và - học sinh nhận - Lỗ Tấn (1861 - 1936) là sự nghiệp của tác giả Lỗ Tấn với nền văn học Trung nhiệm vụ nhà văn cách mạng nổi Quốc và Thế giới? tiếng của Trung Quốc - Người kể chuyện trong văn bản tự sự này là ai? - Sự nghiệp: hoạt động Nhân vật nào là nhân vật chính? trong nhiều lĩnh vực khoa - Tìm PTBĐ chính của truyện, trong truyện có sự học và là chiến sĩ cộng kết hợp các phương thức biểu đạt nào khác? Tìm sản kiên định, nhà văn một số câu văn tiêu biểu? Vai trò ý nghĩa của nó? hoá tư tưởng lớn của - Tóm tắt VB. Trung Quốc. - Tìm bố cục văn bản? Nêu đại ý của từng phần? - Các tác phẩm: Gào thét, 2/ Thực hiện - HS hđ cá nhân theo Bàng hoàng.. - GV hướng dẫn, gợi ý học sinh tìm hiểu tác giả, tác yêu cầu b. Tác phẩm phẩm, tìm bố cục, tóm tắt truyện. - Trình bày - Xuất xứ : Cố hương in 3/ Báo cáo - Nhận xét, bổ sung trong tập Gào thét. - Theo dõi, lắng nghe học sinh báo cáo 2. Đọc, kể tóm tắt 4/ Đánh giá - Nghe giáo viên chốt 3. Chú thích - GV nhận xét hoạt động của học sinh và chốt kiến kiến thức - Ngôi kể: ngôi 1- nhân thức. vật trung tâm Lỗ Tấn (1861 - 1936) là nhà văn cách mạng nổi - Nhân vật chính: Nhuận tiếng của Trung Quốc từng hoạt động trong nhiều thổ lĩnh vực khoa học và là chiến sĩ cộng sản kiên định nhà văn hoá tư tưởng lớn của Trung Quốc. + Bố cục: 3 phần - PTBĐ: Tự sự + miêu - Từ đầu Làm ăn sinh sống: Nhân vật tôi trên - Lắng nghe tả+ biểu cảm+ nghị luận đường về quê. - Phần 2: "Tinh mơ .. sạch trơn như quét": N/v Tôi những ngày ở quê. - Bố cục: 3 phần - Phần 3: Còn lại: n/v Tôi trên đường xa quê. 3. Từ khó GV: Giới thiệu cho học sinh đặc điểm đầu cuối tương ứng của bố cục Cố hương/ SGV/ 230? * Lưu ý HS chú ý một số từ chú thích II. Hướng dẫn học sinh tìm hiểu văn bản(15p) II. Tìm hiểu văn bản * Nhân vật Nhuận Thổ 1. Nhân vật Nhuận Thổ 1/ Chuyển giao: Yêu cầu HS hđ nhóm và cá nhân * Nhuận Thổ trong quá ? Nhân vật Nhuận Thổ được tác giả giới thiệu như - Học sinh nhận khứ: thế nào? ( Trong qúa khứ và hiện tại) nhiệm vụ + Ngoại hình: khuôn mặt Nhóm 1 : Tìm những chi tiết miêu tả nhân vật tròn trĩnh, nước da bánh Nhuận Thổ trong quá khứ ( ngoại hình, hành động, cuộc sống..) , mật GV: Lưu Nha Chang - Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ - An Lão
3. Kế hoạch bài dạy Ngữ Văn 9 Kì 1 Năm học: 2023 - 2024 Nhóm 2: Tìm những chi tiết miêu tả nhân vật Nhuận + Thái độ: bẽn lẽn Thổ trong quá khứ ( ngoại hình, hành động, cuộc - HS hđ theo nhóm + cử chỉ: nhanh nhẹn, sống, tính cách...) bàn, thảo luận, tìm và lanh lợi ? Em có nhận xét gì về ngoại hình, suy nghĩ, hoàn cảnh sống của Nhuận Thổ trong hiện tại ? Vì sao phân tích các chi tiết * Nhuận Thổ sau 20 năm. Nhuận Thổ lại có sự thay đổi ấy như vậy?, tính cách với nội dung của - Ngoại hình: quần áo như thế nào nhóm rách rưới, da vàng xạm, - Ngoại hình tàn tả, khắc khổ - Suy nghĩ cũ kĩ, lạc hậu - Đại diện học sinh những nếp răn sâu hoắm, -> Do đói khổ, vất vả đến mụ mẫm trả lời câu hỏi, học bàn tay thô kệch, mũ lông 2/ Thực hiện sinh khác lăng nghe, chiên rách bươm - GV gợi ý, hướng dẫn học sinh phát hiện và phân tích chi tiết bổ sung Thái độ: khúm núm rụt - Yêu cầu học sinh đại diện 2 nhóm báo cáo - Học sinh nghe giáo rè, không dám vồ vập. 3/ Báo cáo viên chốt kiến thức - Cử chỉ: ăn cơm xong - Theo dõi, lắng nghe HS báo cáo 4/ Đánh giá nhặt nhạnh vật thừa GV nhận xét, đánh giá học sinh và chốt KT, ghi -> nghèo khổ, vất vả, tội bảng nghiệp, cam chịu.. ? Sự thay đổi ngoại hình, hoàn cảnh sống của Nhuận Thổ nói lên điều gì về cuộc sống, xã hội TQ - HS hđ cá nhân tìm lúc bấy giờ? chi tiết trong truyện, ? Tác giả đã kết hợp phương thức biểu đạt nào để phân tích ý nghĩa của tả Nhuận Thổ? Tác dụng? ? Theo em trong con người Nhuận Thổ điều duy chi tiết đó. nhất không thay đổi là gì? Tìm chi tiết chứng minh? Em có suy nghĩ gì về điều đó? GV: Tình bạn không thay đổi -> phẩm chất cao quý của người nông dân. => hiện thực về sự thay GV chốt tiết 77 đổi của XH TQ II. Hướng dẫn học sinh tìm hiểu văn bản (tiếp) – Tiết 78 30p 2. Nhân vật Tôi - nhân vật 2. Nhân vật Tôi trung tâm - GV: Ngoài nhân vật chính là NT thì nhân vật Tôi - Có vai trò dẫn dắt và là nhân vật trung tâm trong tác phẩm, đồng thời là thể hiện tư tưởng chủ đề người kể chuyện. Đó là hình tượng nhân vật nhạy cảm, hiểu biết, sâu sắc và tỉnh táo, là hoá thân của - Lắng nghe của câu chuyện tác giả tuy không đồng nhất với tác giả( như chú thích 1). Nhân vật này thực hiện vai trò đầu mối - Tâm trạng tôi những toàn bộ câu chuyện, có quan hệ với hệ thống nhân ngày ở quê: buồn, đau xót vật. trước sự tiêu điều, sa sút 1/ Chuyển giao: Yêu cầu HS hđ cá nhân và nhóm của cảnh người nơi quê thực hiện các yêu cầu: - HS nhận nhiệm vụ hương. - Việc tác giả xây dựng nhân vật tôi là nhân vật trung tâm và đặt nhân vật tôi trong các mối quan Tình yêu quê hương hệ, so sánh đối chiếu nhân vật trong quá khứ và hiện sâu nặng, trăn trở với quê hương... GV: Lưu Nha Chang - Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ - An Lão
4. Kế hoạch bài dạy Ngữ Văn 9 Kì 1 Năm học: 2023 - 2024 tại có ý nghĩa gì trong việc thể hiện tư tưởng câu chuyện? - Tìm những chi tiết miêu tả tâm trạng của tôi Học sinh tìm, phân những ngày ở quê và khi chứng kiến sự thay đổi con người và cảnh vật quê hương? Từ đó giúp em tích các chi tiết, trả hiểu gì về tình cảm của nhân vật tôi với quê hương? lời câu hỏi - Suy nghĩ của nhân vật tôi trên con đường rời xa quê được miêu tả như thế nào, qua câu văn nào ? - Trình bày - Ước mơ cho thế hệ con Nhân vật Tôi ước mơ điều gì? Niềm mơ ước ấy nói cháu được sống một cuộc lên điều gì? đời mới. - Tại sao niềm mong ước về tương lai của đất nước => Mong ước về tương lai lại được tôi gửi gắm vào mối quan hệ giữa nhân vật - Nhận xét, bổ sung của đất nước tươi sáng, TS và cháu Hoàng? tốt đẹp hơn. 2/ Thực hiện GV gợi ý, tư vấn giúp đỡ học sinh - Lắng nghe GV chốt KT 3/ Báo cáo - Suy nghĩ về hình ảnh - Lắng nghe học sinh báo cáo, trả lời câu hỏi con đường: - GV ghi nhanh các chi tiết lên bảng phụ Con đường đi đến tự do, 4/ Đánh giá hạnh phúc, con đường của - Giáo viên nhận xét học sinh hoạt động và kết quả tự thân hành động, dựng của HS xây và hy vọng tương lai GV chốt KT, ghi bảng: - Học sinh tiếp nhận của đất nước TQ câu hỏi Tình yêu quê hương sâu nặng, trăn trở với quê hương - Thảo luận trong -> Thế hệ sau sẽ có vẫn có tình cảm con người đẹp đẽ như NT và tôi đã có, sẽ xây dựng quê hương tiến bàn, nêu ý kiến cá bộ, không phải đói khổ và bị cách bức nhau bởi nhân về tư tưởng chủ giầu nghèo... chúng sẽ ... đạo của tác phẩm. ? Đọc câu cuối truyện 1/ Chuyển giao - Thảo luận theo cặp : 2 phút - Tự đánh gía về tình + Nêu suy nghĩ của em về hình ảnh con đường được cảm của tác giả với nói đến cuối truyện? quê hương + Tác giả đã chủ yếu sử dụng phương thức nào kết hơp với phương thức tự sự, vai trò của nó? - Học sinh đọc đoạn cuối 2/ Thực hiện Gợi ý, giúp đỡ học sinh 3/ Báo cáo - Chú ý câu hỏi - Lăng nghe học sinh trả lời câu hỏi. 4/ Đánh giá -Thảo luận theo cặp GV nhận xét học sinh, phân tích lại hình ảnh con độc lập phát hiện các đường chi tiết trong truyện GV: Chốt, phân tích mở rộng, ghi bảng GV: Lưu Nha Chang - Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ - An Lão
5. Kế hoạch bài dạy Ngữ Văn 9 Kì 1 Năm học: 2023 - 2024 - Phương thức lập luận qua hình ảnh con đường->- - Trình bày tăng tính triết lí trong văn bản. + Hình ảnh con đường mang ý nghĩa biểu trưng, biểu tượng , tính triết lí về cuộc sống con người. Đó - Nhận xét, bổ sung, là con đường đi đến tự do, hạnh phúc của con người đánh giá của đất nước TQ. Nó không tự dưng mà có , không phải do chúa trời hay thần linh ban tặng.. mà do III. Tổng kết chính con người. Con đường của sự tự thân hành - Lắng nghe giáo động , dựng xây và hy vọng của chính con người, 1.Nghệ thuật viên phân tích, chốt của nhiều người góp phần tạo nên kiến thức - Kết hợp nhuần nhuyễn ->biểu hiện một niềm tin vào sự thay đổi xã hội, tìm các phương thức biểu đạt 1 đường đi mới cho dân tộc TrungQuốc trong tự sự, miêu tả, biểu cảm, những năm đầu thế kỷ XX. nghị luận -> câu chuỵên III. Hướng dẫn H tổng kết sinh động, giầu cảm xúc 1. Chuyển giao: - Học sinh thảo luận - Xây dựng hình ảnh - Câu chuyện thành công bởi sự kết hợp các phương và rút ra những đánh mang ý nghĩa biểu tượng thức biểu đạt , các yếu tố biểu đạt, theo em có đúng giá về nghệ thuật của 2. Nội dung không? Hãy nêu rõ các yếu tố, các phương thức văn bản. biểu đạt đã được sử dụng? Nội dung Những rung - Nhận xét gì về việc xây dựng hình ảnh trong - Học sinh nêu lại nội cảm của nhân vật tôi trước sự thay đổi của con truyện? dung ý nghĩa của văn - Ý nghĩa tư tưởng của truyện ngắn "Cố hương"? người và quê hương 2. Thực hiện bản. - Cố hương là nhận thức - Hướng dẫn HS khái quát lại ND, NT tác phẩm - Đọc ghi nhớ. về thực tại và mong ước 3. Báo cáo dầy trách nhiệm của Lỗ - Lắng nghe HS trình bày Tấn về một đất nước TQ 4. Đánh giá đẹp đẽ trong tương lai. - GV nhận xét, đánh giá và chốt lại ý nghĩa tư tưởng TP. * Ghi nhớ/SGK ? HS đọc ghi nhớ? C,D. Luyện tập, vận dụng - Phương pháp : Vấn đáp, giải thích - Thời gian : 10phút. - KT: động não HOẠT ĐỘNG CỦA THÀY HOẠT ĐỘNG CỦA KIẾN THỨC – KN CẦN TRÒ ĐẠT 1. Chuyển giao: Yêu cầu HS hđ cá nhân và nhóm C,D. Luyện tập, vận làm BT dụng - Sự thay đổi nào ở Nhuận Thổ đã làm cho “tôi” - HS nhận nhiệm vụ đau xót nhất ? Vì sao ? Có điều gì không thay đổi ở Nhuận Thổ không ? Điều đó có ý nghĩa như thê - Đọc yêu cầu các câu nào đối với việc thể hiện chủ đề của tác phẩm ? hỏi - Truyện Cố hương có mấy nhân vật chính ? Nhân vật nào là nhân vật trung tâm ? Vì sao ? - Truyện Cố hương có mấy nhân vật phụ ? Hãy chỉ - Thảo luận làm bài ra vị trí, tác dụng của một vài nhân vật phụ trong việc thể hiện tư tưởng chủ đề tác phẩm. - Ngoài các nhân vật chính và nhân vật phụ, còn - Trình bày loại nhân vật nào nữa không ? Tác dụng của những loại nhân vật ấy ? - Nhận xét, bổ sung GV: Lưu Nha Chang - Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ - An Lão
6. Kế hoạch bài dạy Ngữ Văn 9 Kì 1 Năm học: 2023 - 2024 2. Thực hiện - GV gợi ý, hướng dẫn HS làm BT - Lắng nghe 3. Báo cáo - Lắng nghe HS trình bày bài làm 4. Đánh giá - Nhận xét hđ và đánh giá kết quả bài làm của HS - GV chốt KT E. Tìm tòi, mở rộng - Phương pháp : Vấn đáp, giải thích - Thời gian : 5phút. - KT: động não HOẠT ĐỘNG CỦA THÀY HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ KIẾN THỨC – KN CẦN ĐẠT 1/ Chuyển giao nhiệm vụ: GV yêu cầu - Tóm tắt truyện - Về nhà tìm đọc thêm tiểu thuyết Gào thét của tác giả Lỗ Tấn - HS lắng nghe yêu cầu - Soạn bài : Ôn tập TLV. - HS về nhà làm bài theo yêu * Hướng dẫn tự học: Những đứa trẻ cầu 1. Những đứa trẻ sống thiếu tình thương. - HS kiểm tra bài nhau trong tiết 2. Những quan sát và nhận xét của A-li-ô- học sau. sa. B2: Thực hiện: - GV tư vấn, gợi ý cho HS B3: Báo cáo: - GV đánh giá việc làm bài ở nhà của HS B4: Đánh giá: - GV nhận xét, đánh giá chung GV: Lưu Nha Chang - Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ - An Lão