Kế hoạch bài dạy Lịch sử 9 - Bài 30: Hoàn thành giải phóng miền Nam, Thống Nhất đất nước (1973-1975) - Năm học 2023-2024 - Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ

Nội dung tài liệu: Kế hoạch bài dạy Lịch sử 9 - Bài 30: Hoàn thành giải phóng miền Nam, Thống Nhất đất nước (1973-1975) - Năm học 2023-2024 - Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ

1. Ngày soạn :1/4/2024 Ngày dạy Tiết Lớp Tiến độ Ghi chú 16/4/2024 1,2,3,5 9A,C,D,B Đ Tiết 42, Bài 30: HOÀN THÀNH GIẢI PHÓNG MIỀN NAM, THỐNG NHẤT ĐẤT NƯỚC (1973 – 1975) I. Mục tiêu bài học: Sau bài học học sinh cần đạt được: 1. Kiến thức: - Cung cấp cho HS những hiểu biết về nhiệm vụ của CM miền Bắc và CM miền Nam trong thời kì mới sau Hiệp định Pari nhằm tiến tới giải phóng hoàn toàn miền Nam. - Ý nghĩa lịch sử và nguyên nhân thắng lợi của cuộc k/c chống Mĩ cứu nước. 2. Tư tưởng: - Bồi dưỡng cho HS lòng yêu nước, tinh thần đoàn kết dân tộc, niềm tin vào sự lãnh đạo của Đảng vào tiền đồ của CM. 3. Kỹ năng: - Rèn luyện cho HS kĩ năng phân tích, nhận định, đánh giá tinh thần đoàn kết chiến đấu của nhân dân ta ở 2 miền Nam – Bắc nhằm tiến tới giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất Tổ quốc và ý nghĩa của sự thắng lợi trên; kĩ năng sử dụng bản đồ, tranh ảnh trong SGK. 4.Năng lực cần hướng tới cho học sinh - Năng lực nhận định, phân tích, nhận định sự kiện lịch sử II. Đồ dùng dạy học: - Sử dụng tranh ảnh, lược đồ SGK, bản đồ treo tường “Cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân 1975”; “Chiến dịch Tây Nguyên”; “Chiến dịch Huế – Đà Nẵng”; “Chiến dịch HCM”. Cho HS sưu tầm tranh ảnh. III. Hoạt động dạy và học: 1. Ổn định lớp: 1’ 2. Kiểm tra bài cũ: 3’ a. Trình bày âm mưu và thủ đoạn của đế quốc Mĩ trong cuộc chiến tranh phá hoại lần thứ 2 của đế quốc Mĩ đối với miền Bắc. b. Trình bày về chiến thắng “ĐBP trên không” và ý nghĩa lịch sử của nó. c. Nội dung của Hiệp định Paris .
2. 3 Giới thiệu bài mới:1’ Sau Hiệp định Paris, miền Bắc tiếp tục khôi phục kinh tế, hàn gắn vết thương chiến tranh, chi viện đầy đủ nhất, kịp thời nhất cho miền Nam đánh Mĩ. Đảng ta quyết định Tổng tiến công và nổi dậy giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước. 4.Bài mới: 36’ HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC NỘI DUNG I. Miền Bắc khắc phục hậu quả chiến tranh khôi phục và phát triển kinh tế – văn hóa, ra sức chi viện Hướng dẫn học sinh Đọc thêm cho miền Nam ( Giảm tải) .  Cuộc đấu tranh chống lại địch “lấn II. Đấu tranh chống địch “Bình chiếm”, “ tràn ngập lãnh thổ” của ta từ định – lấn chiếm” tạo thế lực và cuối 1973 đầu 1975 diễn ra như thế nào? tiến tới giải phóng hoàn toàn miền Nam.  Thành tích sản xuất của khu giải phóng 7 – 1973 Hội nghị Trung ương Đảng trực tiếp chi viện cho CM miền Nam như nhận định kể thù vẫn là đế quốc Mĩ thế nào? và tập đoàn Nguyễn Văn Thiệu HS: - GV kết luận: - Từ cuối 1973, ta kiến quyết đánh trả Tất cả những thành tựu trên là nguồn cung sự “lấn chiếm” của địch. cấp, bổ - Cuối 1974 –đầu 1975, ta đã giành sung tại chỗ rất quan trọng cùng với sự chi thắng lợi lớn giải phóng tỉnh Phước viện to lớn của miền Bắc, CM miền Nam Long, địch không có khả năng lấy lại. được tăng cường lực lượng nhanh chóng - Thời cơ mới, khả năng mới đã xuất thiết thực chuẩn bị cho đại thắng mùa Xuân hiện trên chiến trường, chúng ta có 1975, giải phóng miền Nam, thống nhất đất thể giải phóng hoàn toàn miền Nam. nước. - Tại khu giải phóng, ta đẩy mạnh sản xuất về mọi mặt, trực tiếp phục vụ Hoạt động 1: cho CM miền Nam trong thời kì này.  Em hãy trình bày chủ trương kế hoạch III. Giải phóng hoàn toàn miền giải phóng hoàn toàn miền Nam. Nam, giành toàn vẹn lãnh thổ Tổ HS: quốc.  Trong chủ trương kế hoạch giải phóng 1. Chủ trương kế hoạch giải phóng hoàn toàn miền Nam có những điểm nào hoàn toàn miền Nam . khẳng định sự lãnh - Cuối 1974  đầu 1975 tình hình đạo đúng đắn và linh hoạt của đảng ta? CM miền Nam chuyển biến nhanh HS: - chóng, Bộ Chính trị quyết định giải
3. GV giảng thêm: phóng hoàn toàn miền Nam trong 2 - Sau Hiệp định Paris, quân đội Mĩ , chỗ dựa năm: 1975 -1976. của chính quyền SG đã rút về nước viện trợ - Nếu thời cơ đến vào đầu hoặc cuối quân sự của Mĩ cho Thiệu giảm dần. 1975 sẽ lập tức giải phóng miền Nam - 1972 -1973: 1.614 triệu đô la. ngay 1975 để đỡ thiệt hại về người và - 1973 -1974: 1.026 triệu đô la. của. - 1974 -1975: 701 triệu đô la. - Vì vậy có hơn quân, Thiệu vẫn không 2. CuộcTổng tiến công và nổi dậy mạnh, Thiệu thiếu đạn nghiêm trọng, phải Xuân 1975: keu gọi binh lính “chiến đấu theo kiểu con a. Chiến dịch Tây Nguyên (10/3 – nhà nghèo”. Trong khi đó , lực 24/3/1975) . lượng của ta không ngừng lớn mạnh, đặc - Tây Nguyên là địa bàn chiến lược biệt là sau chiến thắng Phước Long của ta, quan trọng, địch bố trí lực lượng sơ địch không có khả hở, vì phán đoán sai lầm hướng tiến năng lấy lại 1 tỉnh. Cho nên thời cơ Tổng tiến công của ta. công và nổi dậy để giải phóng hoàn toàn - 10/3/1975, ta dội bão lửa vào Buôn miền Nam đã đến. Mê Thuột, trận then chốt này nhanh  Tại sao trong cuộc Tổng tiến công và nổi chóng thắng lợi. dậy Xuân 1975 ta lại mở chiến dịch Tây - 12/3/1975, địch phản công quyết Nguyên đầu tiên? liệt chiếm lại Buôn Mê Thuột nhưng HS: - không thành.  Em hãy trình bày về chiến dịch Tây - 14/3/1975, Thiệu ra lệnh cho Tư Nguyên (bằng lược đồ). lệnh trưởng chiến dịch Tây Nguyên HS: - rút khỏi Tây Nguyên về giữ các tỉnh GV giảng thêm: ven biển miền Trung. - Từ 1  9/3/1975, ta đánh nghi binh ở - Đoán đúng ý đồ của địch, ta chặn Plâycu và KonTum, địch vội vàng kéo quân đánh kịch liệt con đường rút lui của từ Buôn Mê Thuột địch, biến cuộc “ rút lui chiến lược” lên ứng cứu cho Bắc Tây Nguyên. thành cuộc “tháo chạy hoảng loạn”. - Bất ngờ 2 giờ sang 10/3/1975 ta dội bão lửa - 24/3/1975, chiến dịch kết thúc. vào Buôn Mê Thuột. GV gợi mở vấn đề vì sao ta mở chiến dịch Huế – Đà Nẵng. - Vào những ngày cuối cùng của chiến dịch Tây
4. Nguyên, ta phát hiện địch chuẩn bị rút khỏi phòng tuyến Quảng Trị, có khả năng bỏ cả Huế, co về giữ Đà Nẵng. Quân ủy TW chỉ thị cho quân dân Trị Thiên và quân đoàn 2 giải phóng Huế nhanh hơn dự kiến.  Em hãy trình bày về chiến dịch Huế – Đà Nẵng(bằng lược đồ). HS: - b. Chiến dịch Huế – Đà Nẵng (21/3 GVsử dụng lược đồ trình bày lại chiến dịch – 3/4/1975): Huế – Đà Nẵng. Cho HS xem H.73: quân ta - Chiến dịch Tây Nguyên gần kết giải phóng cố đô thúc, BCT quyết định tiến hành chiến Huế. dịch Huế – Đà Nẵng. GV giảng thêm: - 21/3/1975,ta đánh Huế và chặn - Cuộc tấn công Đà Nẵng được Quân ủy TW đường rút chạy của địch. quyết - 10 giờ 30 ngày 25/3/1975, ta tiến định ngay sau khi giải phóng Huế công vào cố đô Huế. (26/3/1975) với tinh thần “kịp thời, nhanh - 26/3/1975, ta giải phóng Huế. chóng, táo bạo” với lực lượng có thể chuyển Với tinh thần “kịp thời, nhanh chóng, tới sớm nhất. táo bạo” 28/3/1975 ta bắt đầu đánh - Sáng 28/3/1975 chúng ta bắt đầu đánh Đà Đà Nẵng. Nẵng, 15 - 15 giờ ngày 29/3/1975, Đà Nẵng giờ ngày 29/3/1975, thành phố Đà Nẵng giải phóng. được giải phóng. - Từ 29/3 – 3/4/1975 ta lấy nốt các - Sau chiến dịch này, hệ thống phòng ngự của tỉnh ven biển miền Trung. Thiệu ở miền Trung bị sụp đổ hoàn toàn, - Sau chiến dịch Huế - Đà Nẵng, thế quân khu I bị xóa sổ, không để cho ngụy rút trận của Mĩ ngụy ở miền Nam hết về tăng cường cho SG, đẩy sức tồi tệ. chúng vào thế tuyệt vọng, tạo điều kiện thuận lợi cho việc quyết chiến chiến lựơc cuối cùng: chiến dịch HCM lịch sử. GV cho HS xem H.71: Bộ chỉ huy chiến dịch HCM Xuân 1975 và giảng thêm: - Khi chiến dịch Huế - Đà Nẵng kết thúc, Thiệu chủ
5. quan cho rằng: Phải 2 tháng nửa quân ta mới có thể tiếp tục tiến công. Cho nên, chúng có thời gian, khả năng bảo vệ quân khu III và IV, chúng lập 1 phòng tuyến phòng thủ từ xa: Từ Phan Rang trở vào để che chở cho SG. - Mĩ lập cầu hàng không khẩn cấp chuyên chở vũ khí trang bị cho ngụy quân SG. - Trên cơ sở đánh giá thời cơ chiến lược tổng công kích vào SG đã chín muồi, với tinh thần “thần tốc, táo bạo, bất ngờ, chắc thắng” chúng ta đã tiến hành chiến dịch HCM lịch sử giải phóng SG. Hoạt động: IV. Ý nghĩa lịch sử, nguyên nhân thắng lợi của cuộc kháng chiến chống Mĩ, cứu nước (1954 - 1975) - Mục tiêu: Trình bày được ý nghĩa của cuộc kháng chiến chống Mĩ, cứu nước. Rút ra nguyên nhân thắng lợi của cuộc kháng chiến chống Mĩ, cứu nước. - Phương pháp: Trực quan, phát vấn, thuyết trình, phân tích, nhóm. - Thời gian: 10 phút - Tổ chức hoạt động Hoạt động của giáo viên và học Dự kiến sản phẩm sinh Bước 1. Chuyển giao nhiệm vụ học IV. Ý nghĩa lịch sử, nguyên nhân thắng tập lợi của cuộc kháng chiến chống Mĩ, cứu - Chia thành 6 nhóm. Các nhóm đọc nước (1954 - 1975) mục 1 SGK, thảo luận và trả lời câu 1. Ý nghĩa lịch sử hỏi: - Đã kết thúc 21 năm kháng chiến chống + Nhóm lẻ: Trình bày ý nghĩa của Mĩ, cứu nước và 30 năm chiến tranh giải cuộc kháng chiến chống Mĩ, cứu phóng dân tộc, chấm dứt ách thống trị của nước. chủ nghĩa đế quốc và chế độ phong kiến ở + Nhóm chẵn: Rút ra nguyên nhân nước ta, hoàn thành cuộc cách mạng dân thắng lợi của cuộc kháng chiến chống tộc dân chủ nhân dân trong cả nước, thống Mĩ, cứu nước. nhất đất nước. Bước 2. Thực hiện nhiệm vụ học tập - Mở ra kỉ nguyên mới của lịch sử dân tộc HS đọc SGK và thực hiện yêu cầu. kỉ nguyên đất nước độc lập, thống nhất, đi GV khuyến khích học sinh hợp tác với lên chủ nghĩa xã hội.
6. nhau khi thực khi thực hiện nhiệm vụ - Tác động mạnh đến tình hình nước Mĩ và học tập, GV đến các nhóm theo dõi, thế giới, là nguồn cổ vũ to lớn đối với hỗ trợ HS làm việc. phong trào cách mạng thế giới, nhất là đối Bước 3. Báo cáo kết quả hoạt động với phong trào giải phóng dân tộc. và thảo luận 2. Nguyên nhân thắng lợi - Đại diện các nhóm trình bày. - Sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng, đứng Bước 4. Đánh giá kết quả thực hiện đầu là Chủ tịch Hồ Chí Minh với đường lối nhiệm vụ học tập chính trị, quân sự độc lập, tự chủ, đúng HS phân tích, nhận xét, đánh giá kết đắn, sáng tạo. quả của nhóm trình bày. - Nhân dân ta giàu lòng yêu nước, lao động GV bổ sung phần phân tích nhận xét, cần cù, chiến đấu dũng cảm. đánh giá, kết quả thực hiện nhiệm vụ - Hậu phương miền Bắc không ngừng lớn học tập của học sinh. Chính xác hóa mạnh. các kiến thức đã hình thành cho học - Sự đoàn kết giúp đỡ nhau của ba dân tộc sinh. ở Đông Dương; sự đồng tình, ủng hộ, giúp * Tích hợp HTVLTTGĐĐHCM: đỡ của các lực lượng cách mạng, hoà bình, Liên hệ với tấm gương Bác Hồ, GD dân chủ trên thế giới, nhất là của Liên Xô, tinh thần chiến đấu, thực hiện Di chúc Trung Quốc và các nước xã hội chủ nghĩa thiêng liêng của Người. khác 3.3. Hoạt động luyện tập - Mục tiêu: Nhằm củng cố, hệ thống hóa, hoàn thiện kiến thức mới mà HS đã được lĩnh hội ở hoạt động hình thành kiến thức về về hoàn thành giải phóng miền nam, thống nhất đất nước. - Thời gian: 6 phút - Phương thức tiến hành: GV giao nhiệm vụ cho HS và chủ yếu cho làm việc cá nhân.Trong quá trình làm việc HS có thể trao đổi với bạn hoặc thầy, cô giáo. 2. Vẽ trục thời gian (theo mẫu) và điền những thắng lợi có tính chất bước ngoặt của nhân dân hai miền Nam - Bắc trong cuộc kháng chiến chống Mĩ, cứu nước (1954 - 1975)
7. 3.4. Hoạt động tìm tòi mở rộng, vận dụng - Mục tiêu: Giúp học sinh Lập bảng các niên đại và sự kiện - Phương thức tiến hành: Các câu hỏi sau khi hình thành kiến thức mới. . Nếu em là Tổng thống Mĩ trong thời gian từ năm 1954 đến năm 1975, em có tiến hành cuộc chiến tranh xâm lược Việt Nam không? Vì sao? Thắng lợi của nhân dân Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống Mĩ, cứu nước có góp phần làm "xói mòn" trật tự hai cực I-an-ta không? Vì sao? - Dự kiến sản phẩm Thắng lợi của nhân dân Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống Mĩ, cứu nước đã góp phần làm "xói mòn" trật tự hai cực I-an-ta vì sự phát triển và thắng lợi của phong trào giải phóng dân tộc ở Á (trong đó có Việt Nam), Phi, Mĩ latinh đã làm thay đổi bộ mặt của khu vực này và làm mất phạm vi ảnh hưởng của Mỹ và các nước Tây Âu. Giao nhiệm vụ + Chuẩn bị bài mới: Bài 31: Việt Nam trong năm đầu sau đại thắng Xuân 1975