Kế hoạch bài dạy Giáo dục địa phương 8 - Chủ đề 5: Múa rối cạn Bảo Hà - Năm học 2023-2024 - Nguyễn Thị Hạnh

Nội dung tài liệu: Kế hoạch bài dạy Giáo dục địa phương 8 - Chủ đề 5: Múa rối cạn Bảo Hà - Năm học 2023-2024 - Nguyễn Thị Hạnh

1. Giáo viên: Nguyễn Thị Hạnh Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ Ngày soạn Lớp 8A 8B 8C 8D 06/01/2024 Tiết 4 2 3 1 Ngày dạy 17,24,31/01 17,24,31/01 17,24,31/01 17,24,31/01 CHỦ ĐỀ 5 : MÚA RỐI CẠN BẢO HÀ Thời lượng : 3 tiết I. MỤC TIÊU 1. Về kiến thức - Nhận biết được một số yếu tố đặc sắc của nghệ thuật múa rối truyền thống ở làng cổ Bảo Hà, huyện Vĩnh Bảo. 2. Về năng lực - Giáo dục ý thức tìm hiểu về nghệ thuật múa rối truyền thống ở làng cổ Bảo Hà - Thực hiện đuợc những việc làm phù hợp trong việc giữ gìn, phát huy nghệ thuật múa rối truyền thống ở làng cổ Bảo Hà - Lập được kế hoạch tìm hiểu nghệ thuật múa rối truyền thống ở làng cổ Bảo Hà và thực hiện kế hoạch đó. 2. Về phẩm chất - Có thái độ trân trọng, tự hào về nghệ thuật múa rối truyền thống ở làng cổ Bảo Hà, huyện Vĩnh Bảo. - Có thái độ trận trọng, tự hào về truyền thống văn hóa của quê hương Kế hoạch bài dạy GDĐP8 - Năm học 2023 - 2024
2. Giáo viên: Nguyễn Thị Hạnh Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ - Bồi dưỡng các phẩm chất yêu nước, nhân ái,... II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU 1. Giáo viên - Giáo án biên soạn theo định hướng phát triển năng lực, phiếu học tập dành cho HS. - Một số tranh ảnh được phóng to, tư liệu làng nghề của địa phương gắn với nội dung bài học. - Máy tính, máy chiếu , bài powerpoit 2. Học sinh - SGK. - Tranh ảnh, tư liệu sưu tầm liên quan đến bài học (nếu có) và dụng cụ học tập theo yêu cầu của GV III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC: HOẠT ĐỘNG 1: XÁC ĐỊNH VẤN ĐỀ a. Mục tiêu: Giúp học sinh nắm được các nội dung cơ bản bước đầu của bài học cần đạt được, đưa học sinh vào tìm hiểu nội dung bài học, tạo tâm thế cho học sinh đi vào tìm hiểu bài mới. b. Nội dung: HS dưới sự hướng dẫn của GV theo dõi vi deo để tạo tâm thế vào bài. c. Sản phẩm học tập: HS lắng nghe và tiếp thu kiến thức d. Tổ chức thực hiện: HOẠT ĐỘNG CỦA GV-HS DỰ KIẾN SẢN PHẨM Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ học tập: - GV giới thiệu chủ đề. -HS quan sát video: Sau khi học sinh theo dõi vi deo giáo viên đặt câu hỏi: - GV: Em hãy cho biết chủ đề hôm nay chúng ta tìm hiểu là nghệ thuật truyền thống nào của Hải Phòng? Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ học tập - Giáo viên: hướng dẫn học sinh trả lời câu hỏi, gợi ý nếu cần. - Học sinh tham gia trả lời câu hỏi. Bước 3: Báo cáo kết quả và thảo luận - Học sinh lần lượt trình bày các câu trả lời. Kế hoạch bài dạy GDĐP8 - Năm học 2023 - 2024
3. Giáo viên: Nguyễn Thị Hạnh Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ - Giáo viên: Quan sát, theo dõi quá trình học sinh thực hiện, gợi ý nếu cần. Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ GV đánh giá kết quả hoạt động của HS . Chính xác hóa các kiến thức đã hình thành cho học sinh. - Nằm giữa miền quê trù phú của thành phố Hải Phòng, làng Bảo Hà, xã Đồng Minh, huyện Vĩnh Bảo là ngôi làng nổi tiếng với nghề tạc tượng từ thế kỷ XV. Nơi đây cũng có phường rối cạn trên 500 năm tuổi với nghệ thuật biểu diễn rất đặc sắc. HOẠT ĐỘNG 2: HÌNH THÀNH KIẾN THỨC Mục 1. LÀNG BẢO HÀ – CÁI NÔI CỦA NGHỀ TẠC TƯỢNG VÀ RỐI CẠN VIỆT NAM a. Mục tiêu: HS nắm được những nét chính về làng Bảo Hà- Nơi có nghề tạc tượng và múa rối cạn. b. Nội dung: Hs tìm hiểu lịch sử hình thành, đặc điểm chính của làng nghề truyền thống Bảo Hà. c. Sản phẩm học tập: trả lời được các câu hỏi của giáo viên đưa ra d. Tổ chức thực hiện: HOẠT ĐỘNG CỦA GV-HS DỰ KIẾN SẢN PHẨM Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ học tập: HOẠT ĐỘNG DỰ ÁN I. Làng Bảo Hà - cái Em làm phóng viên nhỏ: nôi của nghề tạc tượng Tìm hiểu và giới thiệu về Làng Bảo Hà - cái nôi của nghề tạc và rối cạn Việt Nam tượng và rối cạn. Sản phẩm sẽ được báo cáo vào tiết học sau. * Nhiệm vụ của mỗi Gợi ý: nhóm là tìm hiểu , sưu - Lấy tin ( bằng cách phỏng vấn , sưu tầm tư liệu) tầm tài liệu vận dụng - Lấy ảnh, tư liệu các kiến thức đã học, - Biên tập thành bài viết hoặc video. kết hợp với sự hỗ trợ Yêu cầu cần đạt về nội dung: các phương tiện công Kế hoạch bài dạy GDĐP8 - Năm học 2023 - 2024
4. Giáo viên: Nguyễn Thị Hạnh Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ 1. Lịch sử hình thành nghệ, hướng của giáo 2. Người có công lập làng viên, để hoàn thành 3. Những nghệ nhân tiêu biểu các sản phẩm mà GV 4. Những tác phẩm, công trình tiêu biểu yêu cầu và tổ chức 5. Thế hệ sau lưu truyền và phát triển nghề truyền thống giới thiệu trình bày kế Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ học tập quả trong buổi báo - Giáo viên: hướng dẫn học sinh trả lời câu hỏi, gợi ý nếu cần. cáo; tiến hành nhận xét, Bước 3: Báo cáo kết quả và thảo luận đánh giá chất lượng dự - Học sinh lần lượt trình bày các câu trả lời. án của các nhóm với - Giáo viên: Quan sát, theo dõi quá trình học sinh thực hiện, nhau gợi ý nếu cần. Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ - Sản phẩm của dự án GV đánh giá kết quả hoạt động của HS . Chính xác hóa các có thể là các bài viết kiến thức đã hình thành cho học sinh. hoặc video, tranh ảnh, sản phẩm . Kế hoạch bài dạy GDĐP8 - Năm học 2023 - 2024
5. Giáo viên: Nguyễn Thị Hạnh Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ PHIẾU ĐÁNH GIÁ DỰ ÁN TÌM HIỂU VỀ LÀNG BẢO HÀ Nhóm thực hiện: Nhóm đánh giá: . ĐÁNH ĐÁNH NỘI TIÊU CHÍ ĐIỂM GIÁ GIÁ DUNG CỦA HS CỦA GV Hình - Sáng tạo, hấp dẫn. 1.0 thức - Kịch bản / cách thể hiện rõ 1.0 hể hiện ràng. Thời - Thời gian chuẩn bị hợp lý gian - Thời gian trình bày theo quy 1.0 định Nội - Phù hợp với chủ đề 1.0 dung - Đảm bảo 5 yêu cầu cần đạt 2.0 - Tự tin, trình bày rõ ràng, mạch Trình 1.0 lạc, có điểm nhấn, thu hút. bày của - Tương tác tốt với cô giáo và HS 1.0 học sinh tham dự Tổng điểm 10 LÀNG BẢO HÀ – CÁI NÔI CỦA NGHỀ TẠC TƯỢNG VÀ RỐI CẠN VIỆT NAM - Theo truyền thuyết được lưu truyền thì làng nghề Bảo Hà hình thành vào cuối thế kỷ thứ XV, gắn với công mở làng nghề của Nguyễn Công Huệ người được coi là tổ sư nghề tạc tượng, điêu khắc của làng. - Từ thời kỳ phong kiến, nghề tạc tượng Bảo Hà đã nổi tiếng khắp xứ Đông, có nhiều nghệ nhân giỏi được triều đình trọng dụng. Tiêu biểu là nghệ nhân Tô Phú Vượng, người đã từng tạc ngai vàng cho vua. Ông được vua Lê Hiến Tông (1717-1786)phong là Kỳ hầu tài (vị quan có tài năng kỳ lạ)... Hơn 500 năm nay, Bảo Hà vẫn được gọi là làng chuyên thổi hồn cho tượng các đình, chùa miền Bắc và lưu giữ nghề múa rối cạn đặc sắc. Hiện tại, ngoài bức tượng tổ nghề rất nổi Kế hoạch bài dạy GDĐP8 - Năm học 2023 - 2024
6. Giáo viên: Nguyễn Thị Hạnh Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ tiếng, làng vẫn còn giữ được bức tượng Linh Lang có thể đứng lên ngồi xuống được. - Thế hệ cháu con sau này vẫn tiếp tục phát huy nghề tổ truyền và có những tác phẩm nổi tiếng, tiêu biểu là tác phẩm tượng Phật Bà 24 tay của nghệ nhân Đào Văn Đạm đã đoạt Huy chương vàng tại hội chợ Lai Xích (CHDC Đức) năm 1977. TIẾT 2: . NGHỆ THUẬT MÚA RỐI CẠN BẢO HÀ HOẠT ĐỘNG CỦA GV-HS DỰ KIẾN SẢN PHẨM Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ học tập HOẠT ĐỘNG DỰ ÁN Gv chia lớp thành 4 nhóm, thực hiện nhiệm vụ sau” II. Nghệ thuật múa rối cạn Nhóm 1,3: Bảo Hà Tìm hiểu và giới thiệu về nghệ thuật chế tác con rối Bảo Hà Gợi ý: - Các công đoạn làm con rối - Vật liệu. - Nét đặc sắc riêng biệt... * Nhiệm vụ của mỗi nhóm là Nhóm 2,4: tìm hiểu , sưu tầm tài liệu vận Tìm hiểu và giới thiệu về nghệ thuật biểu diễn rối dụng các kiến thức đã học, kết cạn Bảo Hà hợp với sự hỗ trợ các phương Gợi ý: tiện công nghệ, hướng của - Không gian sân khấu biểu diễn giáo viên, để hoàn thành các - Lời thoại, giai điệu... sản phẩm mà GV yêu cầu và tổ - Nội dung và nhân vật chức giới thiệu trình bày kế - Nét đặc sắc riêng biệt... quả trong buổi báo cáo; tiến Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ học tập hành nhận xét, đánh giá chất - Học sinh được phân công lên dẫn chương trình báo lượng dự án của các nhóm với cáo dự án. nhau - Giáo viên: Quan sát, theo dõi quá trình học sinh thực - Sản phẩm của dự án có thể hiện, gợi ý nếu cần. là các bài viết hoặc video, Bước 3: Báo cáo kết quả và thảo luận tranh ảnh, sản phẩm . - Học sinh làm việc nhóm, cử đại diện trình bày. - Giáo viên: Quan sát, theo dõi quá trình học sinh thực hiện, gợi ý nếu cần Kế hoạch bài dạy GDĐP8 - Năm học 2023 - 2024
7. Giáo viên: Nguyễn Thị Hạnh Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ PHIẾU ĐÁNH GIÁ DỰ ÁN TÌM HIỂU VỀ NGHỆ THUẬT MÚA RỐI CẠN BẢO HÀ Nhóm thực hiện: Nhóm đánh giá: . ĐÁNH ĐÁNH NỘI TIÊU CHÍ ĐIỂM GIÁ GIÁ DUNG CỦA HS CỦA GV Hình - Sáng tạo, hấp dẫn. 1.0 thức - Kịch bản / cách thể hiện rõ 1.0 hể hiện ràng. Thời - Thời gian chuẩn bị hợp lý gian - Thời gian trình bày theo quy 1.0 định Nội - Phù hợp với chủ đề 1.0 dung - Đảm bảo 5 yêu cầu cần đạt 2.0 - Tự tin, trình bày rõ ràng, mạch Trình 1.0 lạc, có điểm nhấn, thu hút. bày của - Tương tác tốt với cô giáo và HS 1.0 học sinh tham dự Tổng điểm 10 Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ - Học sinh nhận xét câu trả lời - GV mời các nhóm nhận xét, đánh giá phần trình bày của nhóm khác. Giáo viên sửa chữa, đánh giá, chốt kiến thức. - GV chuẩn, chốt kiến thức Kế hoạch bài dạy GDĐP8 - Năm học 2023 - 2024
8. Giáo viên: Nguyễn Thị Hạnh Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ NGHỆ THUẬT MÚA RỐI CẠN BẢO HÀ NGHỆ THUẬT CHẾ TÁC CON RỐI NGHỆ THUẬT BIỂU DIỄN - Vật liệu: Gỗ sung - Không gian biểu diễn: - Các công đoạn chế tác: Để làm ra một Không như sân khấu Rối nước, sân con rồi, người thợ phải trải qua nhiều khấu diễn của rối can Bảo Hà có thể bước, ban đầu là tạc thô để tạo dáng, tạo là trên sân đình, bãi cỏ... Nghệ sĩ biểu khuôn mặt, đẽo tay con rồi, dùng than diễn đứng sau một tấm mành tre, dùng xoan (đốt gỗ cây xoan) tán nhỏ, trộn tóc các đạo cụ như que, dây để điều khiển rồi để mài cho nhắn. Tiếp theo là khâu con rồi thực hiện các tích trò, con rồi sơn sản phẩm, công đoạn này dành cho có thể đi lại hoặc bay trong không những nghệ nhân có bàn tay tài hoa và gian sân khấu. Do đó, suốt quá trình kiên trì, vì xưa kia phải sơn tới 8 lớp, có biểu diễn, nghệ sĩ vừa thấy con rối những chi tiết phải thấp bục và đều phải của mình hoạt động trước mắt, vừa chọn khi thời tiết khô hanh mới làm biểu diễn rồi cạn Bảo Hà. đón nhận được. Sau cùng là hoá trang và may được những cảm xúc của người xem. quần áo cho con rối. - Nhân vật và nội dung: - Nét đặc sắc riêng biệt: Nét đặc sắc ở Nội dung và nhân vật các vở diễn lấy nghệ thuật tạo hình rối Bảo Hà là các từ các truyện cổ tích, thần thoại... nghệ nhân tạo con rồi (là người) chỉcó hoặc chim muông hoa cỏ và các nhân bán thân, nửa dưới được che phủ bởi vật trong cuộc sống đời thường. quần áo. Phần trên tượng rối, các cánh - Nét đặc sắc riêng biệt: tay được kết nối bằng que trụ (còn gọi là Phần lớn các tích trò thường dùng hội que trong). Cánh tay này có thể cử động thoại nhân vật kết hợp với lời bài hát được ở ba khớp (khớp nách, khớp khuỷu theo làn điệu chèo, ca trù . Các làn tay và khớp cổ tay ). Ở hai bàn tay, điệu dân ca này cũng chính là phần người ta nối hai que nhỏ để điều khiển âm nhạc phối hợp với hội thoại nhân sự cử động của đôi tay. Như vậy chỉ cần vật trong suốt vở diễn. điều khiển que trụ là con rồi có thể hoạt - Một số hình ảnh múa rối cạn: động uyển chuyển, linh hoạt theo ý muốn của người biểu diễn. yddB0eYbJzo&t=35s GaBfHidAvw AGaBfHidAvw w-6R2giwZAc Kế hoạch bài dạy GDĐP8 - Năm học 2023 - 2024
9. Giáo viên: Nguyễn Thị Hạnh Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ TIẾT 3: LUYỆN TẬP- CỦNG CỐ HOẠT ĐỘNG 3: HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP a.Mục tiêu: Nhằm củng cố, hệ thống hóa, hoàn thiện kiến thức mới mà HS đã được lĩnh hội ở hoạt động hình thành kiến thức . b. Nội dung: GV tổ chức, hướng dẫn cho học sinh trả lời các câu hỏi trong SGK c. Sản phẩm: HS học sinh trả lời các câu hỏi trong SGK. d. Tổ chức thực hiện: HOẠT ĐỘNG CỦA GV-HS DỰ KIẾN SẢN PHẨM Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ học tập: III. LUYỆN TẬP. - Giáo viên: hướng dẫn học sinh thực hiện nhiệm vụ: Tổ chức trò chơi: Sưu tầm con rối. Luật chơi: Có 6 câu hỏi. Trả lời đúng một câu sẽ nhận được hình một chú rối của BTC. Bạn có thể đổi những chú rối nhận được sang điểm số hoặc kẹo. Câu 1: Phường rối nước của Làng Bảo Hà xã Đồng Minh, huyện Vĩnh bảo có bề dày lịch sử bao nhiêu năm ? => hơn 500 năm Câu 2: Xưa những con rối Bảo hà được tạo bằng gỗ cây gì ? => Cây chè, cây sung. Câu 3: Khi xưa để sơn hoàn thiện con rối cần sơn mấy lớp? => 8 lớp. Câu 4: Tượng con rối Bảo Hà có gì đặc sắc ? => Bán thân, điều khiển bằng que trụ trong. Câu 5: Người ta có thể biểu diễn rối cạn ở đâu? => Bất cứ đâu miễn là trên cạn. ( sân đình, bãi cỏ ) Câu 6: Rối cạn Bảo Hà cũng sử dụng người dẫn trò giống như chú Tễu trong múa rối nước đó là nhân vật nào? => Anh Loa Kế hoạch bài dạy GDĐP8 - Năm học 2023 - 2024
10. Giáo viên: Nguyễn Thị Hạnh Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ * Củng cố: Đọc lại văn bản và điền các thông tin cơ bản vào phiếu học tập sau: Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ học tập - HS dựa vào SGK, phát hiện kiến thức và trả lời câu hỏi Bước 3: Báo cáo kết quả và thảo luận - Học sinh trình bày câu trả lời. - Giáo viên: Quan sát, theo dõi quá trình học sinh thực hiện, gợi ý nếu cần. Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ GV đánh giá kết quả hoạt động của HS . Chính xác hóa các kiến thức đã hình thành cho học sinh. HOẠT ĐỘNG 4: VẬN DỤNG a. Mục tiêu: Vận dụng kiến thức mới mà HS đã được lĩnh hội để giải quyết những vấn đề mới trong học tập. b. Nội dung: GV tổ chức cho HS thảo luận nhóm ở lớp và hoàn thành bài tập ở nhà c. Sản phẩm: bài tập nhóm HOẠT ĐỘNG CỦA GV-HS DỰ KIẾN SẢN PHẨM Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ học tập: GV: Qua chủ đề này các em hiểu thêm về một loại hình IV. Vận dụng. Kế hoạch bài dạy GDĐP8 - Năm học 2023 - 2024
11. Giáo viên: Nguyễn Thị Hạnh Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ nghệ thuật truyền thống đặc sắc trên quê hương Hải Phòng. Hình thành trên mảnh đất giàu truyền thống, nghệ thuật múa rồi cạn Bảo Hà đã gắn bó chặt chẽ với những hình thức sinh hoạt tinh thần quen thuộc của người dân nơi đây. Hiện nay, làng Bảo Hà là một điểm đến hấp dẫn trong chương trình Du khảo đồng quê của khách du lịch khi đến thành phố Hải Phòng. Cảm xúc đặc biệt hoặc những quan sát, phát hiện thú vị của em sau khi học xong chủ đề này là gì? Em hãy giới thiệu với bạn về nghệ thuật múa rối cạn Bảo Hà bằng một trong các phương thức sau: 1. Sân khấu hóa một trích đoạn rối cạn Bảo Hà mà em yêu thích. 2. Thiết kế một trang Web để quảng bá nét đẹp của nghệ thuật rối cạn Bảo Hà. HS hoàn thành một trong các (Nội dung này HS về nhà làm nộp sản phẩm, báo cáo nhiệm vụ mà giáo viên yêu trong tiết học sau để lấy điểm giữa học kì I) cầu. Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ học tập - Giáo viên: hướng dẫn học sinh thực hiện trò chơi. - HS ghi lại việc mình làm. - HS dựa vào SGK, phát hiện kiến thức và trả lời câu hỏi Bước 3: Báo cáo kết quả và thảo luận - Học sinh trình bày câu trả lời. - Giáo viên: Quan sát, theo dõi quá trình học sinh thực hiện, gợi ý nếu cần. Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ GV đánh giá kết quả hoạt động của HS . Chính xác hóa các kiến thức đã hình thành cho học sinh. Tổng kết chủ đề. Kế hoạch bài dạy GDĐP8 - Năm học 2023 - 2024