Bài giảng Ngữ văn 9 (Cánh diều) - Tác phẩm: Chiếc lá cuối cùng

pptx 74 trang Thùy Uyên 08/08/2025 1540
Bạn đang xem 30 trang mẫu của tài liệu "Bài giảng Ngữ văn 9 (Cánh diều) - Tác phẩm: Chiếc lá cuối cùng", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên.

File đính kèm:

  • pptxbai_giang_ngu_van_9_canh_dieu_tac_pham_chiec_la_cuoi_cung.pptx

Nội dung tài liệu: Bài giảng Ngữ văn 9 (Cánh diều) - Tác phẩm: Chiếc lá cuối cùng

  1. Đây là những biểu tượng gì? Của đất nước nào? 1 2 Qua những bức tranh trên, em có nhận xét gì về nước Mĩ ? Tượng nữ thần tự do 3 Tháp đôi - Công nghiệp phát triển, Nhà trắng, tượng trưng cho quyền lực sự giàu có của một cường quốc
  2. Chiếc lá cuối cùng - Ohenri -
  3. I. ĐỌC- TÌM HIỂU CHUNG
  4. a. Tác giả Năm sinh, năm mất: Quốc tịch : . Phong cách sáng tác:
  5. 1. Tác giả O Hen-ri ( 1862 – 1910 ), là nhà văn người Mĩ, chuyên viết truyện ngắn. Ông sinh ra trong một gia đình cha là thầy thuốc, mẹ ông qua đời khi ông mới lên 3 tuổi. Ông bỏ dở việc học tập năm 15 tuổi do gia cảnh nghèo khó. Ông đi nhiều nơi và làm nhiều nghề khác nhau. Vì vậy ông luôn hướng ngòi bút của mình, dành sự thương cảm và yêu mến đối với lớp dân nghèo. Truyện của ông thường nhẹ nhàng và tràn đầy tinh thần nhân đạo cao cả.
  6. Tác phẩm chính Căn gác xép Chiếc lá cuối cùng Quà tặng của nhà thông thái
  7. Nơi ở của O Hen - ri Nơi làm việc của O Hen - ri
  8. 2. Tác phẩm Xuất xứ: Trích phần cuối truyện ngắn Chiếc lá cuối cùng. Vị trí: Chiếc lá cuối cùng là truyện ngắn thành công trong bức tranh về mảng hiện thực của nước Mĩ
  9. Đọc, tóm tắt, tìm hiểu chú thích 2. Giôn-xi tin rằng khi 1. Giôn-xi bị sưng phổi và chiếc lá cuối cùng rụng cô rất tuyệt vọng, chán nản. xuống cũng là lúc cô chết 5. Giôn-xi khỏe trở lại còn cụ Bơ-men chết vì 3. Xiu và cụ Bơ-men bệnh sưng phổi. đều rất lo lắng 4. Cụ Bơ-men đã vẽ chiếc lá cuối cùng trong đêm mưa tuyết.
  10. Nước Mỹ bước sang thế kỷ 20
  11. Khu cảng nhộn nhịp nằm trên phố Canal, New Orleans hồi đầu thế kỷ 20.
  12. Một trang trại ở Colorado, miền tây xứ cờ hoa.
  13. Hình ảnh vùng đất miền tây nước Mỹ.
  14. Khu The Elevated ở Phố 110 của New York.
  15. Nhà Cliff bên bờ biển ở San Francisco.
  16. Thành phố Los Angeles đầu thế kỷ 20.
  17. Bố cục: 3 phần + P1. Từ đầu mái hiên thấp kiểu Hà Lan → Tâm trạng chán nản, tuyệt vọng của Giôn - xi + P2. Tiếp bồi dưỡng và chăm nom, thế thôi → Sự hồi sinh của Giôn - xi + P3. Còn lại → Sự hi sinh thầm lặng và cao thượng của cụ Bơ - men
  18. II. ĐỌC- TÌM HIỂU CHI TIẾT
  19. Không gian: căn hộ tồi tàn ở gần công viên Oa-sing-tơn Bối cảnh Thời gian: Tháng 11 – mùa đông rét mướt Đồng nghiệp 3 người họa Nhân vật sĩ nghèo Đồng cảnh ngộ: Nghèo
  20. 1. DIỄN BIẾN TÂM TRẠNG CỦA GIÔN-XI
  21. a) Hoàn cảnh sống: - Giôn-xi là một nữ hoạ sĩ nghèo sống trong khu nhà ổ chuột cùng với cô bạn cùng phòng là Xiu. - Bị sưng phổi nặng - Nghèo khó không có tiền lo thuốc thang
  22. b) Tâm trạng của Giôn - xi
  23. *Tâm trạng của Giôn-xi khi bị bệnh nặng
  24. Khi biết mình mắc bệnh: Chán =>Là nản, tuyệt vọng; Thờ ơ trước người *Tâm sự quan tâm của mọi người yếu trạng đuối, của tuyệt Giôn-xi vọng; khi bị vừa đáng bệnh Suy nghĩ: “Khi nào chiếc lá thương nặng vừa cuối cùng rụng xuống thì đáng mình cũng lìa đời.” trách.
  25. *Giôn – xi hồi sinh
  26. Vịnh na-plomột vịnh nằm ở ngoài bờ tây nam của tỉnh Napoli, vùng Campania, Ý.
  27. CÙNG CHIA SẺ Nếu trong cuộc sống em gặp khó khăn và bất hạnh, em có thái độ và cách sống như thế nào? • Biết quý trọng bản thân • Tạo cơ hội cho mình vượt qua khó khăn • Có nghị lực, niềm tin vượt lên cuộc sống • Hãy vượt lên chính bản thân mình
  28. Cuộc đời còn nhiều mảnh đời trái ngang, bất hạnh gặp hoàn cảnh khó khăn trong cuộc sống thì chán sống là 1 tội lỗi
  29. Sự thờ ơ, vô cảm của con người
  30. Hãy sống để yêu thương, lạc quan vượt lên khó khăn, có niềm tin và nghị lực tình yêu vào cuộc sống → Ai có nỗi tự ti về bản thân thì người đó mới là người có bệnh
  31. Chúng ta cũng có thể là phép màu cho những mảnh đời gặp khó khăn hay bất hạnh. Hãy chung tay giúp đỡ để họ có niềm tin, sức mạnh vào cuộc sống
  32. Hướng dẫn tự học Ôn lại nội dung đã học Soạn bài: Tiết 2 – Chiếc lá cuối cùng: + Kiệt tác của cụ Bơ Men + Tình yêu thương của Xiu Viết đoạn văn (khoảng 10 câu) về chủ đề: Trong văn bản CLCC, tác giả đã khắc họa một cách cảm động tình yêu thương cao cả giữa những người nghèo khổ.
  33. Bye bye
  34. Những hình ảnh sau có điểm chung nào? Nêu cảm nhận của em về những hành động trên
  35. Chiếc lá cuối cùng (Tiết 2) - Ohenri -
  36. 2. Tình yêu thương của Xiu dành cho Giôn-xi
  37. Theo emTheo, nếu emXiu, Xiubiếtcó trướcbiết trướcviệc cụ Bơ menviệc đãcụ Bơvẽ chiếcmen đãlá,vẽ câuchiếcchuyệnlá có hấp dẫnkhônghơn?không ? - Xiu không biết việc cụ Bơ – men vẽ chiếc lá và tâm trạng lo lắng vẫn đeo đẳng cô cho tới khi biết được sự thật. - Nếu Xiu biết trước ý định của cụ Bơ-men → Truyện sẽ kém hay đi vì Xiu không bị bất ngờ và người đọc không được chứng kiến và thấu hiểu tâm trạng lo lắng, thấm đượm tình người của cô.  Xiu là người chị bao dung, giàu tình yêu thương, nhẫn nại.
  38. 3. CỤ BƠ MEN VÀ KIỆT TÁC CHIẾC LÁ CUỐI CÙNG
  39. * Tình cảm, tấm lòng của cụ Bơ - men
  40. Tấm lòng yêu thương của cụ Bơ – men dành cho Giôn - xi Lúc đến thăm Giôn – xi Sau khi thăm Giôn – xi
  41. Tấm lòng yêu thương của cụ Bơ – men dành cho Giôn - xi Lúc đến thăm Giôn – xi Sau khi thăm Giôn – xi Lo lắng cho bệnh tình Vẽ chiếc lá trong cơn của Giôn – xi mưa tuyết, mong cứu sống Giôn - xi
  42. - Yêu thương, lo lắng cho số phận của Giôn-xi - Quyết định vẽ chiếc lá cuối cùng -> cứu sống Giôn-xi - Vẽ chiếc lá âm thầm và ví mật. - Vẽ trong đêm mưa gió - Cụ đã chết vì sưng phổi => Một con người cao thượng, nhân hậu, sẵn sàng quên mình vì người khác Cụ Bơ-men
  43. b) Kiệt tác “Chiếc lá cuối cùng”
  44. Kiêt tác nghệ thuật phải là một tác phẩm nghệ thuật có giá trị tư tưởng và nghệ thuật cao, đem lại niềm vui và khoái cảm thẩm mĩ cho người xem, người nghe, người đọc.
  45. Nàng Mona Lisa Thiếu nữ ngồi bên hoa huệ Chiếc lá cuối cùng
  46. STARTTIME’S TIMER UP! Theo em, vì sao có thể coi CLCC của cụ Bơ – men là một kiệt tác? 120 110 10 100 20 90 30 80 40 70 50 Thảo luận theo bàn 60
  47. “Chiếc lá cuối cùng” là kiệt tác vì: Chiếc lá vẽ y như thật đến nỗi Gion-xi và Xiu cũng không nhận ra Chiếc lá đã cứu sống Giôn-xi. Được vẽ bằng tình thương bao la và sự hi Vẽ trong hoàn cảnh sinh cao thượng của đặc biệt người họa sĩ già.
  48. Thông điệp Thông điệp nhân văn: Hi sinh vì cuộc sống con người Thông điệp nghệ thuật: → Tác phẩm nghệ thuật: Nghệ thuật vị nhân sinh (phải bám sát vào cuộc đời, vì con người mà phụng sự) → Nghệ sĩ đích thực: Quan tâm đến sự sống của con người
  49. Nhan đề Là kiệt tác của cụ Bơ-men Gợi sự lụi tàn, kết thúc ở thực tế, nhưng trong truyện, nó lại là phương thuốc hồi sinh, đem lại sự sống cho con người. CLCC trở thành một biểu tượng nghệ thuật bất ngờ, độc đáo, mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc.
  50. 4. TÌNH HUỐNG ĐẢO NGƯỢC TRUYỆN
  51. Tình huống được đảo ngược Tình huống 1 Tình huống 2
  52. Tình huống được đảo ngược Tình huống 1 Tình huống 2 Giôn – xi mắc bệnh viêm Cụ Bơ – men đang khỏe phổi, có thể không qua mạnh, vì muốn cứu Giôn khỏi ➔ Hồi phục – xi mà bị sưng phổi ➔ Chết
  53. III. TỔNG KẾT
  54. Cộng hưởng trí tuệ
  55. 1. Nội dung Ca ngợi tình yêu Sức mạnh của Sức mạnh của giá thương cao cả của tình yêu cuộc trị nhân sinh, những con người sống đã chiến nhân bản của nghèo khổ với thắng bệnh nghệ thuật chân nhau tật chính
  56. 2. Nghệ thuật Tình huống bất Nghệ thuật đảo ngờ, gây hứng thú ngược tình cho người đọc. huống
  57. 3. Ý nghĩa Sống nhân ái, Xây dựng yêu thương , tình bạn tốt giúp đỡ những đẹp, trong người xung sáng quanh.
  58. ( O. Hen-Ri ) Phía Tây Oa-Sinh-Tơn tráng lệ Có phố nhỏ của những người nghệ sĩ Gặp gỡ nhau trong kiếp sống cơ hàn Khi thu tàn , tuyết lạnh, gió đông sang “Gã viêm phổi’ ngênh ngang gieo giông tố Và nàng Giôn-xi đâu phải là đối thủ Nên âm thầm mang thất vọng trong tim Dây thường xuân trơ trọi đứng im lìm Buông từng chiếc lá vàng bên cửa sổ . (Tố Văn)
  59. VIỆT NAM VÔ ĐỊCH EM TẬP LÀM THỦ MÔN
  60. Cụ Bơ – men đã nghĩ gì khi nảy ra ý định vẽ chiếc lá thường xuân? A. Cụ nghĩ Giôn – xi cần sống vì cô B. Cụ muốn để lại một kiệt tác cho còn quá trẻ đời C. Cụ nghĩ mình nên chết để cứu Giôn D. Cụ muốn trả lại niềm tin yêu cuộc - xi sống cho Giôn - xi
  61. Thông qua việc miêu tả tâm trạng Giôn – xi, kể lại những việc làm tốt của Xiu và cụ Bơ – men dành cho cô. Tác giả muốn: A. Làm nổi bật tình yêu thương cao cả B. Làm nổi bật sự lo lắng khôn nguôi giữa những người nghèo khổ với nhau của Xiu giành cho Giôn - xi C. Làm nổi bật đức tính cao cả và sự D. Làm nổi bật nguyên nhân sâu xa hi sinh quên mình của cụ Bơ - men quyết định sự hồi sinh của Giôn - xi
  62. Cái chết của cụ Bơ – men có ý nghĩa như thế nào với nghệ thuật? A. Chứng minh nghệ thuật phải vị B. Đó là hành động cao cả và đẹp đẽ nghệ thuật C. Chứng minh nghệ thuật phải vị D. Chiếc lá sẽ sống mai trong lòng nhân sinh người đọc
  63. Qua câu chuyện, em hiểu thế nào là một tác phẩm nghệ thuật được coi là kiệt tác? B. Tác phẩm đó phải đẹp và có ích A. Tác phẩm đó phải rất đẹp cho cuộc sống C. Tác phẩm đó phải rất độc đáo D. Tác phẩm đó phải đồ sộ
  64. Nhận xét nào nói đúng nhất về con người cụ Bơ – men? A. Là một người yêu thương và lo B. Là một người cao thượng, biết lắng cho số phận của Giôn – xi quên mình vì người khác C. Là một người sống lặng lẽ, âm D. Cả 3 nội dung trên đều đúng thầm
  65. Tình huống TH1: Ở đoạn cuối truyện ngắn, nhà văn O.Hen-ri có kể rằng cụ Bơ-men đã vẽ chiếc lá thường xuân lên tường trong đêm mưa tuyết. Nhưng ông không miêu tả cụ thể việc vẽ lá. Nếu có một độc giả muốn em vẽ lại cảnh ấy, em sẽ vẽ lại thế nào bằng ngôn ngữ? Bằng hình ảnh? TH2: Sau khi học xong truyện: Cô bé bán diêm, Chiếc lá cuối cùng em hãy Lập kế hoạch và tổ chức thực hiện( Theo nhóm hoặc cá nhân) một số hoạt động giúp đỡ trẻ em nghèo, những người có hoàn cảnh khó khăn (tặng sách, báo, quần áo, giúp đỡ học tập; tìm việc làm phù hợp để gây quỹ hoạt động )
  66. Hướng dẫn tự học 1. Tìm đọc văn bản Gió lạnh đầu mùa của Thạch Lam và chỉ ra điểm tương đồng với văn bản CLCC. 2. Nghĩ 1 cái kết khác cho câu chuyện, vẽ minh họa cho 1 chi tiết em ấn tượng nhất 3. Soạn bài Chương trình địa pương phần tiếng Việt + Thống kê những từ ngữ địa phương mà em biết + Sưu tầm 1 số ca dao có sử dụng từ ngữ địa phương
  67. Bye bye